Оliy va o„rta maхsus ta‟lim vazirligi toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti

Gazlar yordamida sterillash. 
Turli oynali qurulmalar, optik va 
radioelektron qurilmalar, shu bilan bir qatorda termolabil plastmassadan yasalgan, 
masalan sentrifuga probirkalari gazlar yordamida sterillanadi. Gazlar yordamida 
sterillash uchun sporotsid ta‘sirga ega bo‗lgan gazlar aralashmasidan 
foydalaniladi. Bularga: 
etlen oksidi, metilbromid, propilen oksidi, formaldegid, 
glyutaraldegid, beta-propiolakton, ozon
kabi moddalarni sanab o‗tish mumkin. 
Gaz yordamida sterillash maxsus germetik idishlarda amalga oshiriladi. 
Sterillanadigan buyumlar maxsus kameraga xuddi avtoklavda yoki quritgich 

---

20 
shkaflarida sterillanadigandek yopiq, o‗ralgan holatda joylashtiriladi. Gazlar 
yordamida sterillash jarayonida ularning zaharlilik darajasini e‘tiborga olgan 
holatda ishlash zarur. 
Nurlar yordamida sterillash. 
Binolarni sterillashda, qurilmalar, biq qator 
tibbiyot inshoatlarini (opetartsion xonalar), oziq-ovqat mahsulotlarini sterillashda: 
infraqizil, ultrabinafsha, rengen nuri, α-, β-, γ- kabi radiaktiv elemantlar 
nurlaridan foydalaniladi. Ko‗p hollarda mikrobiologiya amaliyotida ultrabinafsha 
nuridan foydalaniladi. Bu nurning ta‘sir kuchi 
bakt 
larda o‗lchanadi. UB-nurining 
turli mikroorganizmlar uchun (sporadan tashqari) ta‘sir miqdori, 5 mkb/sm
2
ni 
tashkil etadi.
Ishning borishi: 
1.
Turli idishlar va ozuqa muhitlari hamda sterillanadigan narsalarni 
sterillashga tayyorlash; 
2.
Falga qog‘ozini 25-30 sm uzunlikdagi va 2-3 sm enlilikdagi tasmalar 
shaklida kesib tayyorlang. 
3.
Uni o‗qituvchi ishtirokida pipetkalarning uchki qismini sterillashga 
tayyorlash uchun foydlangan holda o‗rab chiqing va pipetkaning orqa tomonini 
preporaval ilgna yordamida paxta bilan berkiting. 
4.
Petri chashkalarini gazeta yoki bir varoqqa (A4) teskari holda 
joylashtiring va uni o‗qituvchi yordamida (konfet shaklida) o‗rang va sterillashga 
tayyorlang.