Она тили 5 синф indd

 435-mashq.
A. Oripov she’ridan parchani o‘qing. Matndan ushbu 
she’riy parchaga mos xatboshini topib, ko‘chiring.
Amerika sehrli diyor,
Dengiz ortin yoritdi ilk bor
Uxlar edi Kolumb ham hali. 
Beruniyning aql mash’ali. 
 436-mashq.
 Matnda berilgan qo‘shtirnoq ishlatilgan gaplarni ko‘ chiring. 
Qo‘shtirnoqning ishlatilish o‘rinlariga e’tibor bering.
 Topshiriq. 
Tarix darsligingizdan olingan matnni o‘qing.
Qo‘shtirnoq belgisi quyidagi o‘rinlarda ishlatiladi:
1. Badiiy, ilmiy, musiqa, san’at asarlari; gazeta-jurnal nom-
lari qo‘sh tirnoqqa olinadi: 
Sa’diyning “Guliston” asari, “Kichkina 
tabib” kinofi lmi, “Tong yulduzi” gazetasi.
http://eduportal.uz

---

182
ONA TILI 5-sinf
 
437-mashq.
 Gaplarni ko‘chiring. Tinish belgilariga diqqat qiling. Allo-
malardan qay birining gapi yuqoridagi matnda qo‘llangan edi?
1. I. Y. Krachkovskiy: “Beruniyning ilmda qiziqqan sohalari-
dan ko‘ra qiziqmagan sohalarini sanab o‘tish osondir”, degan edi. 
2. “XI asr Beruniy asridir”, deb yozgan edi AQShning fanlar ta-
rixi bilan shug‘ullanuvchi olimi Jorj Sarton. 3. G‘arb tadqiqotchisi 
Me 
yerxoff shunday degan: “Beruniy mu 
sulmon (sharq) fanini 
namo yish etuvchi qomusiy olimlarning eng mashhuridir ”.
438-mashq. 
Qo‘shtirnoqning qo‘yilish sababla rini izohlang. 
1. “Hay 
rat ul-abror” asari haqida suhbatlashdik. 2. Akam – 
“Yosh tabiatshunoslar” klubi faollaridan. 3. Alisher Navoiy shunday 
degan edi: “Tilingni hamisha nazoratingda tut. So‘zingni ehtiyot 
bo‘lib so‘zla”.
439-mashq.
 
Uyga vazifa.
1. Abu Rayhon Beruniy asarlaridan 5 tasi ning nomini yozing. 
2. Qayerlarga ulug‘ bobomizning nomi berilgani bilan qiziqib 
ko‘ring.