Ona tili o‘qitish metodiкasi
Yüklə 1,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «E harfi qayga ketdi Fe’lga mehmonga ketdi » o‘yini.
|
«To‘g‘risini tanlang
» o‘yini. Bu o‘yinda o‘quvchilarga fe’llar majmuasi beriladi va ulardan - v, -uv qo‘shimchalari yordamida harakat nomlari hosil qilish 184 topshiriladi. O‘quvchilar yozadilar: yoz–yozuv, o‘qi–o‘quv, ishla– ishlov, so‘ra–so‘roq, tanla–tanlov, qara–qarov, o‘yla–o‘ylov kabi so‘zlar ishtirok etgan matnlar tuzish topshirilishi mumkin. «E harfi qayga ketdi? Fe’lga mehmonga ketdi » o‘yini. Bu o‘yin birinchi marotaba o‘tkazilganda o‘qituvchi o‘quvchilarga to‘liqsiz fe’ldagi birinchi tovush (e) turg‘un emasligi, u ma’lum fonetik sharoitlarda tushib qolishi mumkinligi haqida izoh beradi: ishlar edi–ishlardi, kelar ekan–kelarkan kabi. So‘ngra tavsiya etilgan gaplardagi to‘liqsiz fe’llarni alohida yozishni topshiradi. Belgilangan vaqtda topshiriqni to‘g‘ri bajargan o‘quvchilar o‘yin g‘olibi sanaladilar. Namuna: («Zangori gilam» ertagidan). Bir qari chol yasharkan Turmushi ko‘p nochorkan, Rahim nomli bu faqir К o‘rgan ekan ko‘p tahqir Boqib olarkan har yon Bahor edi so‘lim tong Ipak bilan gullari Solingandir birma-bir Qishloqda hech bir xona К o‘rmagandir bundayni O‘quvchilarning nutqini fe’llardan to‘g‘ri, o‘rinli foydalanishini ta’minlash maqsadida gap va matnlar ustida ishlashga alohida e’tibor berish o‘rinlidir. Bolalarning gap qurish imkoniyatlarini kengaytirish maqsadida berilgan gapning mazmunini saqlagan holda shaklini o‘zgartirish, nuqtalar o‘rniga gap mazmuniga mos tushadigan so‘zni qo‘yib o‘qish yoki yozish singari o‘yin-topshiriqlardan foydalanishni maqsadga muvofiq deb bilamiz. Masalan, «Sifatdosh» mavzusi o‘rganilar ekan, berilgan gaplarni sifatdoshli birikmalariga aylantirish (masalan, Inson ko‘p mehnat qilsa, baxtli bo‘ladi – К o‘p mehnat qilgan inson baxtli bo‘ladi ) ko‘chirma gapni sifatdosh va harakat nomi birikmalari bilan kelgan o‘zlashtirma gapga aylantirish 185 (masalan, «Elim deb, yurtim deb yonib yashash kerak»,–deb uqtirdi Prezidentimiz–Prezidentimiz elim deb, yurtim deb yonib yashash kerakligini uqtirdi) kabi topshiriqlar bo‘yicha guruhlar o‘zaro bellashishlari va g‘oliblar aniqlanishi mumkin. Biz bilamizki, fe’llarni o‘rganishda «Fe’l mayllari» mavzusi ham o‘ziga xos murakkablikka ega. Shuning uchun ham o‘qituvchi o‘quvchilarga bu mavzuni qiziqarli yetkazishi uchun darsni ertaklardagidek tashkil etishi mumkin. « Yüklə 1,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|