BOSHLANG’ICH TA’LIMDA YARATILGAN ALIFBE YOZUV DAFTARINING QIYOSIY TANQIDIY TAHLILI Yuqoriga ko'rdatib o'tilganidek, o'quv yilining IV choragidan boshlab haftada bir marta husnixat uchun alohida dars soati ajratiladi. Bu davr bolalarning yozuv malakalari shakllanishida muhim rol o'ynaydi, chunki husnnixat mashqlari ona tili darslari bilan bir vaqtda olib boriladi.
Ammo alifbedan keyingi davrda yozuvga o'rgatish sharoiti biroz o'zgaradi chunki, o'quvchilar endi yozuv daftariga emas balki oddiy ikki chiziqli daftarga yozib mashq qiladilar. Ular endi ko'proq o'qituvchi tomonidan ko'rsatilgan yozuvga tayanadilar.
Bu davrda chiroyli yozuv darslarining rejasini quyidagicha tuzish mumkin:
Birinchi dars.Kichik va katta I E, Sh, sh, L,l ,M, m harflarini taqqoslab yozish, shu harflar ishtirokida so'z va bo'g'inlarini yozish.
Ikkinchi dars. Kichik k, q, ch, v va katta K, Ch harf larini yozib mashq qilish. Uchinchi dars. Kichik p, v, r, t va P, V, R, T harflarini yozib mashq qilish.
Bu davrda chiroyli yozuv darslarining mazmuni savod o'rgatish davridagiga nisbatan yozuv malakarini yanada kuchliroq shakllantirib borishga qaratiladi. Ammo 6- 7 yoshli bolalarning qo'l va barmoq muskullarini charchatib qo'ymaslik kerak. Shuning uchun har bir yozuv darsida 2- 3 marta jismoniy mashq minutlari o'tkazilishi lozim. Mashqlar o'tirgan va turgan holatda yoki muzika sadolari ostida o'tkazilishi ham mumkin. Bunday mashqlar o'quvchilarning kayfiyatini ko'taradi hamda ishlash qobiliyatini tiklaydi.
Tinish belgilarini yozilishi. 1. Nuqta (.) yozma va bosma matnlarda daftar chizig'ining ustiga dumaloq
shaklida qo'yiladi:
to'g'ri va chiroyli yozing. 2.So'roq (?) belgisi yarim doira shaklida yozilib, pastga qarab to'g'ri chiziq
shaklida tushadi. To'g'ri chiziqning tagidagi nuqta daftar chizig'ining ustiga
qo'yiladi:
Sen bugun qanday kitob o'qiding? 3. Undov (!) belgisi to'g'ri tayoqcha va nuqtadan iborat bo'lib, to'g'ri
tayoqchaning tagidagi nuqta daftar chizig'ining ustiga qo'yiladi: