Atsetilenning xossalari va qo‘llanishi.
Atsetilen – rangsiz, o‘ziga xos xidli gaz modda. Atsetilen molekulasida uch bog‘ va qo‘zg‘aluvchan vodorod atomi xisobiga u juda reaksion qobiliyatiga egadir. Atsetilen biriktirish, o‘rin olish, oksidlanish reaksiyasiga kirishadi. Atsetilendan sanoatda atsetaldegid, tetraxloretan, vinil xlorid, akrilonitril va vinilatsetat, vinilatsetilen.
1. SN SN + N2O → SN3 – SNO
2. SN SN + 2Sl2 → SNSl2 – SNSl2
3. SN SN + NSl → SN2 = – SNSl
4. SN SN + NSN → SN2= SN– SN
5. SN SN + SN3 SOON → SN2= SNOSOSN3
Atsetilen 80 0S da CuClning to‘yinmagan eritmasidan o‘tkazilganda vinilatsetilenga aylanadi:
6. 2SN SN → SN2= CH – C CH
Vinilatsetilen gidroxlorlansa izopren olinadi:
SN2= Su − SCH +NCl →SH2= SNSCl = CH2
Atsetilen yonganda katta miqdorda issiqlik ajraladi:
2S2N2 + 5 O2 = 4 SO2 + 2N2O + Q
Atsetilenning yonish temperaturasi 3000 0S dan oshadi. SHuning uchun bu reaksiya texnikada keng qo‘llaniladi. Po‘lat va boshqa qotishmalarni eritishda, qurilishda va payvandlashda ishlatiladi.
Adabiyotlar:
1. Muxlenov I.P. Osnovo‘ ximicheskoy texnologii M. «Vo‘sshaya
shkola», T1 -2 1991 g
2. Muxlenov I.P Averbux A.YA. Obxaya ximicheskaya texnologiya M.,
«Vo‘sshaya shkola» 1970g
3. Epshteyn D.A Osnovo‘ ximicheskoy texnologii Izd. API /SFSR,
1957g
4. Volfkovich. S.I Obxaya ximicheskaya texnologiya. M.,1t
1953g 2t 1959.
5. Beskov S.D. Osnovo‘ ximicheskoy texnologii. M.,1962g.
6. YUkelson I.N. Texnologiya osnovnogo organicheskogo
sinteza. M., 1968g
Dostları ilə paylaş: |