30
2016/1 (20)
ORİJİNAL MƏQALƏLƏR
UOT: 617.7:314.44
Rüstəmova N.M.
ƏHALİNİN ƏLİLLƏŞMƏSİNDƏ GÖZ XƏSTƏLİKLƏRİNİN ROLUNUN
MÜQAYİSƏSİ
Akad. Zərifə Əliyeva adına Milli Oftalmologiya Mərkəzi, Bakı şəh., Azərbaycan
Açar sözlər: əlillik,əlilliyin səbəbləri, göz xəstəlikləri
Göz xəstəlikləri əhalinin əlilləşmə səbəbləri arasında mühüm yer tutur [1-6]. Bu xəstəliklərin ayrı-ayrı nozoloji
formalarının yayılması və əlillik riskinin formalaşmasında rolu fərqlidir. Göz xəstəliklərinin tibbi sosial ağırlığı
barədə elmi əsaslandırılmış müddəalar ilk növbədə müqayisə üçün istifadə olunan meyarlardan asılıdır.
“Xəstəliklərin ağırlığı” termini əhali və inkişaf probleminin öyrənilməsi ilə məşğul olan Harvard mərkəzinin
beynəlxalq səhiyyənin iqtisadiyyatı bölməsinin professoru C.J.L. Murray tərəfindən əsaslandırılmış və onun
istifadəsinin metodoloji məsələləri 1994-cü ildə Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının nəşrlərində verilmişdir [7-8].
Müəllif hesab edir ki, xəstəlik və zədə insanın sağlamlığının pozulmasına səbəb olursa, onlar həmin insan üçün və
onun yaşadığı cəmiyyət üçün ağır yükə çevrilir. Bu yükün ağırlığını qiymətləndirmək üçün təklif olunan indikator
“DALY” (disability-adjusted life years – əlilliklə assosiasiya olunan həyatın müddəti) aşağıdakıları əhatə edir:
−
əlilliyin və ya vaxtsız ölümün baş verdiyi yaş;
−
əlilliklə assosiyasiya olunan ömrün müddəti;
−
vaxtsız ölümlə bağlı itirilmiş həyatın müddəti.
Bu indekatorların yeni variantları əvvəlki tədqiqatlarımızda əsaslandırılmışdır [1-6].
Məqsəd - göz xəstəliklərinin ayrı-ayrı klinik-statistik formalarının əlilliyin tibbi-sosial ağırlığınının meyarlarına
görə müqayisəsi.