Orom og‘ushida dilrabo bu tun: Oydin zulumotda jilmayar bahor
Yüklə 3,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Nargiza YO‘LDASHOVA
1993-yili tuģilgan. Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalashtirish muhandislari instituti o‘qituvchisi JURNALXON IJODIDAN www.ziyouz.com kutubxonasi 56 NAZM I Qayda edim, bilmaysanmi? Ko‘zgularga qarab turib, necha asr o‘tganini anglolmadim. Jimligini yelkasida ko‘targancha, necha yo‘llar o‘tganini tan olmadi, bu kuzgacha… Qay kunlarni yashab o‘tdik, qay tunlarda tushlarimiz uyg‘oq qoldi, Yo bizgacha bu tuproqda kimdir erkni tuyganmidi – yillar toldi… Yoritmasa endi quyosh qarolarga bo‘yalgan bu borlig‘ingni, Ko‘ksingni och, hech yo‘q o‘tmish izlaridan, sezib tursa, o, kimlardir borligingni, borligimni! II Yelkam uzra ulkan tog‘lar o‘saverdi, Suyanganim ular bo‘ldi qachon desang. “to‘rt qarich yer, to‘rtta devor – ko‘zingga surt, bular bari sening uchun vatan”, desang, O‘z dunyomni dengizlarga uloqtirdim… III …Qayda edim, bilmaysanmi? Men bilganim peshonamga ostonangni bosib o‘tmoq chizilmagan. Axir men ham ayol edim, bosh qo‘ymoqqa maskan izlab, sovuq yegan oyoqlarim izillagan. Tushimda ham tunlarimni oqqa o‘rab yashab o‘tdim. Ammo bu kun bir hovuch suv tutolmading o‘chirmoqqa vujudimni yoqqan o‘tni… qayda eding?.. * * * Men yo‘lning boshida, kaftimda bo‘g‘izlangan gulning yaproqlari jonsiz. Dunyo ham bu kecha aftidan, ufqlarga qadar tomonsiz. Mening derazamni poylaydi qushlar... Zulxumor ORIFJONOVA 1997-yili tug‘ilgan. Toshkent davlat O‘zbek tili va adabiyoti universitetining Oliy adabiyot kursi tinglovchisi. O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi tomonidan “Birinchi kitobim” ruknida “Sog‘inch suvratlari” maqolalar to‘plami nashr etilgan. “Uyg‘oq tushlar” turkumidan www.ziyouz.com kutubxonasi 57 adabiy-ijtimoiy jurnal To‘xtagan hattoki qo‘limda soat, na yulduzga qarab, na oyga yolvorib, bilolmam nechani ko‘rsatmoqda vaqt. Bog‘larda egila boshlaydi shoxlar, Men esa tortilgan dorlardan, uzundan uzun, yig‘aman tanasiz o‘zimni o‘zim. O‘ngimni tushimda soylarga aytib Qaytsam… daryoga aylanib – o‘zanlarga solmoq kimning istagi? O, yo‘lim tomonsiz, bori imkon deb, Ming yilki o‘zimga qanot izladim. Izladim, topmoqlik ilinji bilan, ohanglar oqizib ketgan yo‘llarni. Taskinim, o‘shanda ruhimni hech yo‘q, tutib qololmasdi sening qo‘llaring. . . * * * Tun qay tomon og‘ib borar, tong qadarmi shom qadarmi?.. Ko‘kka boqsam yulduzlari ko‘rinmas-u, Ammo nurlar oqib borar… Qarshimdagi yo xatarmi? Ko‘zlarimni uzolmadim ufqlardan – Sharq-u G‘arbning manglayiga qon yugurar. Mudrayotgan yillarini uyg‘otolmay bir o‘lkaning boshi uzra asrlarki tong yugurar. O, bir tongki, suvlar bosdi kelayotgan yo‘llarini, shamollardan bog‘lar bir-bir qulayverdi. . . . Ostonangga yetolmagan nurlarini ichga yutib, ko‘kda quyosh nurayverdi. Nima desam uyg‘onasan tushlaringdan, Nima desam o‘nglanadi javoblaring? Parchalangan ko‘zgularga ko‘zim tushgan, asrolmadim… Sovurgancha havolarni, yellar keldi to‘rt tomondan. Yo‘llar qayga og‘ib borar, Peshonamga bitilgan bu saratonda Yuragimga bir yomg‘irlar yog‘ib borar… O, bir tongki, tunlar to‘sdi kelayotgan yo‘llarini… * * * Bo‘m-bo‘sh ko‘chalarda shamollar kezinar, maysalar unar, yovvoyi gullarning ochilar chiroyi. Xayolan uzooqqa otlanib, Sen sevgan tushuniksiz tilda boshlayman xirgoyi. Ufqlar tomonga ko‘zlarim tiksam, Maysalar labiga qadasam yoshlar, Muallaq dunyoning bir chekkasida, Mening derazamni poylaydi qushlar. O, ma’sum qushlar ham ko‘zyoshlarini hovuchimga to‘kar, hech yo‘q shu bilan tushlarim yuvilib o‘tar suv bilan… …Bo‘m-bo‘sh ko‘chalarda, Qonlar kechib kelar beayov shomlar, g‘amgin soyalarni to‘shagan ko‘kning kengliklari aro tag‘in kimgadir, bir nafaslik havo qiladi yo‘qlik. Bu gal ochilmagan namozshomgullar, Poyiga yiqilar birma-bir tunning. Kimlardir yangidan ertaklar aytar, Kimlardir yangidan boshlaydi kunni. . . Men esa, gardlarin yuvgancha derazalarning, sen sevgan tushuniksiz tilda, boshlayman xirgoyi, Barini unutib hech yo‘q shu bilan, baxtli ko‘ra olsak edi dunyoni. . . www.ziyouz.com kutubxonasi “Onasining nodir go‘zalligi-yu otasining ulkan iste ’dodi unda birlashgandi, bunday xislatlar bir ayol uchun faqatgina xay ol yoxud orzu bo‘lishi mumkin, xolos ”, – deya yozadi Mariya Gartungning zamondoshlari. Lev Tolstoy “Anna Karenina” romanining qahramoni Annaning tashqi ko‘rinishini yaratar ekan, Gartungning qiy ofasidan foydalangan. Mariya Aleksandro vna va Tolstoy Tulada, bir mehmondorchilik vaqtida tanishib qolishadi. Ma ’lumotlarga ko‘ra, Pushkinning qizi yozuvchining e’tiborini ilk qarashday oq o‘ziga tortib olgan. “Bu ay ol kim bo‘ldi ekan?” degan sav oliga javob berilganida esa Lev Nikolay evich baland ovozda: “Ha, tushunarli. Uning sochlari nega bunchalik o‘ziga xos ekani endi ma ’lum bo‘ldi”, deya hayratiga yakun yasay di. “U Anna Karenina obrazida nafaqat xarakteri va hay oti, balki butun ko‘rinishi bilan tasvirlangan. Hatto yozuvchining o‘zi ham buni e ’tirof qilgan”, – deydi Tolstoyning qaynisinglisi Tatyana Kuzminskaya. Keling, Annaning asardagi tasvirini bir esga solaylik: “Boshida, uning qora sochlari ustida moviy binafshalardan yasalgan gulchambar bo‘lib, soch turmagi unchalik e ’tibor tortmasdi, ammo yelkalaridan oshib tushgan ikki o‘rim sochi o‘ziga xos go‘zal bo‘lib, uni ko‘rgan odam bu chiro ydan hang-u mang bo‘lardi. Bo‘ynida esa o‘ziga yarashgan bo‘yinbog‘i bor edi...” Mariya Aleksandrovna Aleksandr Sergey evichning katta qizi bo‘lib, 1832-yilning 19-mayida Peterburgda tavallud topgan. Qizining cho‘qintirilishidan bir ne cha kun oldin Pushkin anglovsiz jahl bilan rafiqasi V era Vyazemskayaga xat yozadi: “Endilikda o‘zim ishonishimga ham qaramay chorasiz vaziyatdaman...” Yüklə 3,67 Mb. Dostları ilə paylaş:
|