Orom og‘ushida dilrabo bu tun: Oydin zulumotda jilmayar bahor
Yüklə 3,67 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
“...Hayqir, shoir, hayqiriqlaring,
Uxlab yotgan dilni uyg‘otsin!” Kechagiday esida, Roziyaning yuragi salkam to‘xtab qolay degandi o‘shanda... * * * – Biz Atlantidaga aylanib boryapmiz! Roziya Ziyodga tikildi. Harqancha urinmasin, bu gap bilan Ziyodning nima demoqchi bo‘layotganini anglamadi. So‘nggi oylar davomida Ziyod bir satr ham yozolgani yo‘q. Kechalari xira yorug‘ stol ustida o‘tirib chiqadi. Kunduzi ko‘zi qizarib ishga ketadi. Qaytib so‘zsiz yana bir nuqtaga tikilib o‘tiraveradi. Roziya anglaydi: “She’r og‘rig‘i!” Ovutgisi keladi, eski she’rlaridan o‘qiydi, o‘g‘lini qiqir-qiqir kuldiradi. Ziyod bir muddat o‘g‘liga qarab jilmaygan bo‘ladi-yu, yana o‘z dunyosiga ko‘miladi. Shunday odamning birdan “Atlantidaga aylanyapmiz” degan gapida qanday sir, qanday og‘riq yotibdi ekan? Roziyaning ko‘zlariga yosh to‘ldi... – Ziyod aka, balki, biror hafta ishdan dam olarsiz. – Nega? – Charchaganga o‘xshaysiz. – Ha, dam olaman. Lekin ishdan charchamadim. – Unda nimadan? – Odamlardan! – Odamlardan? – Ha, odamlardan, bir to‘p olomondan charchadim, Rozi! – Odamlar? Ular sizga nima qildi? Ular sizni hurmat qilishadi, kitoblaringizni o‘qishadi. – Yo‘q, Rozi, yo‘q! Bir paytlar shunday edi. Ho-o-ov o‘sha bir paytlar. Hozir hammasi boshqacha yo men boshqachaman. Endi mening ko‘ngil haqida yozganlarim ularga erish tuyuladi. Kitoblarim yillab do‘kon peshtaxtalarida sotilmay turadi. Chunki odamlarning endi ko‘ngil bilan ishi yo‘q. Aslida, gap meni o‘qimay qo‘yishlari, kitoblarim sotilmasligida ham emas. Hamma gap yo‘qolayotgan uchinchi dunyomiz – ko‘ngilda. Biz Atlantidaga aylanib www.ziyouz.com kutubxonasi 53 adabiy-ijtimoiy jurnal Yomg‘ir yog‘ib tursa, kimdir seni intizor kutsa-yu, uning qoshiga oshiqsang. Yo‘llar uzunday tuyuladi, sen bo‘lsa, yuraging sog‘inchdan to‘lib manziling sari ketaverasan... Bir paytlar, hayotim shovqin-suronga qorishgan yillarda shunday orzu qilar edim. Mana, hozir shu yo‘ldaman. Faqat bir savol bilan: u meni kutayotganmikan?! * * * Hayotim shu qadar sokinki, ba’zan bu sokinlikda borligimni ham his qilmay qolaman. Atrofimdagilar “sizga havas qilaman” deyishadi. To‘g‘ri-da, havas qilarlik hayotim bor. Obro‘-e’tibor, mansab, boylik... Ammo odamlar bilmaydigan, odamlar ko‘rmaydigan narsalar-chi?! Ko‘ngil bo‘sh, yurak huvillagan, baxtning o‘rni bo‘sh. Shu bo‘shliq qiynaydi. Aslini olganda hammasi yaxshi, baxtlidayman. Hayotim bir maromda, ishdan kelaman, “Keldingizmi” deydi ayolim. “Keldim” har kungiday javob. Va yana har kun takrorlanuvchi suhbat. – Ovqatlanasizmi? – Yo‘q, qornim to‘q. Farhod qani? – Sizni kuta-kuta uxlab qoldi. – Ha, mayli, sen ham dam olaver, men biroz ishlayman... Itoat bilan xonaga kirib ketadi. Yetti yillik turmush, yetti yillik majburiyat, yetti yillik mas’uliyat. Faridaga onamning istagi bilan uylanganman. Bir ayolga, bir rafiqaga, bir onaga nimayiki kerak bo‘lsa, unda hammasidan bor. Yana nima istayman, bu meni ham, uni ham yetti yildan buyon qiynab keladi. Anglolmas edim nima kerak ekanini, to u hayotimga kirib kelmaguncha. – Ismim Latofat. Hayotdagi shiorim “Manzilga shoshganlar emas, to‘g‘ri yo‘ldan yurganlar yetadi”. Chunki shoshqaloqlik odamni har doim adashtiradi. Men jamoa bilan tez kirishib ketish qobiliyatiga egaman, ishga mas’uliyat bilan yondoshaman. Ishga olsangiz, bor bilimim va kuchim bilan ishonchingizni oqlashga harakat qilaman. Ochig‘ini aytish kerak, u keldi-yu, ishxonamizda ko‘p narsa o‘zgardi. Xonamda, boshqa xonalarda anvoyi gullarning paydo bo‘lishi, omborxonada necha yildan buyon chang bosib yotgan suratlar tozalanib, devorlarga ilinishi, avvallari horg‘inlik va sukut ufurib turadigan xodimlar xonasidan eshitilayotgan kulgilarning bari Latofatning ishi. Ba’zi xodimlar bundan mamnun, ba’zi xodimlar bo‘lsa, kechagina kelgan bu ayol bugun butun ishxonani qo‘lga olganini, shu sabab g‘ashlari kelayotganini ochiqdan- ochiq gapira boshlashdi. Tan olishim kerak, rahbarlikka, nima desam, so‘zsiz itoat etishlariga o‘rganganman. Ammo Latofatning o‘zboshimchaligi, mening ayrim qarorlarimga qarshi chiqishi, hatto muhokama etishgacha borishi g‘azabimni qaynatmas, aksincha zavqimni keltiradi. Tushuna boshladim, yillar Baxt manzili www.ziyouz.com kutubxonasi 54 www.yoshlikjurnali.uz / №9-10 (361) 2021 davomida odamlar ichida, ishxonada, oilada hukmfarmolikdan shunchalik zerikkanmanki, men o‘zimga qarshi isyon etishlarini istagan ekanman. Bu isyondan rohat ola boshladim. Latofatdagi ana shu isyon meni unga bog‘ladi. Ishxonadagi mish-mishlardan Latofatning turmushi buzilgani, bir farzand bilan onasining uyida yashashini eshitganimdan buyon uning quvnoq kulgisi ortida dard-u hasrat, iztirob ko‘ra boshladim. Balki, bu bir imkoniyatdir, balki taqdir bizni bekorga uchrashtirmagandir. Uni qo‘ldan chiqarmayman. Faridani ham, o‘zimni ham bir umr qiynab o‘tgandan ko‘ra, hech yo‘q Latofatga baxt bersam, Farida ham baxtini topib ketar... – Farida, senda gapim bor? – Nima gap, dadasi? – Ajrashaylik! – Bir oydan beri bo‘g‘zimda tiqilib yurgan bu so‘z shunchalar past ovozda chiqdiki, u eshitdimi, yo‘qmi – bilolmadim. – Ajrashaylik?! Faridaga qaradim. U tosh qotgan, menga shunday tikilardiki, quyoshga tik boqish mumkin-u, bu nigohlarga dosh berib bo‘lmaydi. – Hazillashdingiz-a?! Uning ko‘zlaridan iltijo, qo‘rquv, alam, qayg‘u qorishib ketgan bir tomchi yosh yuziga sizib tushdi. – Tushun, senga baxt berolmayman. Bir umr shunday baxtsiz yashamoqchimisan? – Kim aytdi meni baxtsiz deb? Men baxtsizmanmi? Men baxtliman! Baxtliman, dadasi! – Men baxtsizman, Farida, men! U holsizgina o‘rnidan turdi. – Mayli, roziman... – Hech qayoqqa ketishing shart emas, shu uy seniki. U indamay yurib chiqib ketdi, biroz o‘tib narigi xonadan yurakni ezadigan yig‘i eshitildi. Uydan chiqarkanman, xafalik aralash quvonch bilan ishxonaga shoshdim... * * * Ishxonada ajrashganim haqidagi mish- mish tarqalib, bu ancha gap-so‘z bo‘ldi-yu, birov yurak yutib o‘zimdan so‘ray olmadi. Har kun kimsasiz, huvillagan yangi uyimga qaytarkanman, endi uyda “Keldingizmi” deydigan ayolim o‘rniga sukut va yolg‘izlik quchoq ochib kutib oladi. Latofatga hali bir so‘z aytolmadim, bir necha bor yolg‘iz uchratib gaplashib olmoqchi bo‘ldim-u, u har gal gapni buraverdi. Nima bo‘lsa bo‘lsin, bugun u bilan gaplashaman degan qarorga kelgan kunim shivalab yomg‘ir yog‘ardi. U ishdan qaytar chog‘i har kuni bekatda avtobus kutadi. Eng qulay fursat shu. Yanglishmagan ekanman, bekatda o‘ychan turgan Latofatning ro‘parasiga borib mashina signalini chaldim. – Latofat, o‘tiring, olib borib qo‘yaman. – Yo‘q, rahmat. Hozir avtobus keladi. – Yo‘lim o‘sha tarafga axir, o‘tiring. U noiloj qolib asta mashinaga o‘tirdi. – Havo sovib ketdi, ustiga yomg‘ir. Siz avtobus kutaman deysiz-a? – Ha, sovuq, – tasdiqladi ohista. – Latofat, bilasizmi... – Bilaman... Mana shu suhbatdan qochishga urindim ancha payt. Afsuski... Asror aka, siz o‘ylagan narsaning iloji yo‘q. Bu xato. – Baxtli bo‘lish xatomi, sizningcha? – Kimnidir baxtsizligi evaziga baxt topib bo‘lmaydi. – Biz ajrashdik. Mashina oynasida nigohlarimiz to‘qnashdi. – Demak, rost ekan-da? Shiorim esingizdami? “Manzilga shoshganlar emas, to‘g‘ri yo‘ldan yurganlar yetadi”. Yüklə 3,67 Mb. Dostları ilə paylaş:
|