pe, chim, je
harflaridir. Bu harflarning
yozuvda qo‗llana boshlashi X asrning boshlarida amalga oshgan.
G
tovushi uchun
ham ular harflar yaratganlar. Lekin bu harflar nimagadir amalda qo‗llanilmagan va
XVI-XVII asrlarga kelib
G
tovushi uchun
Kof
harfining ustiga parallel chiziq
tortish rasm bo‗lgan. Bu chiziq forslarda «sarkash» deb aytiladi. Shunday qilib,
nisbatan uncha katta bo‗lgan muddat davomida 32 harfdan iborat bo‗lgan va arab
harflariga asoslangan fors va eski o‗zbek yozuvi vujudga kelgan. Bu 32 harf 18 ta
shakldan iborat, qolganlari o‗zaro nuqtalarning soni bilangina farq qiladi.
3-bosqich. Bu bosqich arablarda mavjud bo‗lgan yetti yozuv turini o‗zlariga
moslashtirish yo‗li bilan yangi yozuv turlarini ijod etish bosqichidir. Agar
arablarda yozuvning yetti turi mavjud bo‗lgan bo‗lsa, (
kufiy, muhaqqaq, rayhoniy,
nasx, suls, tavki', riqo
), Xuroson va Movaraunnaxr qalam sohiblari o‗zlarining
estetik didlari va badiiy qobiliyatlaridan kelib chiqib, XIV asr ikkinchi yarmidan
boshlab, yuqoridagi yetti yozuv turini yanada rivojlantirganlar va ularning bazasida
yana yangi to‗rt yozuv turini ijod etganlar (
ta'lik, shikastayi ta'lik, nastalik,
shikastayi nasta'lik
). Bular ichida keyinchalik eng keng tarqalgan yozuv nasta'lik
yozuvidir.
Qo‘llaniladigan ta‘lim texnologiyalari: dialogik yondoshuv, muammoli
ta‘lim, munozara, o‘z-o‘zini nazorat.
Adabiyotlar
:
1.
Мирзиѐев Ш. Танқидий таҳлил, қатъий тартиб-интизом ва шахсий
жавобгарлик – ҳар бир раҳбар фаолиятининг кундалик қоидаси бўлиши
керак. – Т.: Ўзбекистон, 2017. – 104 б.
2.
Каримов И.А. Юксак маънавият – енгилмас куч. – Т.: «Маънавият»,
2008.
3.
Каримов И.А. Ўзбекистон мустақилликка эришиш остонасида. – Т.:
Ўзбекистон, 2011.
4.
Saidboboyev Z,. Choriyev Sh. Maxsus tarixiy fanlar asoslari (o‘quv
qollanma). – T., 2015.
5.
История Узбекистана в источниках. Составитель Б.В. Лунин. – Т.:
Фан, 1984.
6.
Кляшторный С.Г. Древне-тюркские рунические памятники как
источник по истории Средней Азии. – М., 1964.
7.
Леонтьева Г.А., Шорин П.А., Кобрин В.Б. Вспомогательные
исторические дисциплины: Учебник для студентов вузов. – М., 2003.
8.
Тарихий манбашунослик. / Ўқув қўлланма. Тузувчилар А.А.
Мадраимов, Г.С. Фузаилова. – Т.: Фан, 2006.
9.
Тарихий манбашунослик муаммолари. / Республика илмий-амалий
анжумани материаллари. -Т., 2008.
10.
Қўчқоров Т. Палеография. – Т.: Ўзбекистон, 1988.
11.
Хива давлат ҳужжатлари. М.Йўлдошев таҳрири остида. – Т., 1960.
12.
www.ziyonet.net
13.
www.history.ru
|