Manba: iqtisodiy adaabiyotlardagi ma’lumotlar asosida muallif tomonidan mustaqil tuzildi.
4 M.Mirsaidov “Xalqaro iqtisodiy munosabatlar”, Toshkent, “Iqtisod-Moliya”, 2006y
Keying yillarda xalqaro tashkilotlarning soni tez ko’paya boshladi. Bular davlat guruhlarini hududiy belgisi bo’yicha yoki iqtisodiy faoliyatning ma’lum sohalaridan manfaatdorlikning umumiyligi asosida birlashtiruvchi tashkilotlardir. Bunday tashkilotlar savdo, ishlab chiqarish, transport, valyutamoliya operatsiyalari va boshqa sohalarda ham yuzaga keldi.
3. Osiyo Taraqqiyot Banki (OTB) Osiyo taraqqiyot banki(OTB) 1966 yilda tashkil etilgan Osiyo va Tinch okeani davlatlarida texnik yordam va qarzlar berish orqali iqtisodiy va ijtimoiy rivojlantirishni maqsad qilib qo'ygan hududiy taraqqiyot banki hisoblanadi. U umumiy hisobda 66ta a'zo, 47tasi hududiy va 19tasi dunyoning boshqa hududlaridan, tomonidan egalik qilinuvchi, ko'ptomonlama rivojlanish moliyaviy institutidir. OTBning bosh maqsadi nochorlikdan xoli bo'lgan hudud shakllantirishdir. Uning vazifasi rivojlanayotgan a'zo davlatlariga nochorlikni kamaytirish va o'z fuqarolarining hayot tarzini ko'tarishiga yordam berishdir.
OTBning faoliyati Osiyo va Tinch okean ko'rfazida yashayotgan, ayniqsa kunlik $2dan kam tushumga ega bo'lgan 1.9 milliardlik axolining turmush tarzini yaxshilashga qaratilgan. Ko'p sonlik muvaffaqiyatli hikoylariga qaramay, ushbu hudud butun dunyoning 2/3 nochor axolisi yashaydigan hudud bo'lib qolmoqda.
Dastlab Bank Jahon Bankining, asosan AQSh, Yaponiya va Yevro'pa davlatlari(ayniqsa Shimoliy va Germaniya)hukumatlari ta'siriga ega bo'lgan,hududiy nusxasi sifatida tashkil etilgan. Bank o'z qarz berish xarakatlarini, millatlararo tan olingan bond(taniqli nom)larni evropa bozoriga qo'yish orqali moliyalashtirgan. Garchi a'zo davlatlarning iqtisodiy rivojlanishi OTBning faoliyatini ham birmuncha o'zgartirgan bo'lsada, bank o'z tarixida asosan proektlar asosida, xususan infrastruktura investitsiyalari, qishloq xo'jaligi rivoji va a'zo davlatlardagi oddiy sanoatini rivojlantirish uchun qarz berish, orqali faoliyat yuritgan. Berilgan ta'rif bo'yicha bank davlat va davlat tashkilotlariga qarz beruvchi bo'lsada, u hududiy a'zo davlatlarining xususiy sektorni rivojlantirish va likvidatsiyani yaxshilash borasida ham faollik ko'rsatgan.
Bankning asosiy inson kapitali bu uning qishloq xo'jaligi, fuqaroviy muhandislik,iqtisod, ommaviy siyosat va moliya sohasidagi nazariy va amaliyotchi ekspertlaridir.Bu ekspertlar butun dunyodan bo'lib, Manilada joylashishgan va har xil imtiyozlar, shu jumladan diplomatik status hamda soliqlardan xoli maosh, berilgan. Tasavvur qilinadiki, agar qachondir Osiyo aniq bir yashash standartiga erishsa, bank yo'qoladi yoki tijorat tashkilotiga aylantiriladi.
Osiyo taraqqiyot banki (OTB) koʻp tomonlama rivojlanish banki boʻlib, uning aʼzosi boʻlgan rivojlanayotgan mamlakatlarga qashshoqlikni kamaytirish va inklyuziv iqtisodiy rivojlanish, ekologik barqaror oʻsish va mintaqaviy integratsiya orqali oʻz xalqining turmush darajasini yaxshilashga yordam berishni maqsad qilgan. MAGATE va OTB oʻrtasidagi hamkorlik barqaror rivojlanish maqsadlariga erishishda Osiyo-Tinch okeani mintaqasiga yordam berishga qaratilgan.
MAGATE va OTB oʻrtasidagi hamkorlikning rasmiy asosi 2018-yil sentabr oyida imzolangan hamkorlik doirasidagi bitim hisoblanadi. Har ikki tashkilotning vazifasi ilm-fan va texnologiya sohasida hamkorlikni kengaytirish, salohiyatni oshirish va bilimlarni yanada kengroq tarqatish maqsadida loyiha natijalarini tahlil qilish uchun imkoniyatlar yaratishdan iborat.
Ushbu kelishuvga muvofiq, MAGATE va OTB quyidagi sohalarda Osiyo-Tinch okeani mintaqasida murakkab rivojlanish muammolarini hal qilish uchun hamkorlik qiladi:
qishloq xo'jaligi va oziq-ovqat xavfsizligi: qishloq xo'jaligi qiymat zanjirini yaxshilash, oziq-ovqat mahsulotlarini nurlantirish, ifloslantiruvchi moddalarni aniqlash, oziq-ovqat mahsulotlarini kuzatib borish, oziq-ovqat xavfsizligi standartlari va iqlimga mos qishloq xo'jaligi;
iqlim o'zgarishi va ofatlar xavfini boshqarish/favqulodda vaziyatlarga tayyorlik;
atrof-muhitni muhofaza qilish: o'rmon xo'jaligini boshqarish, erdan foydalanish, cho'llanish va yerlarning degradatsiyasiga qarshi kurashish, bioxilma-xillikni saqlash;