Основы пакета

 
5.1.1. TCP/IP tarmoqlarida manzillash. 
EHM ni kompyuter tarmog‗iga ulashda TCP/IP stek protokolini muxim o‗rin 
tutadi. Ushbu ishda kompyuter tarmog‗iga ulanish tartibi va ularni tekshirish 
imkoniyatini beradi. 
Tashkilotlarda kompyuterlarni birlashtirish, ya‘ni o‗zaro ma‘lumotlar 
almashishini tashkil etishda xoxlagan belgilangan IP- adres ni berish imkoniyatini 
beradi (agar tashkilot InterNet ga ulanmagan bo‘lsa). 
InterNet tarmog‗iga ulangan shaxsiy kompyuterlar tashkilotlar bo‘yicha 
quyidagi klasslarga ajratiladi: 

---

 
376
Bu yerda quyidagi adreslar 192.168.x.0 i 192.168.x.255 (192.168.0.0 i 
192.160.0.255, 192.168.1.0 i 192.168.1.255) kiritilmaydi. 
Misol uchun tarmoqda kompyuterlar quyidagicha ulangan 1-kompyuter uchun 
IP-adres 192.168.0.1 va maska podseti (
subnet mask
) 255.255.255.0, ikkinchi 
kompyuter uchun IP-adres 192.168.0.2 va analog setevoy maskaga ega. Tarmoqqa 
uchinchi kompyuterni ulash uchun IP-adres 192.168.0.3 va shunaqa setevoy 
maska. Qolganlari shu tartibda davom etadi 192.168.0.4 (255.255.255.0) to‘rtinchi 
kompyuter uchun, 192.168.0.5 (255.255.255.0) – beshinchi kompyuter uchun va 
x.k. 
Tarmoqqa ulash uchun birinchi tartibda setevoy kartasini aniqlash kerak. 
Keyingi bosqich Pusk -Programmы 
-»
Standartnыe 
-»
Svyaz 
-»
Master nastroyki 
seti‘ 

---

 
377
‗Pusk → Programmы → Standartnыe → Svyaz → Setevыe podklyucheniya‘ 
Tarmoqdagi SHK ga IP berish quyidagi tartibda amalga oshiriladi. 

---

 
378
TCP/IP tarmog‗idagi har bir kompyuter adresi uch sathdan iborat: 
Elementning lokal adresi. Lokal tarmog‗iga kiruvchi elementlar uchun — bu 
tarmoq adapteri yoki marshrutizator portining MAC adresi, misol ushun 11-A0-17-
3D-BC-01. Bu adres qurilmaning ishlab chiqaruvchisini belgilaydi va juda noyob 
hisoblanadi. Barcha mavjud lokal tarmoqli texnologiyalar uchun MAC adres 6 
baytli formatdan iborat: katta 3 baytlisi ishlab chiqaruvchi firmasining 
identifikatori, kichik 3 baytlisi ishlab chiqaruvchining o‗zini bildiradi. Global 
tarmoqqa kiruvchi elementlar uchun huddi X.25 yoki frame relay kabi lokal adres 
global tarmoq administratori tomonidan belgilanadi. 
IP adres, 4 baytdan iborat misol uchun 109.26.17.100. Bu adres tarmoq sathi 
sifatida foydalaniladi. U kompyuter va marshrutizatorlarni konfiguratsiyalash 
jarayonida administrator tomonidan belgilanadi. IP adres ikki qismdan iborat 
bo‗ladi: tarmoq nomeri va element nomeri. Tarmoq nomeri administrator 
tomonidan ixtiyoriy ravishda yoki agarda tarmoq Internetning bir qismi sifatida 
ishlashi kerak bo‗lsa, Internet (Network Information Center, NIC) maxsus 
qismining tavsiyasi orqali o‗rnatiladi. Odatda provayderlar Internet xizmatini NIC 
qis midagi adres chegarasidan oladi va o‗zining abonentlariga tarqatadi. 
IP protokolida element nomeri uning lokal adresidan mustaqil ravishda 
belgilanadi. IP adresning tarmoq nomeri va element nomeri maydonlarga ajratilishi 
va bu maydonlar o‗rtasida chegaralar ixtiyoriy ravishda o‗rnatilishi mumkin. 
Element bir nechta IP tarmoqqa kirishi mumkin. Bunday hollarda element 
tarmoqdagi aloqalar soniga qarab bir nechta IP adresga ega bo‗ladi. Bunday 
hollarda IP adres alohida kompyuterlar yoki marshrutizatorlarni emas balki bitta 
tarmoq bog‗lanishini bildiradi. 
Belgili identifikator — nom, misol uchun SERV1.IBM. COM. Bu adres 
administrator tomonidan belgilanadi va bir necha qismdan iborat bo‗ladi, misol 
uchun mashina nomi, korxona nomi, domen nomi, DNS nomi bilan ham ataluvchi, 
bunday adres amaliy sathda misol uchun FTP yoki telnet protokollarida ishlatiladi. 

---