Основы пакета

 
443
ehtimolini kamaytirish va uning natijasi — uning aynan adresga yuborilmasligi 
(va yo‘qolishi)ning oldini olish uchun, sarlavha paketi 2 bayt o‘rin egallaydigan 
va butun sarlavha bo‘ylab hisoblanadigan tekshirish ketma-ketligi — nazorat 
yig‘indisi bilan yuboriladi. Sarlavhada bo‘lgan IP-adreslar (jo‘natuvchining IP-
adresi (Source Address) qabul qilib oluvchining IP-adresi (Destination Address) 
tarmoq obyektlari — so‘nggi ko‘rsatma va marshrutlashtiruvchilarning 32-
bitlik identifikatorlari bo‘lib xizmat qiladi. IP ning yordamchi ko‘rsatkichlari 
maydoni (IP optsiyalari) (Options) — qo‘shimcha xizmatlar bor yoki yo‘qligini 
aniqlaydi. O‘zgaruvchan uzunlikka ega va tarmoqlararo deytagrammada 
bo‘lishi va bo‘lmasligi mumkin. To‘ldiruvchi maydon (Padding) sarlavhani 32-
razryadli chegaraga moslashtirish (to‘g‘rilash) uchun qo‘llaniladi. [2] 
1.2.2. 
IPv4 
protokolini 
adreslashdagi 
umumiy 
tamoyillar
 
IP-adreslash asoslari. IP-adres o‘nlik sonlarda ifoda etilgan, W.X.Y.Z shaklida 
nuqtalar bilan ajratilgan. Unda nuqtalar oktetlarni ajratish uchun 
foydalaniladigan (masalan, 10.0.0.1) noyob to‘rt oktetlik (32-bitlik) kattalikni 
o‘zida ifoda etadi. Adresning 32 biti ikki qismdan iborat: tarmoq yoki aloqa 
adresi (o‘zida adresning tarmoq qismini ifoda etuvchi) va xost adresi (tarmoq 
segmentida xostni identifikatsiyalovchi). Tarmoqlarni ulardagi xostlar soni 
bo‘yicha ajratish IP-adreslarni sinflarga ajratish asosida amalga oshiriladi. IP-
adreslarning 5 ta: A, B, C, D va E sinflari mavjud. Faqatgina A, V va S sinflari 
adreslari noyob sifatida foydalanilishi mumkin. D sinfiga oid adreslar tugunlar 
to‘plamiga murojaat qilish uchun qo‘llaniladi, «E» sinfiga oid adreslar esa 
tadqiqot olib borish maqsadida zahiralashtirilgan va hozirgi vaqtda ulardan 
foydalanilmaydi. Bundan tashqari, barcha sinflardagi bir necha adreslar maxsus 
maqsadlar uchun zahiralashtirilgan. 
«A» sinf adreslari. «A» sinf tarmoqlari adresdagi eng katta (chap) bitning 0 
qiymati bilan aniqlanadi. Birinchi oktet (0 dan 7 gacha bitlar) adresdagi chap 
bitdan boshlanadi. Ushbu oktet tarmoqdagi tarmoqosti (tarmoqning ichidagi 
kichik tarmoq)lar sonini belgilaydi, ayni vaqtda, qolgan uchta oktet (8 dan 31 
ga qadar bitlar) tarmoqdagi xostlar sonini ifoda etadi. Misol uchun, tarmoqdagi 
A 124.0.0.1 sinfi adresini olaylik. Bunda 124. — tarmoq adresini ifoda etadi, 
adres oxiridagi 0.0.1 esa, ushbu tarmoqdagi birinchi xostni anglatadi. «A» sinfi 
adreslari yordamida, har bir tarmoqda faqatgina 16 777 214 (224-2) ta 
xostlarni ifoda etish mumkin. 
«B» sinf adreslari. «B» sinf tarmoqlari adresning katta bitlarida 1 va 0 
qiymatlar bilan belgilanadi. Adresdagi birinchi ikkita oktet (0 dan 15 ga qadar 
Изм. Лист 
№ документа 
Подпись Дата 
Лист 
443 
KURS ISHI5311000.0001 T.YO . 
 

---