Aforizm – (yun ta’rif, ixcham ifoda) – muallifi ma’lum bo`lgan, ixcham shaklda va ta’sirli ifoda etilgan umumlashma fikr

8. Aforizm – (yun. ta’rif, ixcham ifoda) – muallifi ma’lum bo`lgan, ixcham shaklda va ta’sirli ifoda etilgan umumlashma fikr.

7. Badiiy to`qima – (ruscha kalka-xud.vim.)– yozuvchining ijodiy tasavvur va taxayyuli mahsuli, voqelikda real asosi yoki to`liq o`xshashi mavjud bo`lmagan badiiy obrazlar, hayotiy holatlar, voqealar yaratishda namoyon bo`luvchi bad. Ijodning muhim komponenti.

6. Intonatsiya – jonli nutqning ifodaviyligini ta`minlovchi asosiy omil, tipning fonetik vositalari ( tovush toni, talaffuz tempi, tembr, pauzalar, melodika, mantiqiy va so`z urg`ulari) majmui. U estetik emotsional ta`sir o`tkazishda muhim ahamiyatga ega

5. Epigraf – asarning boshlanishida sarlavhadan keyinoq yoki uning bo`lim (bob.fasl)lari boshida keltiririluvchi qisqa, odatda, e`tiborli manbalardan (xalq ijodi, mashhur kishilarning purhikmat so`zlari va sh.k) olingan ko`chirma, sitataning bir ko`rinishi.

3.Adabiyot – (ar. adab–go`zal xulq) – keng ma’noda, inson tafakkurining mahsuli o`laroq dunyoga kelgan, o`qish uchun mo`ljallab yozilgan asarlar jami. Tor ma’noda – so`z san’ati, badiiy adabiyot

4.Avtobiografik asar– (yun. Autos-o`zim, bios–hayot, grafo–yozaman)–muallifning o`z hayoti haqida izchil hikoya qilishiga asoslangan adabiy janr. Avtobiografik asar muallifi o`z hayotini qaytadan yashab ko`radi, uni bir butun sifatida idrok etishga intiladi

2.Adabiyotshunoslik– (ar. –adab, Adabiyotshunoslik– (ar. –adab, fors. tanish, o`rganish)– badiiy adabiyotning kelib chiqishi, mohiyati, rivojlanish qonuniyatlari, ijtimoiyv aloqalarni o`rganuvchi fanfan. A.ning ob’yekti bo`lmish badiiy adabiyotga taalluqli ilmiy muammolar ko`lami-predmeti juda keng. Zamonaviy
A. fani uchta asosiy sohadan tashkil topadi: adabiyot tarixi, adabiyot nazariyasi va adabiy tanqid. Uning matnshunoslik, manbashunoslik, bibliografiya singari yordamchi sohalari ham mavjud.fors. tanish, o`rganish)– badiiy adabiyotning kelib chiqishi, mohiyati, rivojlanish qonuniyatlari, ijtimoiy aloqalarni o`rganuvchi fan. A.ning ob’yekti bo`lmish badiiy adabiyotga taalluqli ilmiy muammolar ko`lami-predmeti juda keng. Zamonaviy
A. fani uchta asosiy sohadan tashkil topadi: adabiyot tarixi, adabiyot nazariyasi va adabiy tanqid. Uning matnshunoslik, manbashunoslik, bibliografiya singari yordamchi sohalari ham mavjud.

1. Badiiy tahlil – (ar. tekshirish, hal qilish) – adabiy asarning mazmun mohiyatini idrok etish, uning yaxlit estetik hodisa sifatidagi mavjudligini turli aspektlarda o`rganib, o`ziga xosligini ochib berish va qimmatini belgilashga qaratilgan hissiy-intelektual faoliyat.

10. Matla (arab. — chiqish oʻrni, asosi) — 1) aruzda yozilgan lirik sheʼr, asosan, gʻazallarning birinchi bayti. Bundagi har ikki misra oʻzaro qofiyadosh (a-a) boʻladi. Keyingi baytlarning ikkinchi misralari Matla.ga qofiyadosh boʻlib keladi (b-a, v-a, g-a, d-a

9. TUYUQ — turkiy xalkdar mumtoz sheʼriyatidagi lirik janr. Tuyuq. 4 misrali sheʼr boʻlib, aruzning ramal bahrida yoziladi; aaba, baʼzan abvb tarzida va favqulodda xrllarda — aaaa oʻlchovida qofiyalanadi. Tuyuq soʻz oʻyini asosida tajnis qofiyasida beriladi «Qutadgʻu bilig» da ham tajnisli toʻrtliklar bor.

12 Aruz vaznining asosini hijolarning sifati tashkil etadi. Shunga ko‘ra, aruz tizimidagi sheʼrlarda hijo dastlabki o‘lchov birligi sanaladi. Aruz sheʼriy oʻlchov tizimi misralarda qisqa va cho‘ziq hijolarning muayyan tartibda guruhlanib takrorlanishiga asoslanadi. Demak, aruz vaznida hijolar goh cho‘ziq, goh qisqa talaffuz qilinadi.i.

11. She’riy Vazn yoki tizim.Vazn (arab. — oʻlchov)— sheʼrda tovush tuzilishini uyushtirish usuli. Sillabik sheʼr tuzilishicha boʻgʻin va turoq soni, tonik sheʼr tuzilishi stopalar oʻlchovi va soni bilan aniklanadi. Sheʼriy ritm, ohangdorlik hamda musiqiylikning hosil boʻlishi Vazn. va uning xususiyatlariga bogʻliq 1 Barmoq vazni 2 Aruz vazni 3 Erkin sheriy tizim yoki vazn

13 VULGARIZM- adabiy me’yorga to‘g‘ri kelmaydigan qo‘pol so‘z. Vulgarizm baʼzan qahramon nutqiga uning xarakterini bildirish maqsadida kiritiladi. Masalan, Sobakevich shahar amaldorlariga bo'lgan munosabatini shunday so'zlar bilan ifodalaydi: “Barcha Masih sotuvchilari. U yerda faqat bitta munosib odam bor: prokuror; va hatto u, rostini aytsam, cho'chqadir

14. Afsona(lat. legenda xalq fantaziyasi tomonidan yaratilgan, haqiqiy va fantastikni birlashtirgan asar Afsona — 1) xalq ogʻzaki ijodi (folklor) janri. U xayolot, uydirma va toʻqimadan iborat boʻlsada, soʻzlovchi va tinglovchi tomonidan haqiqatdek tasav-vur etiladi, hatto boʻlib oʻtgan davri, makon ham koʻrsatiladi. A.lar ogʻizdan-ogʻizga, eldan-elga oʻtib kelgan, ifoda usuli bayon tarzida. A. ogʻzaki hikoyat boʻlib, u xayoliy ob-raz yoki tasavvur asosiga quriladi

15 Masal- qisqacha axloqiy she'riy yoki nasriy hikoya, unda allegoriya, allegoriya mavjud. Ertak qahramonlari ko'pincha hayvonlar, o'simliklar, insoniy fazilatlar va munosabatlar namoyon bo'ladigan, taxmin qilinadigan narsalardir. (Ezop, La Fonten, A. Sumarokov, I. Dmitriev, I. Krilov ertaklari, Kozma Prutkov, S. Mixalkov va boshqalarning parodik ertaklari).

16.Qofiya- ikki yoki undan ortiq misralarda, asosan, oxirida tovush takrori. Boshqa tovush takrorlaridan farqli o'laroq, qofiya har doim ritmga, nutqning misralarga bo'linishiga urg'u beradi.
.

ав