O’tkazgich qarshuliklarni o’lchash (Uitston ko’prigi vositasida) Kerakli asboblar


Ishni bajarish tartibi va o’lchash natijalarini hisoblashga doir uslubiy ko’rsatmalar



Yüklə 74,55 Kb.
səhifə3/3
tarix24.12.2023
ölçüsü74,55 Kb.
#192447
1   2   3
4-Lab. O’tkazgich qarshuliklarni o’lchash

Ishni bajarish tartibi va o’lchash natijalarini hisoblashga doir uslubiy ko’rsatmalar



  1. O’chashning aniqligi maksimal bo’lishi uchun, ulash simlarning kontaklari toza va sirpangich D ning reoxord bilan kontaktni ham yaxshi bo’lishi kerak.

  2. Uitston ko’pirigida ulash simlahining qarshiligiga yaqin bo’lgan, ya’ni 1 Om dan kichik qarshiliklarni o’lchash tavsiya qilinmaydi.

  3. Ishning yig’ilgan sxemasi tekshirtirilgandan keyin, zanjirda hosil bo’ladigan ekstra toklar galvanometrni ishdan chiqarmasligi uchun, oldin K1 kalit orqali tok manbai ulanib, keyin K2 kalit orqali galvanometr ulanadi.

  4. Uitston ko’prigidagi galvanometrning ko’rsatishini chegaralash uchun, unda 103 -104 Om qarshiliklar ketma – ket ulanadi. Uitston ko’prigidagi Rx no’malum qarshilikni o’lchashda, ko’prikdagi qarshiliklar magazinidan R0 ma’lum qarshilikni shunday tanlab olinadiki, D qo’zgaluvchi kontakt reoxordning o’rtasiga yaqin joyda bo’ganda galvanometr nolni ko’rsatsin.

  5. Reoxordning l1 va l2 yelkalarining uzunliklari AB sim bo’ylab joylashtirilgan hisob chizig’i yordamida topiladi va (9) formula asosida izlanayotgan Rx qarshilik hisoblanadi. Berilgan har bir o’trazgich uchun o’lchashlarni 3-4 marta takrorlanib, har bir o’tkazgichning o’rtacha qarshiligi hisoblanadi.

6. O’lchash va hisoblash natijalari 1- jadvalga yoziladi
1-jadval

Qarshiliklar

O’lchashlar

R0, Om

l1

l2

Rx , Om

x>, Om

Rx



1















2













3













Rx’’



1
















2












3













7. Berilgan o’tkazgichlardan ikkitadan o’zaro ketma-ket va parallel ulangandagi qarshiligi yana Uitston ko’prigidan o’lchanadi va (9) formula asosida hisoblanadi.


8. 1- hisoblash jadvallari aniqlangan har bir o’kazgichning o’rtacha qarshiliklari
R,´ R´,´ R´´´ larni haqiqiy qiymatlar deb, ularga asosan kema-ket va parallel ulangan o’tkazgichlarning qarshiliklari quyidagi formulalar
va
9. O’zaro ketma-ket va parallel ulangan o’tkazgichlarning nazariy hisoblangan qarshiliklari asosida, o’lchashning nazariyaga nisbatan nisbiy xatoligi duyidagi formuladan aniqlanadi.
(Rtaj-Rnaz / Rnaz )100%
7, 8, 9 – bandlarga o’lchangan va hisoblangan natijalar 2- jadvalga yoziladi.



Ulash


Kombi-nas

R0, Om

L1

L2

Rx taj,Om

R xnaz,Om

, %

Ketma-ket

1-2



















1-2



















1-2



















Parallel

1-2



















1-2



















1-2





















Nazorat savollari



  1. Tok va tokning kuchi deb nimaga aytiladi ?

  2. Zanjirning bir qismi uchun Om qonuni ta’riflansin va matematik ifodasi yozilsin.

  3. Qarshilik va solishtirma qarshilik nima? Ular qanday birliklarda o’lchanadi?

  4. O’tkazgichlarni kema-ket va parallel ulashni tushuntirib bering?

  5. Uzunligi 500 m va diametri 2 mm bo’lgan mis simdan o’tayotgan tokning kuchi 2 A ga teng bo’lsa undagi kuchlanish topilsin. .

  6. Platina simning haroratdagi qarshiligi , dagi qarshiligi esa . Platina qarshiligining harorat koeffisiyentini toping

  7. Elementni oldin li tashqi qarshilikka so’ngra li tashqi qarshilikka ulandi. Bu hollarning har birida tashqi zanjirda olinadiqan quvvat bir xil va ga teng bo’lsa, elementning i va uning ichki qarshiligini toping.

Yüklə 74,55 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin