Ovqat ratsionini tuzish Ishdan maqsad

Ovqat ratsionini tuzish

Maqsad: O’quvchilar bir kunlik sarf qiladigan energiyasiga nisbatan ovqat ratsionini tuzish ko’nikmalarini hosil qilish.

O’quvjihozlari:Oziq-ovqatlarningkimyoviytarkibivaularningqanchalikkalloriyaga ega ekanliginitasvirlovchijadval .

Laboratoriya ishining nazariy qismi:
To’rtmahalovqatlanish engyaxshirejimhisoblanadi. Birinchi, ertalabkinonushtaumumiykaloriyaning 25-30% ini, tushkiovqat 35-40% ini, ikkinchitushlik 10-15% ini, vakechkiovqatlanish 15-20% initashkilqilishimaqsadgamuvofiqdir. Oqsilgaboybo’lganoziqmoddalari (go’sht, baliq, tuxum) nonushtavatushkiovqatlanishdatanovulqilinganima’qul. Kechkiovqatlanishuchun esasut, ko’katmahsulotlariqoldirilishizarur. Organizmgakirayotganoqsilvayog’larningkamida 50% chorvamahsulotlaridaniboratbo’lishikerak. Shu bilan bir qatorda taom ratsioniga etarli miqdorda vitaminlar, mineral tuzlar va suv kirishi kerak.
O’zidaoziqmoddalarningnechaprotsentoqsil, yog’vauglevodlarnisaqlaganiva100 goziqningqanchakalloriyaga ega ekanliginiko’rsatuvchijadvalyordamidaoziqratsionituziladi (3- ilova). Agarsutkalikratsiondaoqsillar, yog’larvauglevodlarningmiqdorinormagato’g’rikelmaydiganbo’lsa, undaoziqmoddalaritegishlichako’paytirilishiyokiozaytirilishikerak.

Birkunlikovqatratsionikalloriyasiningalohidaovqatlanishvaqtidataqsimlanishi(% hisobida)

Ovqatlanish vaqti	Kichikyoshdagio’quvchilar	Kattayoshdagio’quvchilar
Nonushta	20-25	25-30
Tushlik	30-35	35-40
Ikkinchitushlik	20	10-15
Kechkiovqat	20-25	15-20

Kasbgaqarabsarflanadigan energiyamiqdorinianiqlashuchunodamlar 4 taguruhgabo’linadi.

Birinchigurux – kamjismoniykuchsarflaydiganlar – olimlar, injenerlar, idoraxizmatchilari, tikuvchilar, mexaniklar, talabalar,o’qituvchilar, vrachlar. Kunlik energiyasarfi 2500-2800 kkal.

Ikkinchigurux –tokorlar, to’qimachilar, pochtaxizmatchilari, laboratoriyaxodimlari. Kunlik energiyasarfi 3000 kkal.

Uchunchigurux – ko’pjismoniykuchsarflaydiganlar –temirchilar, duradgorlar, slesar, ishchilar. Kunlik energiyasarfi 3500-4000 kkal.

To’rtinchigurux – og’irjismoniymehnatqiladiganlar – yuktashuvchilar, o’rmonchilar, er qazuvchilar, shaxtyorlar. Kunlik energiyasarfi 4500-5000 kkal.
Turli xiloziq-ovqat mahsulotlaridagi oqsil, yog’, uglevodlar va energiya miqdori

№