Bolalar narsalarning rangiga e’tibor qilishni o’rganishlari uchun bir xil rangli narsalarni ajratishga o’rgatish maqsadida shu o’yinni taklif etish foydalidir. Buning uchun qalin qog’ozga 6-7 ta rangli tasmalarni yopishtirib qo’yish va rangli qog’ozdan doirachalar qirqib tayyorlash lozim.Tasmalar-ip,doirachalar pufak bo’ladi.Bolaga pufaklarni ipga bog’lashni taklif eting, buni qanday qilish lozimligini ko’rsatib bering. Shundan so’ng, mustaqil ishlashlariga sharoit yaratish mumkin, faqat xatoga yo’l qo’ygan hollardagina yordamlashib turasiz.
Bolalar ”Kamalakrang pufaklar“ o’yini orqali turli ranglarni ajratishni o’rganishadi va ularni farqlashni anglashadi. Bu o’yin orqali bolalar tasavvur qilish qobiliyatlarini shakllantiradilar hamda estetik jihatdan ranglarni joy-joyiga qo’yishni farqlashadi. Shuning uchun bu o’yinni bajartirishga harakat qildim.
Bolalar ”Kamalakrang pufaklar“ o’yini orqali turli ranglarni ajratishni o’rganishadi va ularni farqlashni anglashadi. Bu o’yin orqali bolalar tasavvur qilish qobiliyatlarini shakllantiradilar hamda estetik jihatdan ranglarni joy-joyiga qo’yishni farqlashadi. Shuning uchun bu o’yinni bajartirishga harakat qildim.
O‘yin turlarini asosan quyidagi klassifikatsiya qilish mumkin.
Syujetli va rollarga bulib uynaladigan o‘yinlar;
Didaktik o‘yinlar;
Xarakatli yoki koidali o‘yinlar;
Aralashtirilgan o‘yinlar;
Qurish va yasash o‘yinlari.
Syujetli va rollarga bulib uynaladigan bogcha yoshi bolalarni eng asosiy o‘yin formasidir. Maktabgacha yoshdagi bolalar kuprok «bogcha-bogcha», «poezd-poezd» kabi kizikarli bulgan o‘yinlar uynaydi. Lekin turli yoshdagi bolalarning o‘yinlari bir xil bulsa xam syujeti xar xil buladi. Masalan: kichik gurux bolalari «bogcha-bogcha» o‘yinini uynar ekan ular peshinga ovkat pishiradilar, nonni kesadilar, idishni yuvadilar. Ammo kesilgan non kugirchoklarga berilmaydi, pishirilgan ovkat tarelkaga suzilmaydi.
Maktabgacha yoshdagi bolalarga sensor tarbiya berishda didaktik o‘yinlarni roli katta. Didaktik o‘yinlar maktabgacha ta’lim muassasasida maxsus dastur asosida olib boriladigan mashgulotlarni muvaffakiyatli utkazishga, katta gurux bolalarini maktabdagi ukish faoliyatiga tayyorlashga katta yordam beradi. Maktabgacha yoshdagi bolalar o‘yinlari ichida xarakatli yoki koidali o‘yinlar xam muximdir. CHunki xarakli o‘yinlar bolalarni jismoniy jixatdan chiniktiradi, dadil, kurkmas, epchil bulishga undaydi.
Bolalarga tashabbuskorlik, jamoaizm, burch xislarini ustiradi. Bunga «Kim birinchi», «koptok», «ok kuyonchautiribdi», «etib ol» o‘yinlari kiradi. Xarakatli o‘yinlar asosan sayr va jismoniy tarbiya mashgulotlarida utkaziladi. Drammalashtirilgan o‘yinlarni xam bolalar sevib uynaydilar. Bu o‘yinlar turli xil ertak va xikoyalar saxnaga kuyiladi,rollarni esa bevosita bolalarni uzlari ijro etadilar.
Masalan: «Kizil shapkacha», «Tormok», «SHolgom» drammali o‘yinlar bolalarni nutki xayol va kobiliyatlarini tarkib toptiradi. Maktabgacha yoshdagi bolalar o‘yinlari orasida qurish-yasash o‘yinlari hammaga ma’lum bir maksadga qaratilgan bo`ladi. O‘yin faoliyati bolalarni individual ravishda urganish imkonini beradi. Ayrim bolalar jamoa bulib uynashni yoktiradilar bu psixologik bolani umumiy tarakkiyotiga ta’sir etadi.
Shuning uchun tarbiyachilar jamoa o‘yinlarga tortishlari kerak. Ijodiy va syujetli o‘yinlarda bolalarning barcha psixik proseslari bilan birlikda individual ( shaxsiy) xislatlari ham shaklllanadi. Mana shu nuqtai nazardan o‘yin maktabgacha ta’lim muassasadagi ta’lim – tarbiya ishlari orasida eng asosiy, markaziy o‘rinda turadi. Demak, maktabgacha ta’lim muassasadagi ta’lim – tarbiya ishlarini muvaffaqiyati ko‘p jihatdan bolalarning o‘yin faoliyatlarini maqsadga muvofiq tashkil qila bilishga bog‘liqdir.
