“O’zbek va xorijiy tillar’’ kafedrasi 8-mavzu: Etiket va uning xususiyatlari

1-topshiriq. Biznesmen etiketi matnini o`qib, og`zaki so`zlab bering.
2-topshiriq. Matnni o’qing. Biznes odob-axloq me’yorlarini eslab qoling.
BIZNES ODOB-AXLOQ ME’YORLARI (ETIKET)
Biznes odob-axloq me’yorlari mijoz bilan tushlikda qaysi vilkadan foydalanishdan ko`ra muhimroq narsalardan tashkil topgan. Baxtga qarshi, boshqalarning zehnicha, barcha narsa tafsilotlarda yashirinadi. Agar, biznes va ijtimoiy vaziyatlarda sarosimaga tushadigan bo`lsangiz, bajarayotgan ishlaringizda o`z-o`zingizni yaxshi nazorat qila olmasangiz, siz odamlarning ishonchini qozonmaysiz. Odob-axloq me’yorlari sizni jiddiylik bilan qabul qilinishingiz mumkinligini ko`rsatish uchun o`ziga sayqal berib taqdim etish. Odob-axloq me’yorlari odamlar orasida o`zini qulay tutishdir (shu bilan birga o`z atrofingizda ham qulay sezdirishdir). Odamlar o`zingiz uchun va biznes muvaffaqiyatingizda ham asosiy omildir. Ko`pchilik arzigulik va foyda keltiruvchi ittifoq/birlashmalar munosabatning kutilmagan uzilishi tufayli yuk bo`lib ketgan.
Odob-axloq me’yorlari biznes yoki shaxsning muvaffaqiyati va muvaffaqiyatsizligini belgilashda muhim omildir. Odob-axloq me’yorlari shaxs o`zini boshqalarga qulaylik bilan va atrofidagi insonlarni qulay his etishlarini taqdim etish usulidir.
Yaxshi odob-axloq me’yorlari muvaffaqiyat asosidir. Yaxshi xulq-atvor va odob-axloq me’yorlarini mashq qilish biznesda muvaffaqiyatga erishish uchun, odamlar tomonidan tan olinganlik shu bilan birga mijozlar, Xaridorlar va ishchilar bilan yaxshi munosabatda bo`lish juda ham muhim. Yaxshi odob-axloq me’yorlari atayin yoki bexosdan mashq qilinmasa, muvaffaqiyat yo`lida ko`plab to`siqlarga duch keladi. Ammo,Agar, shaxs umuman ishchilarining ehtiyojlariga odob-axloq me’yorlariga rioya qilib, ularga xushmuomala va e’tiborli bo`lsa, u har qanday ishda ham muvaffaqiyatli bo`ladi.
Siz bilan ishlaydigan insonlarning hurmatini qozonish va maqtov olishdan ko`ra, foyda ko`rish osonroq. Biznes odob-axloq me’yorlarida quyidagi maslahatlarga rioya qilinsa, hayotingiz osonroq bo`lardi:

• Kompaniyadagi har bir muloqot qilayotgan kishingiz bilan qanday lavozimda bo`lishi va qanday vaziyat nima masalada qat’i nazar hurmat bilan qoida qilib muomala qilishga amin bo`ling.
• Tadbirdan oldin ko`rishni xohlagan insonlaringizni yodingizga soling insonlar haqidagi ma’lumotingizni adres kitobidan foydalaning.
• Oyoq uchida qadam bosganingizga uzr so`rang.
• Ularning axloqiy holatini maktab bajarayotgan ishlarini va mehnat sifatini yaxshilash uchun baholashingizni bildiring.
• Siz uchun ahamiyatli bo`lgan insonlar haqida qaydlar yozib qo`ying va ularning lavozimi ko`tariladigan bo`lsa tug`ilgan kunlari, yubileylari va boshqa har qanday sabablar bilan qo`llab-quvvatlang.
• Uchrashganingizda barcha qatnashuvchilarning jadval haqida, yig`ilishning maqsadi, muhokama qilinadigan masalalar va yig`ilishning kutilgan davomiyligini bilishlariga amin bo`ling.

• Yig`ilish bayonnomalarining va qisqacha mazmunining tarqatilishi va yig`ilishdan so`ng barcha qatnashchilarga minnatdorchilik asosiy xushmuomalalik.
• Doimo qo`ngiroqlarga javob bering, Agar, javob bera olmasangiz, avtootvetchikda xushmuomalalik bilan xabar qoldirishingiz eng osoni bo`ladi. Telefonda hech kim bilan qo`pol yoki besabr bo`lmang.
• Ishchimi yoki ish beruvchimi, yoki biznes tanishlar bo`lishidan qat’i nazar hech kimni kuttirib qo`ymang. Hech qachon yig`ilish yoki ishga kech qolmang.
• Yaxshi odob-axloq me’yorlarida kiyinish ham juda muhim aspekt. Biznesmenlar qusursiz kiyingan bo`lishlari kerak.
• Ayollar muvofiq kiyinib, o‘z hamkasblarida noto‘g‘ri taassurot qoldirmasliklari kerak.
• Ishchilaringizning Xaridorlarga bir-birlariga yaxshi xulq bilan muomala qilayotganlariga va kelishmovchiliklarsiz ishlashga amin bo`ling.