O`zbekiston re spublikasi xalq ta’limi vazirligi navoiy davlat pedagogika instituti «ijtimoiy fanlar» kafedrasi

aqlga muvofikdir” degan ibora kimga tegishli  

*Gegel 

Bekon 

Avgustin 

Lukretsiy Kar 

Dunyoqarash deganda nimani tushunasiz  

insonning ongi, shuuri, e’tiqodi 

insonning tevarak atrofini qurshab turgan voqelik to’g’risidagi bilimlar tizimi 

*olamning mohiyati, tuzilishi, insonning undagi o’rni haqidagi qarashlar 

barcha javoblar to’g’ri 

Individual dunyoqarash nima  

dunyoqarashning bir kishiga xos shakli 

*alohida shaxsga xos dunyoqarash 

---

ijtimoiy dunyoqarashning negizi 

barcha javoblar to’g’ri 

“Ijtimoiy dunyoqarash” nima  

guruh, partiyaga xos dunyoqarash 

jamiyatga xos dunyoqarash 

individual dunyoqarash 

*guruh, partiya va jamiyat  a’zolarining dunyoqarashi 

 

Falsafa tarixi va nazariyasi fanidan umumiy savollar.

 

1.  Falsafa tushunchasining mohiyati. 

2.  “Filosofiya” atamasi va u ifoda etadigan bilimlar majmui qachon shakllangan? 

3.  Falsafa Sharq xalqlari ijtimoiy tafakkurida qanday talqin etilgan? 

4.  “Falsafa” fanining rivojlanish bosqichlari qaysi davrlarni qamrab oladi? 

5.  “Falsafa” fanining tadqiqot ob’yekti va predmetini yoritib bering. 

6.  Falsafiy tafakkur rivojlanishining ijtimoiy-iqtisodiy zaminlari. 

7.  Falsafaning bahs mavzularini tushuntiring. 

8.  Falsafaning azaliy va o’tkinchi muammolar doirasini qanday muammolarni qamrab oladi? 

9.  Sharq allomalarining falsafaga bergan ta’riflarini yoriting. 

10.  Falsafaning inson va jamiyat hayotidagi o’rni. 

11.  Falsafani o’rganishning ilmiy va amaliy ahamiyati izohlab bering 

12.  Falsafada substansiya muammosi qanday masalani ifoda etadi? 

13.  Falsafada substansiya muammosi yuzasidan qanday falsafiy oqimlar shakllangan? 

14.  Falsafaning hozirgi zamon umumbashariy muammolari. 

15.  Dunyoqarash tushunchasining mazmun va mohiyati. 

16.  Dunyoqarashning tarixiy shakllari va ularning shakllanish zaminlari. 

17.  Mifologik dunyoqarash va uning xususiyatlari. 

18.  Diniy dunyoqarashning mohiyati va tarixiy ildizlari. 

19.  Diniy dunyoqarashning asosiy elemehtlari. 

20.  Dinlarning jamiyat ijtimoiy hayotidagi o’rni. 

21.  Falsafiy dunyoqarashning shakllanishi . 

22.  Falsafiy dunyoqarashning mazmun va mohiyatini yoriting. 

23.  Falsafiy dunyoqarashning mifologik va diniy dunyoqarashdan farqini tushuntiring. 

24.  Falsafiy dunyoqarash shakllanishida bilimning o’rni. 

25.  Falsafada milliylik va umuminsoniylikni namoyon bo’lishi. 

26.  Falsafiy dunyoqarashning tamoyillarini tahlil qiling. 

27.  Dunyoqarash shakllanishida davrning ahamiyati. 

28.  Falsafiy dunyoqarashning vazifalarini izohlab bering. 

29.  Falsafaning tipalogiyasi va bo’limlari. 

30.  “Falsafa” fanining funksiyalarini yoriting. 

31.  “Falsafa” fanining boshqa fanlar bilan aloqadorligi. 

32.  Falsafiy bilimlar rivojlanishi qaysi jo’g’rofik hududga to’g’ri keladi? 

33.  Falsafiy yo’nalishlar tadqiqot olib borish sohasiga ko’ra qanday bo’linadi?  

34.  Falsafiy g’oyalar va ularning ahamiyati? 

35.  Qadimgi  Sharq  mamlakatlarida  falsafiy  fikrlar  vujudga  kelishining  ijtimoiy-iqtisodiy 

zaminlari. 

36. Axloqiy ongni izoxlang?  

37.Estetik ongni tushuntiring?  

38. Ijtimoiy ong shakllari o’rtasidagi o’zaro aloqadorlikni  ayting?  

39. Falsafada dialektika tushunchasini izoxlang?  

40. Dastlabki vaqtda faylasuflar dialektika tushunchasini qanday izoxlagan?  

41. Dialektika va uning muqobillari deganda nimani tushunasiz?  

---

42.  Davr o’tishi bilan   dialektika tushunchasining  mazmun doirasi  kengaya boradi,  jarayonini 

izoxlang?  

43. Sofistik tafakkur deganda nimani tushunasiz?  

44. Dialektik tafakkur uslubi haqida gapiring?  

45. Dogmatika so’zi qanday ma’noni bildiradi?  

46. Olamni dialektik tushunishning axamiyatli jixati?  

47. Dialektik taraqqiyoti deganda nimani tushundingiz?  

48. Eklektika uslubini izoxlang?  

49.  Rivojlanish tushunchasini izoxlang?  

50. Qonun tushunchasini ayting?  

51. Harakat qilish doirasiga qarab qonunlar qanday qonunlarga  bo’linadi?  

52. Dialektika qonunlari nechta va ular qaysi qonunlar turkumiga kiradi?  

53.Sifat tushunchasini falsafiy jixatdan tushuntiring?  

54.Miqdor, me’yor va sakrash kabi tushunchalarni izoxlang?  

55.Miqdor va sifat o’zgarishlari birligi qonunini tushuntirib bering?  

56.Me’yorning buzilishi nima natijani keltirib chiqaradi?  

57.Qarama-qarshiliklar  birligi  va  kurashi  qonunning  mohiyati,  o’ziga  xos  xususiyatlarini 

gapiring?  

58.Inkorni inkor qonunida to’la yoritib bering?  

59.Falsafa kategoriyalari haqida sizning tushunchangiz?  

60.Yakkalik; umumiylik, xususiylik kategoriyalarini tushuntiring?  

ohiyat va hodisani izoxlang, ular o’rtasidagi o’zaro bog’liqlik va farqli tomonlarini tushuntiring?  

61.Butun va bo’lak kategoriyalarini tushuntiring?  

62.Mazmun va shakl deb nimaga aytiladi?  

abab va oqibat kategoriyalarini tushuntiring?  

63.Zaruriyat kategoriyasi va uning tasodifdan farqini tushuntiring?  

64.Tasodif deb nimaga aytiladi va u qanday yuzaga keladi?  

65.Voqelik deb nimaga aytiladi?  

66.Imkoniyat kategoriyasini tushuntiring?  

67.Bilish deb nimaga aytiladi?  

68.Bilish jarayoni kimlarga xos xususiyat va u qanday yuz beradi?  

69.Bilish  necha  bosqichdan iborat?  

70.Xissiy va aqliy bilish o’rtasidagi o’zaro bog’liqlikni izoxlang?  

71.Bilish va bilimni tushuntiring?  

72Insonni dunyoni bilishdan maqsadi nima deb o’ylaysiz?  

73.Intuitsiya nima?  

74.Bilishning o’bekti va su’bekti deganda nimani tushunasiz?  

75.A.N.Farobiy bilish to’g’risida qanday fikrni aytib o’tgan?  

76.Bilish haqida g’arb faylasuflari qanday fikrlarni bildirishgan?  

77.Falsafada haqiqat tushunchasini tushuntiring?  

78.O’bektiv haqiqat deganda siz nimani  tushunasiz?  

79.Nisbiy va mutlaq haqiqatlarni izoxlang?  

80.Ilmiy bilish deganda nimani tushunasiz?  

81.Bilish jarayonida ilmiy bilish usullarining qo’llanishining  axamiyatli tomonlari bormi?  

82.Ilmiy bilishning qanday usullari mavjud?  

83.Analiz va sintez usullari orqali nasra xodisalarning qaysi  tomonlari o’rganiladi?  

84.Falsafada inson muammosi qanday yoritilgan?  

85.Amaliyot tushunchasini izoxlang?  

86.Jamiyat taraqqiyotidagi insonlar amaliy faoliyatining qanday  ahamiyatli tomonlari bor?  

87.Madaniyatning falsafiy tushunish deganda siz nimani  tushunasiz?  

88.Madaniyatning qanday turlari bor va ular qay tarzda yuzaga kelgan? 

89.Madaniyat turlari o’rtasidagi aloqadorlikni tushuntiring?  

---

90.Qadriyatni falsafiy tushunishni izoxlab bering?  

91.Qadriyatning qanday turlari mavjud va ular o’rtasidagi o’zaro  aloqadorlik?  

92.Milliy va umuminsoniy qadriyatlarning shakllanishi jarayonini  ifoda eting?  

93.O’zbekistonning  o’z  mustaqilligiga  erishganidan  so’ng  milliy  qadriyatlarimizga  va 

ma’naviyatimizga munosabat o’zgardimi?  

94.Millatning  suvereniteti,  erkinligi,  siyosiy  mustaqilligi    tushunchalarining  mohiyatini  ochib 

bering?  

95.Mustaqillikning siyosiy, iqtisodiy, g’oyaviy, madaniy-ma’naviy  zaminlari nimalardan iborat?