O‘zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligining 2023-yil 26- oktabrdagi 03/51/02-153-sonli xati ijrosini ta’minlash maqsadida Termiz

SAATBAYEV UNIVERSITETI

Satbayev universiteti ilmiy kutubxonasi 1934-yil 22-sentyabrda Semipalatinsk geologiya-qidiruv texnikumi kutubxonasi negizida boshlangʻich fondi 1000 nusxaga yaqin boʻlgan holda tashkil etilgan. Hozirgi vaqtda uning to'plami 2 million nusxaga yaqin ilmiy-texnikaviy adabiyotlardan, jumladan, geologiya va tog'-konchilik bo'yicha taniqli tadqiqotchilar V.K.ning nodir nashrlaridan iborat. Monika, K.G. Voinovskiy-Kriger, A.V. Brichkin, olimlarning ilmiy ishlari K.I. Satpayeva, A. Mashani, O.A. Baykonurov va mashhur jahon nashriyotlarining yangi kitoblari bor.

Bugungi kunda Satbayev universiteti kutubxonasi universitetning axborot, madaniy-ma’rifiy markazi, professor-o‘qituvchilar va talabalar uchun o‘quv va ilmiy ma’lumotlar manbai hisoblanadi. Kutubxona infratuzilmasi 4 ta boʻlimdan iborat. Kitobxonlarga 15 ta xizmat ko‘rsatish shoxobchasi: 8 ta obuna va 7 ta o‘quv zalida xizmat ko‘rsatilmoqda. Barcha o‘quv zallari zamonaviy kompyuter uskunalari bilan jihozlangan. Ayni paytda kutubxona 7 mingdan ortiq kitobxonga xizmat ko‘rsatmoqda.
Ilmiy kutubxona faoliyatida olimlarning ilmiy-tadqiqot faoliyatini qo‘llab-quvvatlash katta o‘rin tutadi. Kutubxona xodimlari tadqiqotchilarga xalqaro ilmiy iqtiboslar maʼlumotlar bazalaridan foydalanish, muallif profillari bilan ishlash, akademik yozish koʻnikmalarini oshirish, nashriyot faoliyatini nazorat qilish va hokazolar boʻyicha doimiy maslahat yordamini koʻrsatadilar. Foydalanuvchilarning axborot madaniyatini yuksaltirishga koʻmaklashish maqsadida kutubxona tizimli ravishda tashkil etadi ma'lumotlar bazalari, yangi texnologiyalar va xizmatlar bilan ishlash bo'yicha treninglar, vebinarlar, master-klasslar va amaliy mashg'ulotlar.
Kutubxonada innovatsion, zamonaviy AIBS “MegaPro” joriy etildi, bu kutubxonaning barcha ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirish imkonini berdi: to‘plamni xarid qilish va kitob bilan ta’minlash, ma’lumotlar bazalarini yaratish va qo‘llab-quvvatlash, o‘quvchilarga onlayn xizmat ko‘rsatish va h.k. va 20 000 ga yaqin hujjatlarni o‘z ichiga olgan Universitetning Elektron kutubxonasini ishlab chiqadi.
Ilmiy kutubxona Respublika oliy o‘quv yurtlararo elektron kutubxonasiga (RIEL) o‘tkazilgan hujjatlar hajmi bo‘yicha universitet kutubxonalari orasida yetakchi hisoblanadi.
Satbayev universiteti ilmiy kutubxonasi Qozogʻiston Respublikasi Oliy oʻquv yurtlari kutubxonalari assotsiatsiyasining faol aʼzosi, Olmaota va Olmaota viloyatidagi texnika oliy oʻquv yurtlari va kollejlari kutubxonalari uchun metodik markazdir.

Tahliliy xulosa

Yuqorida faoliyatlari koʻrib chiqilgan universitetilarni tahlil qilish jarayonida bu universitetlarning barchasi Oʻzbekiston OTM Axborot-resurs markazlari ish faoliyatida (kutubxona fondini ishlab chiqish, kutubxona elektron resurslarini boshqarish tartibi, axborotlarni yigʻish, saqlash, ishlov berish, qidirish va uzatishni), foydalanuvchilarga xizmat koʻrsatish (an’anaviy hamda elektron) asosiy vazifalarida deyarli farq qilmaydi. Universitetlardagi asosiy farq shundaki kutubxonada avtomatlashtirilgan axborot-kutubxona tizimini yaratilganligi, zamonaviy texnologiya va dasturiy ta’minot va kutubxonalarga yaratilgan shart sharoit. Binolarining toʻgʻri tanlanganligi, xonalarning yetarliligi, yorugʻlik darajasi, foydalanuvchilarga yaratilgan qulayliklar va sharoitda. Bugungi kunda kutubxonaga kelgan kitobxon faqat kutubxona fondidan foydalanish uchun kelmaydi, hatto adabiyotlarga buyurtma ham bermasligi mumkin. Kitobxonlar oʻz ehtiyojlarini Internet orqali olinadigan bibliografik turli ma’lumotlar koʻrinishida elektron axborotlardar ham foydalanish uchun kelmoqdalar. Demak, kutubxonalar uchun avtomatlashtirilgan kutubxona-axborot tizimlarini yaratish, dasturiy ta’minotni, texnik ta’minotni, lingvistik ta’minotni, axborot ta’minotini va kadrlar ta’minotini boyitib borishimiz zarur.
ARMning xalqaro universitetlar bilan integratsiyalashuvi boʻyicha takliflar
1. Xorijiy universitetlararo kutubxonalari bilan aloqalar oʻrnatish, shartnomalar tuzish va ish faoliyati turlari yuzasidan tajriba almashish.
2. Yangi axborot texnologiyalari, dasturlari bilan OTM ARMlarini ta’minlash va kutubxonalariga e’tiborni kuchaytirish kerak.
3. Xorij universitetlarini elektron bazalaridan foydalanish uchun ikki tomonlama shartnomalar imzolanishini maqsadga muvofiq bo‘ladi.