O’zbekiston respublikasi oliy

Rivojlanayotgan mamlakatlarda kreditlar iste'mol va spekulyativ maqsadlarda emas, balki faqat ishlab chiqarish maqsadlarida berilishi kerakligini doimo yodda tutish kerak.

Agar qishloq xo'jaligi va kichik sanoatga uzoq muddatli kredit berilsa, bu yaxshi va rag'batlantiruvchi bo'ladi.

cheklar, qoralama va hokazolardan foydalanish xalq orasida ommalashgan.

Agar yuqoridagi yozma faktlar hisobga olinsa, tijorat banklari rivojlanayotgan mamlakatlarda iqtisodiy taraqqiyotni rag'batlantirishda foydali rol o'ynashi mumkin.

XULOSA

Bank so`zi italyancha «banka» so`zidan olingan bo`lib, «stol», «pullik stol» degan ma`noni anglatadi, chunki o`rta asrlarda italiyalik puldorlar hamyonlaridagi, idishlaridagi tangalarni stol ustiga qo`yib xisob-kitob qilganlar.
XII asrlarda Genuyada pul almashtiruvchilarni «bancherii» deb atalib, agar puldorlarning qaysi biri ishonchni oqlamasa va ishiga ma`suliyatsizlik qilsa, u o`tirgan stol sindirib tashlangan va uni «Banco rotto», ya`ni bankrot deb atashgan. Banklar paydo bo`lishining boshlang`ich nuqtasi bo`lib XVI asrda Florensiya va Venetsiyada tashkil qilingan kichik jiro-banklar xisoblanadi.
Xozigi kunda tijorat banklari tomonidan berilayotgan kreditlarning ta`minoti sifatida kuchmas mulk, qimmatli qog`ozlar, uchinchi shaxs va sugurta tashkilotining kafolati qabul qilingan.
Tijorat banklarining kreditlash jarayoni quyidagi boskichlarni o`z ichiga oladi:
- Kredit olish uchun mijoz arizasini ko`rib chiqish
- Qarz oluvchining tulovga va kreditga layoqatligini bank tomonidan o`rganish
- Kredit qo`mitasini qarori
- Kredit shartnomasini rasmiylashtirish
- Kredit berish
- Kreditni foizi bilan qaytarilishini bank tomonidan nazorat qilish
Tijorat banklari resurslarining 2002 yilda 66,83 foizi, 2003 yilda 68,08 foizi, 2004 yilda 70 foizi kreditlashga yo`naltirilgan