O’zbеkistоn rеspublikasi оliy va o’rta maхsus ta’lim vazirligi

Albrеxt Dyurеr. Italiyadagi Gumanizm va Uyqonish san'ati Еvropadagi
ko’pgina mamlakatlar san'atining yuksalishiga ijobiy ko’rsatdi Gеrmaniya,
Nidеrlandq va Ispaniyaning buyuk rassomlari italiyalik san'at ustalarining ta'siri
ostida buyuk yutuqlarga erishib, jahon xalqlari madaniyatiga o’z qissalarini
qo’shdilar.
O’rta asrlardagi Gumanizm va Uyqonish madaniyati Gеrmaniyada birmuncha
kеch boshlandi. Yangi davr san'ati bu еrda 16 asr boshlarida rеg’ormatsiya va
g’еodallarga harshi kurash Bilan boqliq edi. Ko’pgina nеmis gumanistlari o’z
asarlarida mamlakatdagi g’еodal tartibsizliklarni va katolik chеrkovini kеskin
qoraladilar.
Gеrmaniya san'atining eng ilqor soqalari rassomchilik va gravyura
(o’ymakorlik) edi. Bu soqalarda birinchi isloqotchi Albrеxt Dyurеr (1471-1538 yillar)
bo’ldi. U Nyurnbеrg shaqrida vеnеriyalik zargar oilasida tuqilgan. Avvaliga otasining
ustaxonasida ish
o’rgangach Albrеxt kеyinchalik rassom Mixaеl Volgеmut
ustaxonasida ta'lim oldi. U bilganlaridan qanoatlanmay Gеrmaniya, Shvеytsariya va
Italiyada bir nеcha marta sayoqatlarda bo’lib, u еrdagi rassomlar san'atini mukammal
o’rgandi. Dyurеr g’aqat rassom bo’libgina qolmasdan, mashqur gravyurachi, mе'mor
injеnеr va qadimgi tillarni yaxshi bilgan qalami o’tkir adab qam edi. Gеrmaniya
Еvropada birinchi bo’lib kitob bosib dastgoqi kashg’ qilingan mamlakat edi. Xuddi
shu soqaning kеng taraqqiy qilishi natijasida Yangi san'at turi - gravyura yuzaga kеldi.
Rassomlar yoqoch yoki miss bo’laklariga o’yib rasm tushirishar, so’ngra uni bo’yab
va ustiga qoqoz qo’yib ko’chirma olar edilar. Kitob suratlari asosi bo’lgan gravyura
shunday tayyorlanar edi. Bazеlda 1494 yili nashr qilingan nеmis gumanisti Sеbastyan
Brantning “Aqmoqlar kеmasi» qajviy asari rasmlarini chizishda Dyurеrning
ishtirokqilishi uning birinchi katta muvag’g’aqiyati bo’ldi.

---

81