O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vaziriligi r. X. Alimov, A. A. Sobirov, S. A. Saydullayeva



Yüklə 1,55 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə41/46
tarix24.12.2023
ölçüsü1,55 Mb.
#191684
növüУчебное пособие
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   46
Web dasturlash

Tarjima 
FutureFuture-in-the-
Past
 
45
Zokirova T.A.,Sharipov B.A.,Rasulova N.A. "Web - dasturlash" fanidan o‗quv qo‗llanma – T.: TDIU, 
2009. – 216 b.. 


112 
CELLPADDING="0"CELLSPACING="0"WIDTH="588">
WIDTH="194">Men (biz) taklif etaman(-miz) 
I (we) shall inviteI (we) should 
invite
U (siz, ular) taklif etadi (-
lar)He (you, they) will inviteWIDTH="194">He (you, they) would invite 
Zamonaviy Internet haqida 
 
№ 
Ruscha  
O‗zbekcha  
Izoh
 
 

42
Zokirova T.A.,Sharipov B.A.,Rasulova N.A. "Web - dasturlash" fanidan o‗quv qo‗llanma – T.: TDIU, 
2009. – 216 b.. 


108 
 Современный Интернет- 
Zamonaviy Internet – 
Internetning  
 
 

весма сложная и  
bu murakkab 
ishlash printsipi 
 
 

высокотехнологичная система 
va yuqori texnologiyaga ega bo‗lgan tizimdir 
haqida 
 
 
 
ikki satrni egallovchi yacheyka  
ikki ustunni egallovchi yacheya  
 
 
 
yacheyka 3 yacheyka 4
yacheyka 5 yacheyka 6  yacheyka 7 

WIDTH="252"> 
 
  
to be: fe‘lining qiymati 

am 
 
You 
are  
 
We 
They 
He 
is 
44
Zokirova T.A.,Sharipov B.A.,Rasulova N.A. "Web - dasturlash" fanidan o‗quv qo‗llanma – T.: TDIU, 
2009. – 216 b.. 


111 
 
She 
It 
to be fe‘lining turlanishi :
WIDTH="600">
to invite standart fe‘lining tuslanishi : 
. Freymlardan foydalanilganda
bo‗limi bo‗limiga almashtiriladi. Boshqa freymlarda aks 
etuvchi barcha hujjatlar standart ko‗rinishda yoziladi. Umumiy holda 
komandasining yozilish sintaksisi quyidagicha : 
FRAMESPACING=" qiymat4">SCROLLING="yes. no yoki auto" SRC="URL" FRAMEBORDER=" qiymat6" 
NORESIZE><body> Freymlarni aks ettirmaydigan brouzerlarda <br />namoyon bo‗luvchi matn. va <br />Ushbu sahifa freymlarni aks ettiradi, lekin brouzer buni aks ettirmaydi <br />ALIGN="CENTER">freym A</R> <br />ALIGN="CENTER">freym B</R> <br />ALIGN="CENTER">freym C</R> <br />ALIGN="CENTER">freym D</R> <br />ALIGN="CENTER">freym E</R> <br />ALIGN="CENTER">freym S</R> <br />ALIGN="CENTER">freym G</R> <br /><img src="m_rasm_2.gif" border=1 usemap="#my_map">  <br /><MAP NAME="my_map">  <br />GIPERMUROJAAT !');" ALT="to‗gri to‗rtburchak" SHAPE="rect"  <br />COORDS="150,150,200,200">GRAFIK GIPERMUROJAAT !');" ALT="Aylanali gipermurojaat" SHAPE="circle"  <br />COORDS="225,128,40">GRAFIK GIPERMUROJAAT !');" ALT="Ko‗pburchak" SHAPE="poly"  <br />COORDS="325,216,377,216,383,200,430,240,383,285,325,264">  <br /></MAP>  <br />Bu HTML - hujjat. <br /><script language="JavaScript">  <br />document.write("Buesa JavaScript!")  <br /></script> <br />VA yana HTML - hujjat. <span id='Metodlar_(usullar)ni_namoyish_etuvchi_dastur'><h3>Metodlar (usullar)ni namoyish etuvchi dastur</span></h3>  <br /><script language="JavaScript">  <br />{ id=window.open("","example","width=400, height=150");  <br />id.focus(); id.document.open();  <br />id.document.write("<h2>JavaScript metodi</h2>");  <br />id.document.write("<HR><FORM>");  <br />id.document.write("<INPUT TYPE=button VALUE='Oynani yoping' ");  <br />id.document.write("onClick='window.opener.focus(); window.close();'>"); <br />id.document.close();}  <br /></script> <br />Bu yerda sana <(P> bo‗ladi  <br />Bu onload hodisasiga writeDate ishlov beruvchisining funktsiyasini berish  <br />demakdir. Biz sahifa yuklanganidan keyin yuzaga keluvchi onload hodisaga ishlov  <br />beruvchisini yuklash uchun onload «soxta» atributidan foydalandik. <br />Boshqa bir misol:  <br /><HTML><HEAD><TITLE>Bugun< TITLE><SCRIPT>  <br />window.onload writeDate;  <br />function writeDate ( ) {var d;d new Date ( );  <br />dateishere.innerText d.toLocaleString ( ); } <br />< SCRIPT>< HEAD><body>  <br />Bu yerdasana< P>Bo‗ladi  <br />< BODY>< HTML>  <br />Bu yerda biz muloqot oynasi ob'ektining onload hodisasiga writedate  <br />funktsiyasi ko‗rsatgichini berdik va shu tariqa u mazkur hodisa sodir bo‗lganida  <br />bajarilishini qayd etdik. Xuddi shu tarzda hodisaga ishlov beruvchini sahifaning  <br />boshqa elementiga, masalan, rasmga bog`lash mumkin:  <br /><img src ( ―someimage.gif‖  <br />onlick ( ―document. location.href ( ‗somepage.htm‘;‖>  <br />Bu yerda biz rasmning onclick hodisasiga foydalanuvchini boshqa sahifaga  <br />yo‗naltiruvchi ishlov beruvchini berdik. Ya'ni biz HTML yordamida emas, balki  <br /></div> <style type="text/css"> </style> <hr /><div id="page155-div" > <br />155  <br />DOM va JavaScript vositasi yordamida giper ishora analogini yaratdik. <br />Biz hodisa har xil sabablarga ko‗ra sodir bo‗lishi mumkinligini qayd etib  <br />o‗tdik. Quyida biz bunday sabablarning ayrimlarini sanab o‗tamiz va ularga qisqacha  <br />tavsif beramiz:  <br />1. Sahifaning muayyan elementiga yoki sahifaning o‗ziga «sichqon» tugmasini  <br />bosish. Boshqa sahifaga o‗tish (giper ishoralarni qo‗llash analogi), muayyan izohni  <br />kiritish (biz oldingi bobda ko‗rib chiqqan misollardan birida giper ishoralarga  <br />«sichqon» tugmasini bosib, qisqacha izohlarni kiritganga o‗xshash) uchun qo‗llanishi  <br />mumkin. <br />2. Klaviatura klavishini bosish. Qo‗llash mumkin bo‗lgan sohalar oldingi  <br />holatdagi bilan bir xil.  <br />3. Sahifa elementlari yoki sahifaning o‗zi ustidagi chiziqni siljitish. Ko‗pincha  <br />giper ishoralarning «qaynoq» yoki «ta'sirchan» tasvirlarini yaratish uchun (ingliz  <br />Web-dizaynerlari ularni ―rollovee image‖ yoki ―rollevees‖ deb ataydilar) va boshqa  <br />juda ko‗p holatlarda qo‗llanadi. <br />4. Web-sahifa yoki tasvir fayli yuklanishini yakunlash. Biz bu hodisadan turli  <br />boshlang`ich o‗rnatmalar uchun foydalanganmiz.  <br />Albatta, sahifa yoki ob'ektlar elementlarining muayyan turlariga xos bo‗lgan  <br />boshqa hodisalar ham mavjud. Object — bu <br /><i>ob‟ekt</i> <br />va unda metodlar ham bo‗lishi  <br />mumkin. Asosiy metodlarni ko‗rib chiqamiz: toString(), valueOf(), assign().  <br />toString() metodi simvollar satrida ob‘ektlarni hosil qilishni ta‘minlaydi. Bu  <br />metod JavaScript – dasturlarida hamma erda qo‗llaniladi, lekin aniq emas. Masalan,  <br />sonli yoki satrli ob‘ektlarni chiqarishda. Misol, toString()ni funktsiyalarda qo‗llash: <br />document.write(prot.toString()+" <br />"); <br />Natija:  <br />function prot( )  <br />{ a = this.src.split(':'); protocol = a[0]+":"; return protocol; } <br />Bu yerda prot()prototip misolidagi  <br /><i>funktsiya</i> <br />qo‗llanilgan. Agar huddi shunday  <br />Image <br /><i>ob‟ektni </i> <br />chop etsak, u xolda rasm:[object] yuz beradi.Har doim ham  <br />toString() metodi ob‘ektning satrli ekvivalenti mundarijasini qaytaravermaydi. U  <br /></div> <style type="text/css"> </style> <hr /><div id="page156-div" > <br />156  <br />shunchaki uning tipini qaytarib berishi mumkin. valueOf()metodi ham analogik  <br />tarzda o‗zini namoyon qiladi. Bu metod ob‘ektning qiymatini qabul qilishda imkon  <br />yaratadi. Ko‗p hollarda bu metod toString( )metodiga o‗xshab ishlaydi[15]. Ayniqsa,  <br />agar qiymatni sahifaga chiqarish kerak bo‗lsa: <br />document.write(prot.valueOf()+" <br />"); <br />Natija:  <br />function prot() { a = this.src.split(':'); protocol = a[0]+":";return protocol; } <br />Ko‗rinib turibdiki, huddi toString()metodi kabi natija olindi.  <br />Yuqoridagi ikkala metodlardan farqli o‗laroq assign()o‗qishni emas, balki  <br />ob‘ektlarning xususiyati va metodlarini qayta tayinlashga imkon beradi.Berilgan  <br />metod ba‘zi qiymatlarni ob‘ektga o‗zlashtirish kontekstida foydalaniladi:  <br />object = value; <=> object.assign(value); <br />Rassmotrim primer: <br />c = new Image();  <br />c.src = "image1.gif";  <br />b =new Image();  <br />b.src = "image2.gif";  <br />Image.prototype.assign = new Function("a","this.src = a.src;");  <br />...  <br />void(0);'>Rasmni bo‗yang  <br />Ushbu misolda assign()metodi JavaScript-kodi ichida emas, balki oddiy  <br />HTML-razmetkasida tatbiq qilinadi. Shunday qilib, metodni tatbiq etishdan avval  <br />uning o‗z funktsiyasi qayta aniqlandandi. <br /></body></title></head></html></input></form></script></body>
Yüklə 1,55 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   46




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin