O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi andijon mashinasozlik instituti “iqtisodiyot

Faydalanilgan adabiyotlar

1. 
   1 С.В.Тактарова, С.С.Солдатова. Экономика отрасли: автомобильный транспорт /учебное пособие/- Пенза. Изд-во ПГУ. 2018 - 226 с.
   
2. 
   E. Shodmonov, D. Bababеkova, B.Tursunov, Korxona iktisodiyoti va innovatsiyalarni boshkarish. Darslik.-T. TMI.2019 y. 525 bеt.
   
3. 
   V.Bоrоdаy, Е.Gаlеnkо,L.Dеgtеvа, Е. Dimitriеvа i dr. Ekоnоmikа prеdpriyatiya (оrgаnizацii)/ uchеbnое pоsоbiе- el.izdаniе (1 fаyl rdf: 501 c) Nijniy Nоvgоrоd:NОО «Prоfеssiоnаlьnаya nаukа», 2018g. Http:// scipro. Ru/ conf/ enterpriseecjmy. Pdf.
   
4. 
   Ikromov I., Abduraxmonov A., Nazarov. M Avtomobil transporti iktisodiyoti va boshkaruvi. O‘kuv kullanma. -T.: TAYI,2003.
   

9-Amaliy mashg’ulot

Аvtоmоbil trаnspоrti kоrхоnаlаridа хоdimlаr vа mehnat unumdоrligi

Takrorlash uchun asosiy masalalar:
F_riv = (D_k. - (D_d + D_bk + D_t +D_ke+ D_dm) t_{s m} - (D_doo. + D _dk - D_tk) t_qis^, (4.38)
Bu yerda D_k rejalashtirilgan davrda kalendar kun soni;
D_d-dam olishlar soni;
D_bk.-bayram kunlari soni;
D_t- ta’til kunlarining soni;
D_kel-kasallik va boshqa sabablarga ko‘ra ishga kelmaslik kunlari;
D_dm-jamoat va davlat vazifalarini bajarish munosabati bilan ishga kelmaslik kunlari;
T_sm-smena muddati;
D _doo D _dk, D_tk dan.P. B-dam olish kunlari va dam olish kunlariga mos keladigan, oldindan dam olish kunlari va dam olish kunlari soni;
Wp - dam olisholdi va dam olish kunlarida ish kuni qisqartirilgan vaqt, h.
Аo_sot davomida haydovchilar soni avtomobil miqdorini - liniyada qolish vaqtini, t_t-ya va tayyorgarlik va yakuniy vaqtni, bitta haydovchining ish vaqti fondiga (F_ivf)bo‘lish yo‘li bilan hisoblab chiqiladi.:

N_eod = аo_sot + t_t-ya /F_ivf * K_w (4.39)

Bunda аo_sot va t_t-ya - bir yil davomida liniyada ish soatlari va yildagi tayyorgarlik va yakuniy vaqt soni, o*sot;

Kw - mehnat unumdorligining o‘sish koeffitsenti
Jami tayyorgarlik va yakuniy vaqt 18 min ga teng bo‘lgan normativ vaqtni hisoblash bilan belgilanadi., yoki ish smenasida 0,3 soat:

T_t-ya = (аo_sot /T_sm) х 0,3 (4.40)

Keyin talab qilinadigan haydovchilar soni (N_h) formula bo‘yicha hisoblanadi:


N_e = (4.41)

Haydovchilar sonining kengaytirilgan hisob-kitoblari boshqa usul bilan amalga oshirilishi mumkin, uning mohiyati bir qator indekslarni, shu jumladan:

- yuk tashish (daromad) hajmining o‘sish indeksi j_q, rejalashtirilgan tashish hajmini (daromadlarini) Q_rej ni avvalgi (asosiy) Q_b davrida haqiqiy tashish hajmiga bo‘lish orqali:
J_q = Q_rej / Q_b (4.42)
- rejalashtirilgan davrda J_w mehnat unumdorligini o‘zgartirish indekslari w_rej avvalgi davrda ularning mehnat unumdorligiga nisbatan
Jw = W_il /W₆ (4.43)

Bu holda, haydovchilar soni formula bilan aniqlanadi:

N = N_b * j_q / Jw (4.44)

Qaerda N_b-oldingi (bazadagi) davr hisoboti bo‘yicha haydovchilar soni, odamlar.

Ta'mirlash ishchilarining talab qilinadigan soni ishlab chiqarish dasturiga muvofiq va harakat tarkibini ta'mirlash va ta'mirlash ishlarining murakkabligi bilan belgilanadi.
Ta'mirlash ishchilar soni (N_ti) quyidagi formula bilan belgilanadi:


N_ti = T _{TX vaj T}/ F _х K (4.45)
^V '
Bu erda T_{TX va JT} odam soatlarida barcha turdagi TX va JT ning umumiy mehnat sig’imi hisoblanadi.
Nrts-ta'mirlash ishchilarining rejalashtirilgan soni formula bo‘yicha aniqlanishi mumkin:


Nrts= (4.46)

Bu yerda N_bti - asosiy davrda ta'mirlash ishchilarining soni, odamlar;

J_lum-umumiy probegga avtomobillarning o‘sish indeksi;
J_wti-ta'mirlash ishchilarining ish samaradorligini oshirish indeksi.
Yordamchi ishchilar soni ta'mirlash ishlarining normativ murakkabligi va yordamchi va yordamchi ishlarning belgilangan normativ mehnat zichligi asosida aniqlanadi. Yordamchi va yordamchi ishlarning normativ mehnat zichligi avtomobil transportining harakat tarkibini texnik xizmat ko‘rsatish va ta'mirlash to‘g'risidagi Nizom bilan belgilanadi, bu ishlar hisobga olinmagan txvajt ishlarining normativ mehnat zichligi 20-30% miqdorida.
Ushbu standartning muayyan miqdori korxona rahbari tomonidan ish sharoitlariga va korxonaning texnik jihozlariga qarab belgilanadi.
N_yo.i -Yordamchi ishchilarning talab qilinadigan soni formula bo‘yicha aniqlanadi:


N_yo.i = T_um * K_ti /F_yxi *100 (4.47)

Bu yerda K_ti - yordamchi ishlarning amaldagi va TX va JT harakat tarkibi bo‘yicha ishlarning umumiy mehnat sig’imi bo‘yicha me’yoriy mehnat sig’mi,%.

Ushbu guruh ishchilar o‘z ichiga TX va JT ishi ish hajmlaridagi ishchilarni hisobga olinmaydi
Menejerlar, mutaxassislar va xodimlar soni kasaba uyushmasi tashkiloti bilan kelishilgan holda korxonalar rahbariyati tomonidan to‘g'ridan-to‘g'ri ishlab chiqadigan va tasdiqlanadigan shtat jadvali bilan belgilanadi.
ATK rahbarlari, mutaxassislari va xodimlarining kadrlar jadvalini ishlab chiqishda, uning texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlaridan foydalangan holda hisob-kitoblarga asoslangan texnikani qo‘llash
Avtomobil ishlab chiqarish nisbati darajasi, chiziq bo‘yicha o‘rtacha ish vaqti, ko‘rsatilgan avtomobillarning rejalashtirilgan soni. Ushbu ma'lumotlarga asoslanib, hisoblangan ballar soni aniqlanadi. Ularni standartlar bilan taqqoslab, menejerlar, mutaxassislar va xodimlarning ish haqi bo‘yicha korxona guruhini va shunga muvofiq kadrlar jadvalini belgilaydi.
N_rx -Katta hisob-kitoblar bilan xodimlarning rejalashtirilgan soni formula bo‘yicha aniqlanadi:


N_rx = N_b * I_D + (-)E_W (4.48)
Bu erda E_W-mehnat unumdorligini oshirish orqali xodimlar sonining o‘zgarishi(tejash-minus, ortiqcha- o‘sish).