O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi buxoro davlat universiteti ijtimoiy-iqtisodiy fakulteti

Ijtimoiy samara beradigan turizm ham boshqa mamlakatlar singari 
O‟zbekistonda ham rivojlangan. Bu soha bevosita aholining ijtimoiy sohaga 
muhtoj qatlamini, ya‟ni maktab o‟quvchilarini, pensionerlarni, talaba-yoshlarni, 
nogironlarni, keksa nuroniylarni, urush va mehnat faxriylari kabi aholining 
shunday toifasini sayohat qildirish tushuniladi. Eng muhimi ushbu sohaga 
qo‟yilgan investitsiya foyda olish uchun emas, balki ijtimoiy qullab-quvvatlash 
uchun mo‟ljallangan bo‟ladi. Bu maqsad uchun mablag‟ davlat byudjeti, davlat 
tashkilotlari va turli nodavlat jamg‟armalar va shaxslar (jismoniy, yuridik) 
ajratmalari hisobidan shakllanadi.
Butunjahon turizm tashkiloti (VTO) esa – turizmning beshta turini istiqbolli 
yo„nalish deb e‟lon qilgan. 
1. Sarguzasht turizmi. 
Bu tur asosan tog„ cho„qqilariga chiqish, suv osti kemalarida sayohat qilish va 
«erning oxiri»ga sayohat yo„nalishlarida rivojlanib bormoqda. O„zbekistonda bu 
turni tog„ so„qmoqlari, cho„llar bo„ylab va Orol dengizi havzasiga sayohat 
marshrutlari bo„yicha rivojlantirish mumkin. 
2. Dengiz va suv havzalari bo„ylab sayohat turizmi. 
 
3. Madaniyatni o„rganish turizmi. 
a) diniy ziyoratgoh turizmi; 

---

15 
b) Madaniy-tarixiy turizm. 
 
4. Ekoturizm. 
5. Mavzuli turizm. 
a) iqlimni o„rganish; 
b) hayvonot olamini o„rganish; 
v) o„simlik dunyosini o„rganish; 
g) paleontologiyani o„rganish. 
Samarqand Iqtisodiyot va Servis Instituti «Xalqaro turizm va turizm servisi» 
kafedrasi o‟qtuvchisi I.S.Tuxliyev keltirgan ma‟lumotlariga ko‟ra, turizm turlarni 
o„ziga xos xususiyatlarini belgilash maqsadida uning muhim tasnifiy belgilarini 
aniqlab olish zarur bo„ladi. Jumladan, geografik belgilari, turistlik oqim yo„nalishi, 
safar maqsadi, harakatlanish usuli, turistilarni joylashtiruv vositalari va 
ishtirokchilar soni bo„yicha, tashkiliy-huquqiy shakllarini tasniflash maqsadga 
muvafiqdir. 
2-jadval