O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan davlat universiteti

113.G’afur G’ulom qaysi she’rini ingliz lordining bizlarni qabila deb 
ataganiga javob tariqasida yozgan? 
G’afur G’ulom “baxt nima?” degan savolga javob berar ekan, bunday 
deydi: “Inson baxtli bo’lishdan ilgari ozod-erkin bo’lishi kerak. Erkin bo’lish 
uchun tabiat va jamiyatning butun qonunlarini bilish kerak” deydi. Shoirning 
o’zbek xalqining qadimiyligi, jahon ma’naviyati xazinasiga qo’shgan salmoqli 
hissasini ko’rsatuvchi she’rlari tagida ham shu maqsad, niyat yotardi. “O’zbek 
xalqi qadim xalqlardan biridir. U taraqqiyot tarixining har bir bosqichida o’z qadr 
hissasi bilan ishtirok qilgan bir xalqdir”, degan edi. “Sharaf qo’lyozmasi“ she’ri 
ostiga shoir “Ingliz lordining bizlarni qabila deb ataganiga javob”, deb yozib 
qo’yadi.Shoir she’r boshidanoq: 
Qadim o’zbek xalqisan, 
 
 
 
Asl odam avlodi. 
 
 
 
Misr ehromlaridan 
 
 
 
Tarixing qariroqdir, –

---

deb yozadi. 
114. G’afur G’ulomning qanday qissalarini bilasiz? 
G’afur G’ulom o’z ijodini she’r yozishdan boshlagan, keyinchalik ko’plab 
hiloyalar, feletonlar, ocherklar ham yozdi. Yozuvchi o’zbek adabiyotini “Netay” 
(1930), “Tirilgan murda”(1934), “Shum bola”(1936-1963), ”Yodgor” (1936) 
singari qissalar bilan boyitdi, o’zbek adabiyotida qissa janrining qaror topishi va 
rivojlanishiga katta hissa qo’shdi. 
115. G’afur G’ulomning “Vaqt” she’ri nima munosabat bilan yozilgan?
G’afur G’ulom 1945-yilda yozgan “Vaqt“ she’riga “Menga soat taqdim 
etgan jiyanim Hamidulla Husan o’g’liga bag’ishlangan” deb yozib qo’ygan. Shoir 
she’rda mehnat va vaqt haqida poetik fikr yuritib, teran mazmunli falsafiy 
umumlashma yaratadi. Vaqtni e’zozlab, uning har bir daqiqasidan unumli 
foydalanish, samarali mehnat qilib “umr daftarini bezash” haqida bong uradi: 
Aziz asrimizning aziz onlari, 
 
 
 
 
Aziz odamlardan so’raydi qadrin. 
 
 
 
 
Fursat g’animatdir, shoh satrlar-la 
 
 
 
 
Bezamoq chog’idir umr daftarin. 
. 
G’afur G’ulom faylasuf shoir sifatida jamiyat va insoniyat tarixi, taqdiri va 
kelajagi mavzusiga qayta-qayta murojaat etadi. Har safar favqulodda topqirlik 
bilan hayot haqiqatiga mos bo’lgan badiiy-falsafiy umumlashmalar chiqaradi. 
Shoirning she’rda qilgan bashorati, ezgu tilaklari aynan mustaqillik yillarida 
ro’yobga chiqdi: 
Hayot sharobidan bir qultum yutay, 
 
 
 
 
Damlar g’animatdir, umruzoq soqiy. 
 
 
 
 
Quyosh-ku falakda kezib yuribdi, 
 
 
 
 
Umrimiz boqiydir, umrimiz boqiy.