О‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi muhandislik iqtisodiyоt instituti



Yüklə 1,35 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə91/134
tarix06.05.2023
ölçüsü1,35 Mb.
#108487
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   134
Αzbekiston respublikasi oliy va î‘rta maxsus ta’lim vazirligi q

Takrorlash uchun savollar: 
1. 
Payvandlash yoyi deb nimaga aytiladi? 
2. 
Elektr yoyi yordamida payvandlash jarayonini tushuntirib bering. 
3. 
Elektr yoyining to‟la issiqlik quvvati nima va u qanday aniqlanadi? 
4. 
Elektr yoyini ta‟minlovchi manbalarga nimalar kiradi? 
5. 
Payvandlash elektrodlarining qanday turlarini bilasiz? 
6. 
Elektr yoyi yordamida payvandlash usullarini ayting. 
 
16.3. Payvandlashning zamonoviy usullari. Materiallarni kavsharlash 
 
Reja: 
1. Gaz alangasida va plazma yordamida payvandlash. 
2. Metallarni payvandlashning zamonoviy usullari. 
3. Metallarni kavsharlash. 
4. Kavsharlashda ishlatiladigan asboblar

Tayanch iboralar: gaz alangasida payvandlash, plazma yordamida payvandlash, electron 
nur yordamida payvandlash, lazer yordamida payvandlash, diffusion usulda payvandlash 
 
Gaz alangasida va plazma yordamida payvandlash 
a) Gaz alangasida payvandlash. Bu usulda payvandlashda payvandlanadigan metall 
qismlarining bir chetini hamda qo‟shimcha metallarni suyultirish uchun gazning kislorodda 
yonishidan hosil bo‟ladigan issiqlikdan foydalanaladi; bunda alanga harorati 3100-3300 
0
С ga 
yetadi. Yonadigan gaz sifatida yuqori haroratli alanga va ko‟p miqdorda issiqlik ajratuvchi 
atsetilendan foydalaniladi. 
Gaz alangasida payvandlash usulidan qalinligi 6 mm dan yupqa metallarni
payvandlashda foydalanish maqsadga muvofiq, sababi metal qaliligi ortib borgan sari ish unumi 
kamayib boradi. Amalda bu usuldan yupqa po‟lat, rangli metall qotishmalari listlaridan 
rezervuarlar, idishlar tayyorlashda, turli nuqsonlarni (darz, g‟ovakliklarni) tuzatishda keng 
foydalaniladi. Shuningdek, magistral gaz-neft trubalarini tutashtirishda va umumiy 
mashinasozlik detallarini tutashtirishda foydalaniladi. 
b) Plazma yordamida payvandlash va kesish. Bunday usulda payvandlashda metallarni 
qizdirish va suyuqlantirish uchun plazmadan, ya‟ni elektr neytral gaz molekulalari bilan elektr 
zaryadlangan zarralar bo‟lmish elektronlar va musbat ionlar aralashmasidan foydalaniladi. 
Plazma oqimi bilan turli metall va qotishmalarni payvandlash, kesish, kavsharlash, suyultirib 


qoplash, termik ishlash, metallmas materiallarga (keramika, oyhaga) ishlov berish mumkin. 
Plazma harorati 20000-30000 
o
С gacha yetishi mumkin. Yupqa, mayda hamda juda mayda 
detallarni payvandlashda mikroplazma yordamida yoki ninasimon yoy bilan payvandlashdan 
(1,5-2 mm diametrli plazma oqimining uchi o‟tkirlangan bo‟ladi) foydalaniladi. 

Yüklə 1,35 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   134




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin