65
Keltirilgan qiymatlardan foydalanib,
aralashma tarkibidagi orto-
dixlorbenzol massa ulushini (%) aniqlang.
Yechish
. Xromatogrammaning yuzasi
tenglama
bilan
hisoblanadi.
Har bir komponent uchun ularga mos keluvchi xromatogrammalar
yuzalarini hisoblab chiqamiz:
Detektor sezuvchanligi barcha moddalar uchun amalda bir xil
bo„lganligi va aralashma tarkibida boshqa moddalar bo„lmaganligini
hisobga olib, miqdoriy analizni tuzatish
koeffitsiyentlarini hisobga
olmasdan, ichki normallash usulida olib boramiz.
∑
Olingan natija:
Javob
:
7-
masala
. Tarkibdagi iz gazining miqdorini aniqlashda 2 ml
namuna yuborilganda unga mos keluvchi xromatogrammaning yuzasi
1224 mm
2
ni tashkil etdi. Darajalash koeffitsiyenti qiymatini aniqlashda ,
tarkibida 10,3 % iz gazi bo„lgan aralashmadan 1,0; 2,0 va 3,0 ml
namuna yuborildi va yuzalari mos ravishda 716, 1438 va 2148 mm
2
teng bo„lgan xromatografik cho„qqilar olindi.
Yechish
. Olingan qiymatlar asosida is gazining o„rtacha darajalash
koeffitsiyenti qiymatini hisoblab chiqamiz.
⁄
⁄
⁄
̅
⁄
Darajalash koeffitsiyentining o„rtacha qiymati 0,144 mm
3
/mm
2
.
Намуна таркибидаги из газининг миқдорини топамиз.
66
Javob
:
8-
masala
. Detektor –katarometrning sezuvchanligi 2•10
3
mV
sm
3
/mg. Tarkibida 10
-3
% (hajmiy) propan saqlagan harakatli faza oqimi
kelganda, detektor signalining qiymatini aniqlang.
Yechish
. Propanning molekulyar massasi 44 g /molga teng. Agar
hajmiy konsentratsiya 10
-3
% bo„lsa, har 100 ml aralashma 10
-3
ml
propan saqlaydi. 10
-3
ml hajm propanning massasini taxminiy hisoblasak
bo„ladi:
⁄
Demak, 100 ml aralashma 1,97•10
-3
mg propan saqlaydi. Bundan 1
ml aralashma 1,97•10
-5
mg saqlashi ma‟lum bo„ladi. Detektorning
sezuvchanligini hisobga olgan holda:
⁄
⁄
⁄
Javob
:
9-
masala
. 10
mg namuna analiz qilinganda, benzolga taalluqli
xromatogramma balandligi 8,2 sm va yarim balandlikdagi eni 1,5 sm
tashkil etdi. Detektor sifatida katarometr ishlatilgan.
Uning benzolga
nisbatan
sezuvchanligi
5•10
3
mV•ml/mg.
Potensiometrning
sezuvchanligi 0,2 sm/mV. Gaz oqimining tezligi 50 ml/minut.
Diagramma lentasining tezligi 2400 mm/soat. Namuna tarkibidagi
benzolning konsentratsiyasini aniqlang.
Yechish
. Xromatografik cho„qqi yuzasini topamiz.
Katarometr sezuvchanligi
tenglamasidan foydalanib, benzolning
namunadagi massasini topamiz:
67
S –xromatografik cho„qqi yuzasi, sm
2
; B
1
-
potensiometr
sezuvchanligi, sm/A; B
2
– diagramma lentasining tezligi, sm/minut; g –
analiz
qilinayotgan namuna massasi, g;
⁄
Demak, namuna tarkibida benzolning massa ulushi:
⁄
Dostları ilə paylaş: