O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti a. A. Karimov

 
O‘z-o‘zini tekshirish uchun savollar 
1.
Buxgalter kasbi deganda nimani tushunasiz? 
2.
Buxgalterga qo‘yiladigan qanday talablarni bilasiz? 
3.
Buxgalteriya hisobi bo‘yicha qanaqa jamoat tashkilotlarini bilasiz va ularning 
vazifalari nimalardan iborat? 
4.
Buxgalterlarni milliy sertifikatlash tizimini tushuntiring. 
5.
Buxgalterlarni xalqaro sertifikatlashning qanday tizimlarini bilasiz? 
 
 

---

178 
Hujjatlarni saqlash nomenklaturasi va 
tartibini ishlab chiqish 
“Buxgalteriya apparati xodimlarining 
lavozim yo‘riqnomasi”ni ishlab 
chiqish 
Buxgalteriya hisobini 
 tashkil etish tizimi
“Buxgalteriya xizmati to‘g‘risida 
Nizom”ni ishlab chiqish 
Hisob axborotlariga ishlov berish 
texnologiyasini tuzish 
Hujjatlar aylanish grafigini tuzish 
Hujjatlarni qiymati va saqlash 
muddati bo‘yicha ekspertiza qilish 
10-BOB. BUXGALTERIYA HISOBI XIZMATINI TASHKIL ETISH 
 
10.1. Buxgalteriya hisobini tashkil qilish asoslari va ahamiyati 
Buxgalteriya hisobining maqsadi foydalanuvchilarni o‘z vaqtida to‘liq 
hamda aniq moliyaviy va boshqa buxgalteriya axboroti bilan ta’minlashdir. 
Iqtisodiyot turli sohalarga qarashli korxona muassasa, uyushma, birlashma, 
konsern va boshqalar faoliyati ustidan umumiy davlat boshqaruvini o‘rnatish, 
ulardan olinadigan ma’lumotlarga asoslanadi. Xo‘jalik yurituvchi subyektlar 
faoliyati haqidagi ma’lumotlar esa, ular buxgalteriya hisobi ma’lumotlariga 
asoslanadi. Demak, xo‘jalik yurituvchi subyektlar qaysi mulkchilik shakliga 
asoslanganidan qat’iy nazar, tegishli organlar tomonidan ishlab chiqilgan qonun, 
ko‘rsatma nizomlarga va qo‘llanmalarga rioya etgan holda hisob yuritishlari zarur. 
Buxgalteriya hisobini tashkil etish deganda korxonaning moliya-xo‘jalik 
faoliyati to‘g‘risida ishonchli va o‘z vaqtida axborotlar olish hamda ishlab 
chiqarish resurslari va tayyor mahsulotlardan foydalanish ustidan nazoratni amalga 
oshirish maqsadida-hisob jarayonining shart-sharoitlar tizimi va ularning 
elementlarini tuzilishi tushuniladi. 
Buxgalteriya hisobini tashkil etish tizimining asosiy elementlari dastlabki 
hisob va hujjatlar aylanishi, inventarizatsiya, hisob-kitob ishlarining tashkiliy 
shakllari, hisobotlarning hajmi va mazmuni hamda hisob siyosatidan iborat bo‘lishi 
lozim.
18-rasm.