139
Zamonaviy iqtisodiy rivojlanish to‗g‗risidagi an‘anaviy tasavvurni o‗zgartirgan
holda
biz uning ijtimoiy, umuminsoniy tabiatini asoslaymiz.
Iqtisodiy rivojlanishning dinamikligi harakat yo‗nalishini doimiy izlash
zarurati bilan bog‗liq. Umumiqtisodiy ma‘noda
harakat traektoriyasi, amalga
oshirilgan tanlov natijasida hech bo‗lmaganda bitta individning
qoniqish darajasi
oshishi sodir bo‗lgan, bunda jamiyatning boshqa a‘zolari ahvoli yomonlashmagan
holdagina, samarali hisoblanadi. Shu munosabat
bilan iqtisodiy rivojlanish, agar
bunday tanlash imkoniyati mavjud bo‗lmasa, samarali deb baholanadi.
Takrorlash joizki makroiqtisodiy barqarorlikning asosiy
belgilari quyidagilar
hisoblanadi:
Takrorlash joizki makroiqtisodiy barqarorlikning asosiy belgilari quyidagilar
hisoblanadi:
1.
Iqtisodiy o‗sish.
2.
To‗liq bandlik.
3.
Ichki narxlarning barqarorligi (inflyatsiya).
4.
Xorijiy valyutalarga almashuv kursining barqarorligi.
5.
Kuchli to‗lov balansi.
6.
Davlat byudjeti kamomadining YaIMga nisbatan 3 %dan oshib ketmasligi.
7.
Daromadlarning oqilona taqsimlanish muammosi va aholi daromadlarining
kam differensiyatsiyalashuvi.
Respublikamizda iqtisodiy o‗sishning sifat o‗zgarishlari yuz berdi. YaIM
tezkor o‗sishi natijasida aholi iste‘moli
ulushi nisbatan kamayishi, davlat xarajatlari
kamayishi real sektorga investitsiya qilishga e‘tiborni ko‗paytirish imkonini yaratdi.
Yalpi ichki mahsulotda oziq-ovqat mahsulotlarining ulushi 1991- yilgi 66.1
foizdan 2009- yilda 58.4 foizga pasaydi. Nooziq-ovqat
mahsulotlarining ham YaIM
ulushi shu davrda 3.6 punktga pasaydi. YaIMdagi xizmatlar ulushi 2009- yilda 19
foizga etdi. Bu tendensiyalar milliy iqtisodiyotda nafaqat iqtisodiy o‗sish balki yangi
sifat o‗zgarishlaridan dalolat beradi (1-jadval).
140
1-jadval.
O‗zbekiston YaIM 2009-2017 yillardagi tarkibiy o‗zgarishlar. jamiga nisbatan
14
, %
Dostları ilə paylaş: