Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti iqtisodiyot fakulteti

4. Innovatsion siyosat 

Yangiliklar (tovar bo’yicha, sotuv metodi, bozor va boshqalar bo’yicha)ning barcha

turlarining integratsiya jarayonlarini tezlashishini ta’minlovchi boshqaruv metodlarining
yig’indisi va ishlab chiqarish tijorat faoliyatida innovatsiyalarni stimullashga yordam beruvchi
qulay shart-sharoitlarni korxonada yaratish - o’zida innovatsion siyosatni aks ettiradi. Uning
maqsadi-ishlab chiqarish muddatini qisqartirish, yangi mahsulotni kiritish va ishlab chiqarish
va sotish rentabelligini oshirish.
Innovatsion siyosat marketing tizimida tovar siyosatining o’zak bo’g’inidir va u o’ziga yangi
g’oya qidirish jarayonini va xaridorning so’nggi talablariga ko’ra yangi tovar yaratish, yangi
tovarni bozorga chiqarish bozorda uning harakatini nazorat qilish.
Marketing tizimida yangi tovar deyilganda quyidagilar tushuniladi:
Sifatli absolyut yangi tovar, bozorda u paydo bo’lgunga qadar analoglar
bo’lmagan. O’zga tovarlarga ko’ra bu tovar turlariga juda oz, chunki uni yaratish
uta qiyin va texnologik uzilishni talab etadi. Fundamental izlanishlarni rivoji va
katta moliyaviy xarajatlar bilan bog’liq absolyut yangi kashfiyotlar va ixtirolar
qilinishi lozim. Ushbu turdagi tovarlarga misol tariqasida EHM faksimil aloqa
vositalari va boshqalari bo’lishi mumkin.

---

---

Zamonaviylashtirilgan tovarlarga misol lazerli yozish disklari uni

to’ldiruvchi va plastinkalar video kamera kinokameralar o’rnini bosuvchilar kiradi.
Bozordagi tovar lekin ba’zi joylari zamonaviylashtirilgan lekin uning negizi
o’zgartirilmagan. Bularga misol, video magnitofon raqamli yozish bilan,
fotoapparat raqamli va boshqalar.
- Bozordagi yangi tovar
- Innovatsion kiritish 2 xil bo’ladi: tashqi va ichki
Tashqi NTRni rivojlantirishi, ishlab chiqarishdagi o’zgarishlarga
moslashish. Firmaning olib borayotgan siyosatiga raqobatchilarning havfi,
bozordagi o’zgarishlarga moslasha olish, iste’molchilarning istaklaridagi o’zgarish.
Ichki harakat savdoni hajmini oshirish, foyda va daromadni oshirish
raqobatchilikni yaxshilash firma uchun yangi bo’lgan bozorga chiqish.
Yangi tovar ishlab chiqarish yoki innovatsion realizatsiya qilish siyosati 3 ga
bo’linadi:
1. Tovar ishlab chiqarishdagi yangi g’oyalar innovatsiyadagi talabni aniqlash katta o’rin
tutadi, iste’molchilar tomonidan yangi tovarlarga talabi hamda tovarni bozorga chiqarishning
qulay payti.
2. Yangi tovar namunasini ishlab chiqarish va uni bozor va lobaratoriyalarda
sinovdan o’tkazish. NTRning rivojlanishi bilan raqobatchi firmalar qisqa vaqt
ichida tovar ishlab chiqarish uchun ba’zi birlari bozor sinovidan voz kechishgan,
bu esa ishni ancha qiyinlashtirgan.
3. Keng kamrovda ishlab chiqarish va bozorni tayyorlash. Bunda
marketologlar tovar ishlab chiqarishning aniq bajarilishi va ish grafigini nazorat
qilishadi. Tovarning sifat darajasiga etishi uchun ular ayrim o’zgartirishlar kiritib
turishi mumkin.