O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent

e = 5 %

Keling, aksiyadan yil davomida tushgan daromad haqidagi barcha ma'lumotlarni yig'ib chiqamiz.
Birinchidan, biz tizimli omillarda bo'lib o'tgan yangiliklarni yoki kutilmagan o’zgarishlarni aniqlashimiz kerak. Bizning ma'lumotlardan shuni bilamizki:

Kutilayotgan inflyatsiya = 5% Kutilayotgan YaMM o’zgarishi = 2% va:

Foiz stavkasidagi kutilayotgan o’zgarishlar = 0%
Bozorda kutilmagan voqea hodisalar natijasida haqiqiy o’zgarishlar va kutilyotgan o’zgarishlar o’rtasidagi farq
F₁ = Kutilmagan voqea hodisalar natijasida inflyatisya o’zgarishi

= Haqiqiy inflyatsiya – Kutilayotgan inflatsiya

= 7 % - 5 %

= 2 %

Shunga o’xshash:
F_YaMM = Kutilmagan voqea hodisalar natijasida YaMM o’zgarishi
= Haqiqiy YaMM – Kutilayotgan YaMM
= 1 % - 2 %
= -1 %
va:
F_r = Kutilmagan voqea hodisalar natijasida foiz stavkasi o’zgarishi
= Haqiqiy foiz stavkasi – Kutilayotgan foiz stavkasi
= - 2 % - 0 %
= - 2 %

Aksiyalar daromadining tizimli riskga umummiy ta’siri, qo’yidagicha hisoblanadi:

m = Daromadning tizimli riskdagi qismi
= β_l * F_l+ β_YaMM*F_YaMM + β_r*F_r
= [2 * 2 %] + [1*(-1 %)] + [(-1,8)*(-2%)]
= 6,6 %
Aksiyalarning umummiy riskli qismining tizimsiz risk qismiga bog’liqligi:
m + e = 6.6% + 5% = 11.6%
Oxirgi, yil uchun aksiyalardan kutilayotgan daromad 4 % bo’lsa, umummiy daromad 3 ta komponentlardan qo’yidagicha bo’ladi:
R = R+ m + e
= 4% + 6.6% + 5%
= 15,6%
Biz izlayotgan model faktor modeli deb ataladi va risklarning tizimi manbasi, bizdagi F, faktorlar deb ataladi. Aniqroq aytadigan bo’lsak, har bir aksiyaning daromadini ishlab chiqaradigan model k – factor model deyiladi.