O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tоshkеnt dаvlаt iqtisоdiyot universitеti

3.2-rasm. Tarmoqlangan hisoblash jarayoni
13
Hisoblash jarayonining bunday ko‗p martalab takrorlanadigan qismi 
―takrorlanishlar‖ deb ataladi. Takrorlanishlarni o‗z ichiga olgan algoritmlar 
―takrorlanuvchi turdagi algoritmlar‖ deb ataladi (3.3-rasm).
 
 
 
 
 
 
 
3.3-rasm. Takrorlanuvchi
hisoblash jarayoni
14
13
Alimov R.X., Xayitmatov O`.T., Fayzullayv S.X., Majidov R.R., Sattarova M. , Akramov A.A. Algoritm asoslari va 
algoritmik tillar.
 
O‘quv qo‘llanma
. 
ТDIU, 2007. B. 31 
14
Alimov R.X., Xayitmatov O`.T., Fayzullayev S.X., Majidov R.R., Sattarova M. , Akramov A.A. Algoritm asoslari va 
algoritmik tillar.
 
O‘quv qo‘llanma
. 
ТDIU, 2007. B. 31 
S2 
S1 
Hа 
Yo’q 
P 
S 
Hа 
Yo’q 
P 

---

36 
Kiritish 
Х, С 
D = X
2
+ C 
E = X + C 
A = D/E 
Chiqarish 
D, E, A 
 
Takrorlanuvchi turdagi algoritmni yozish va chizish o‗lchamlarini sezilarli 
darajada qisqartirish takrorlanadigan qismlarni ixcham ifodalash imkonini beradi.
 
 
3.2. Chiziqli hisoblash jarayoni 
 
Hisoblash jarayonlarining shunday turiga chiziqli deb aytiladiki, unda 
hisoblashning barcha bosqichlari chiziqli ketma-ketlik ko‗rinishida bajariladi. Bunda 
hisoblashlarning yo‗nalishi birlamchi ma‘lumot yoki oraliq natijalarga bog‗liq 
bo‗lmaydi. 
Misol. Quyidagi ifodani hisoblashning blok-chizmasini tuzing (3.4-rasm). 
X
2
+ C