O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tоshkеnt dаvlаt iqtisоdiyot universitеti

xususiyatlarga
egadir: 
1. Aniqliligi, ya`ni turli hisobga olinmagan harakatlarga yo‗l qo‗ymaslik va uni 
bajaruvchilar uchun tushunarliligidir. Ushbu xususiyatiga ko‗ra algoritmni bajarish 
jarayoni o‗z-o‗zidan bajariladigan xarakterga ega. 
2. Natijaviyligi, ya`ni ma`lum bir oddiy bosqichlarni bosib o‗tgandan so‗ng 
kutilayotgan natijani olishga erishishdan iborat. 
3. Ommaviyligi, ya`ni bitta masalani yechish uchun emas balki shunga o‗xshash 
turdosh masalalar sinfini hal etish uchun xizmat qiladi.
4. Diskretlilik, ya`ni algoritmni bir nechta elementar bosqichlarga ajratish 
imkonini mavjudiligi. 
5. Tushunarlilik - algoritmni bajarish uchun qulay bo‗lgan matn ko‗rinishida 
tasvirlash. 
6. Tugallanganligi - ketma ket bajariluvchi harakatlar soni cheksiz emas, ularni 
sanash mumkin 
4
Семакин И.Г., Шестаков А.П. Основы алгоритмизации и программирования Издательство: 
Академия. 2016 г. - C. 6.
5
Трофимов В.В., Павловская Т.А. Алгоритмизация и программирование. Учебник для 
академического бакалавриата. Издательство: Москва – ЮРАЙТ. 2018 г. – C. 8. 

---

18 
Masalaning algoritmini ishlab chiqish jarayoni quyidagi 
bosqichlardan
iborat: 
ma`lumotlarga qayta ishlov berish bosqichlarni belgilab olish; 
ma`lumotlarga qayta ishlov berish bosqichlari ketma-ketligini ular o‗rtasidagi 
mantiqiy aloqalarni o‗rnatish asosida aniqlash; 
har bir bosqich mazmunini izohlash. 
Algoritm tuzishda quyidagilarga amal qilinsa, qo`yilgan masalani natijasini tez 
va to`g‗ri olish mumkin: 
1. Qo`yilgan masalani to`g‗ri o`qish va tushunib olish, masalani qo`ygan 
shaxsning asosiy maqsadini bilish; 
2. Ishga daxldor qiyinchiliklarni aniq ko`rish va ortiqcha narsalarni barchasini 
yo`qota bilish; 
3. Nazariyani qo`llash mumkin bo`lgan barcha hollarni aniqlash va uni mustaqil 
qo`llash yoki lozim bo`lsa, maslahat olish uchun mutaxassisga murojaat qilish; 
4. Qo`yilgan masalani bir-biriga bog‗liq bo`lmagan tushunarli bo`laklarga ajrata 
olish va ular orasida bog‗liklikni tushunish; 
5. Dasturlashga va dastur resurslariga ketgan xarajatlarga nisbatan taqdim 
etilayotgan yechimni afzalligini baholash va foydalanuvchining talabini to`la qondira 
bilish; 
6. Qo`yilgan masalani qoniqarli yechimini olishda har bir bo`lak yechimlari 
to`plamini bir butun holga keltirish; 
7. Masala yechimini sodda va aniq tushunarli tilda bayon eta olish; 
Bu til tabiiy yoki sun`iy bo`lishining ahamiyati yo`q; 
8. Masalani kompyuterdan foydalanib yechish jarayonida muvafaqqiyatsizlikka 
uchraganda o`zini qo`lga ola bilish va boshqa yechish yo`lini qidirish.