O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tоshkеnt dаvlаt iqtisоdiyot universitеti

3-masalani yechish algoritmining bajarilishi ketma-ketligi natijalari
Sikl
parametri 
qiymati 
T < b
i
T 
R 
i=i+1 
i 7 
Boshqaruvni 
qabul 
qiluvchi 
blok 
2 
5 < 12 (Ha) 
12 
2 
3 
3 7 (Ha) 
4 
3 
12 < 13 (Ha) 
13 
3 
4 
4 7 (Ha) 
4 
4 
13 < 10 (Yo‗q) 
5 
5 7 (Ha) 
4 
5 
13 < 2 (Yo‗q) 
6 
6 7 (Ha) 
4 
6 
13 < 28 (Ha) 
28 
6 
7 
7 7 (Ha) 
4 
7 
28 < 4 (Yo‗q) 
8 
8 
7 
(Yo‗q) 
8 

---

60 
Faraz qilaylik vektorning maksimal elementi va uning koordinatasini aniqlab 
olingandan keyin, uni vektorning birinchi elementi bilan almashtirish kerak bo‗lsin. 
Vektor elementlarini o‗rnini almashtirishni 5.7-rasm orqali amalga oshirish mumkin: 
R
1 3 
b
1
2 
b
i
5.7-rasm. Vektor elementlarini o‘rnini almashtirish chizmasi
Quyidagi operatorlar bilan amalga oshiriladi: P = b
1
, b
1
=b
p
, b
p
=P. Ushbu misolda 
elementlarni o‗rnini almashtirishni quyidagicha ham amalga oshirish mumkin: b
p
=b
1
; 
b
1
=T. 
5.4. Takrorlanishlar soni aniq bo‘lmagan sikllar
Bunday sikllarda takrorlanishlar sonini oldindan belgilab bo‗lmaydi. Unda sikl 
ma`lum bir shart bajarilishigacha davom etadi.
Takrorlanishlar soni aniq bo‗lmagan sikllarga interatsion sikllarni misol qilish 
mumkin bo‗lib, unda sikldan chiqib ketish aniq bir natijaga erishilgandan keyin 
amalga oshiriladi. Hisoblashlar erishish kerak bo‗lgan natijaga bosqichma-bosqich 
yaqinlashib borish orqali bajariladi (iteratsiya usulidir).
Masala 4.
Quyida keltirilgan matematik ifodani hisoblash algoritmi blok-
chizmasini tuzing. 
p 
y = x 
y
1
= 1/p [ ( p – 1) y
0
+ (x/y
0
p-1
)]
Hisoblash xatoligi | y
1
– y
0 
| < 
e
, dastlabki yaqinlashish y
0
= h 
berilgan 
e 
qiymatiga bosqichma-bosqich bilan yaqinlashib borish asosida 
berilgan formula ildizining qidirilayotgan qiymati topiladi. 

---

61 
Hisoblash jarayonlari amalga oshirilguncha, siklning takrorlarnishlar soni 
noma`lumdir (5.8-rasm).