O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi urganch davlat universiteti «turizm» kafedrasi bekjanov d

30-80% bandlikni ta’minlash kafolati bilan joylar kvotasi haqida shartnoma
. 
Bunday shartnoma bo‗yicha turistik firma mehmonxonadan shartnomada kelishilgan davr 
mobaynida turistlar bilan to‗ldirishi lozim bo‗lgan belgilangan miqdorda joylarni oladi. 
Bunda u ajratilgan joylar kvotasining 30-80% miqdorida to‗lov amalga oshirishni 
kafolatlaydi, hatto, bu joylardan foydalanilmasa ham. Firma kvotaning qolgan qismini 
belgilangan muddatlarda bekor qilish huquqiga ega. Firma bu shartnoma bo‗yicha 
mehmonxona joylariga odatdagi tariflarga nisbatan past narxlami oladi. 
- 
Bandlikni ta’minlash kafolatisiz joylar kvotasi haqida shartnoma
. Bu 
shartnoma bo‗yicha firma unga ajratilgan joylar kvotasini to‗ldirishga hech qanday 
kafolat bermaydi. Firma mehmonxona bilan odatdagi tariflar bo‗yicha hisob-kitob qiladi. 
- 
To‘liq to‘lovlarni amalga oshirish bilan joylarni qat’iy sotib olish haqida 
shartnoma. 
Bunday shartnoma bo‗yicha firma mehmonxonaga ajratilgan joylar kvotasi 
bo‗yicha, ularning to‗lish-to‗lmasligidan qat‘iy nazar, to‗lovlar to‗liq amalga oshirilishini 
kafolatlaydi. Bunday sharoitlarda firma mehmonxonaga joylashtirish narxlarini odatdagi 
narxlarga nisbatan tushirish uchun savdolashadi. 
- 
Joriy bron qilish haqida shartnoma.
Bu turistik firmalar uchun nisbatan odatiy 
shartnoma hisoblanadi, ayniqsa, individual turizm bilan shug‗ullanadiganlar uchun. 
Shartnoma bo‗yicha firma mehmonxonadan hech qanday joylar kvotasini olmaydi. 
Mijozlar murojaat qilganlarida u mehmonxonaga bron qilish uchun talabnoma yuboradi 
va undan tasdiqlanganligi to‗g‗risida ma‘lumot olganidan keyingina mehmonxona 

---

132 
xizmatlarini sotishni amalga oshiradi. Bunday shartnomalarda odatdagi mehmonxona 
tariflari amal qiladi. 
Istalgan variantda ham quyidagi shartlarni ko‗zda tutish (kelishib olish) 
kerak: 

nomerlar narxi va bron qilish; 

nomerlar turlari va ularning zarur miqdori; 

xizmat ko‗rsatish (mavsum) davomiyligi; 

bo‗sh davrlar; 

turistlarning ketish grafiklari; 

bir marta xizmat ko‗rsatish davomiyligi va muddatlari; 

ko‗rsatiladigan xizmatlar to‗plami; 

ovqatlantirishni tashkil qilish shakli va miqdorini mehmonxona restoranida 
ovqatlantirish variantlari; 

turistlarga ovqatlantirish xizmatini ko‗rsatish vaqti; 

dam olishda maxsus qulayliklar (masalan, nogironlar, faxriylar uchun vah.k.); 

personallar gapirishi kerak bo‗lgan tillar; 

turistlar kelishini tasdiqlash muddatlari (bron qilish); 

jarima sanksiyalarini e‘lon qilmasdan kelishlarni bekor qilish muddatlari; 

bekor qilish o‗lchami va muddatlari bo‗yicha jarima sanksiyalari; 

ko‗p miqdordagi kelishlar va doimiy bandlik uchun chegirmalar; 

miqdor jihatdan kam kelish, kelishlarning uzilishi, mehmonlarni joylashtirishdan 
bosh tortish uchun moddiy javobgarliklar; 

boshqa spesifik masalalar (masalan, mehmonxonada sauna, bilyarddan 
foydalanish nomer narxiga kiradimi yoki yo‗q, basseynning ish vaqti va 
boshqalar). 
Bundan tashqari, xizmatlar yetkazib beruvchi hamkor berayotgan kafolatlarga 
ham e‘tibor berish lozim. Xizmatlar yetkazib beruvchilar bilan munosabatlarda 
(shartnomada) narxlarning teskari oshishi imkonsizligi haqidagi shartni (narxlarni faqat 
sotilmagan xizmatlargagina oshirish mumkin) ko‗rib chiqish kerak va bu shartning 
bajarilishi mexaniznmi ishlab chiqish lozim.