O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi


  Ehtimollikning  xossalari



Yüklə 1,93 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə60/110
tarix31.12.2021
ölçüsü1,93 Mb.
#49997
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   110
O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi

1.4.  Ehtimollikning  xossalari.  Ehtimollikning  ta‟riflariga  va 
hodisalar ustida amallarga asoslanib, ehtimollikning quyidagi xossalarini 
keltiramiz. 
1. Mumkin bo„lmagan hodisaning ehtimolligi nolga teng:       
                                  
               
Isboti: Ma‟lumki,  
                                     
tenglikdan 
                yoki                           
kelib chiqadi. 
2. 
   hodisaga  qarama-qarshi  hodisaning  ehtimolligi  quyidagiga 
teng:  
 ( )           . 
Isboti: 
        ,            bo„lgani uchun 
 (     )        
        ( )     
 ( )            
kelib chiqadi. 
3.  Agar 
        ya‟ni     hodisa     hodisaga  qism  osti  bo„lsa, 
ularning ehtimollari: 
           . 
Isboti: 
  hodisa   hodisaga qism osti bo„lgani uchun,   hodisa   
hodisa  va 
       hodisalarning  hech  bo„lmaganda  birini  ro„y  berishiga 
teng, ya‟ni 
          . Ularning ehtimollari uchun    


 
83 
               (     )                         
tenglik o„rinli. Agar 
          ekanligini e‟tiborga olsak,  
            
kelib chiqadi.  
4. Hodisaning ehtimolligi uchun ushbu tengsizlik o„rinli:   
             
5.  (Ehtimollikning  qo‘shishi  teoremasi).  Agar  ikkita 
   va     
birgalikdagi hodisalardan hech bo„lmasa birining ro„y berish ehtimolligi 
bu  hodisalarning  ehtimollari  yig„indisidan  ularning  birgalikda  ro„y 
berish ehtimolligini ayrilganiga teng:  
                              . 
  va    birgalikda bo„lmagan hodisalardan hech bo„lmasa birining 
ro„y berish ehtimolligi bu hodisalarning ehtimollari yig„indisiga teng:  
                      . 
Isboti: 
  va   hodisalar birgalikda bo„lsin. U holda bu hodisalar 
uchun 
            [         ] tenglikni yozish mumkin. Demak,  
                   [         ]                       
kelib chiqadi.  
Endi 
 ,           hodisalarni  birgalikda  bo„lmagan  hodisalar 
yig„indisi ko„rinishida ifodalaylik. Bu hodisalar uchun  
     (     )          ,      (     )           
va 
                    . 
Birgalikdamas hodisalarning ehtimollari uchun 
                     
va 
                     
va     
                                 
tenglik o„rinli ekanligidan   
                    (  )    (  )                  
                      
kelib chiqadi. 
Agar 
  va    birgalikda bo„lmagan hodisalar bo„lsa,  ularning bir 
paytda ro„y berish ehtimolligi nolga tengligi uchun   
                       
tenglik kelib chiqadi.  


 
84 
6. Ixtiyoriy 
  va   hodisalar uchun  
                       
tengsizlik o„rinli.  
7.  Ixtiyoriy  
 
 
   
 
       
  
 hodisalar uchun 
  ⋃  
 
    ∑    
 
   
 
   
 
   
∑  ( 
 
 
 
)  
   
  ∑    
 
 
 
 
 
            
   
   
 
 
 
   
 
 
     
 
tenglik o„rinli bo„ladi. Bu tenglik Bul formulasi deyiladi.  
Masalan, uchta hodisa uchun Bul formulasi quyidagicha: 
                                                   
               . 
Bu hodisalarning hech bo„lmasa birining ro„y berishi ehtimolligini 
quyidagi diagramma orqali tasvirlash mumkin: 
 
 

Yüklə 1,93 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   110




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin