O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi

6.4 - rasm. Chastotali rostlanadigan asinxron motorning
 
bo‘lgandagi mexanik xarakteristikalari 
Xaqiqatda chastotaning kichik qiymatlarida 
qarshiligidagi 
kuchlanishning pasayishi magnitlanish konturiga beriladigan kuchlanish qiymatini 
ancha pasaytirib yuboradi ( 6.3 - rasmdagi U
ab
).
ab
= 
1
- 
1
r
1
. 
Aktiv qarshilik r
1 
dagi kuchlanish pasayishi chastotaga bog‘liq bo‘lmagani sababli 
chastota pasayganida x
1
induktiv qarshilikdagi kuchlanish pasayishi U
ab
kuchlanishga ta’sir ko‘rsatmaydi.

---

175 
Aniq hisob – kitoblarga asosan r
1
qarshilikdagi kuchlanish pasayishini
inobatga olinib qurilgan mexanik xarakteristikalar 6.4 - rasmda shtrix chiziq bilan 
ko‘rsatilgan. Chastotaning kichik qiymatlarida r
1
qarshilikda kuchlanish 
pasayishining nisbiy qiymati sezilarli bo‘lganda, motor oqimi kamayadi va mos 
ravishda M
k
maksimal moment ham kamayadi, bu esa (6.11) formuladan ham 
ko‘rinib turibdi. 
Shuning uchun, motor maksimal momentini doimiy saqlab uning tezligini 
rostlash uchun kuchlanish qiymatini taxminan quyidagi nisbatni saqlagan holda 
chastotaga nisbatan kamroq pasaytirish kerak: 
 U
1
 = U
1n
·f
1*
+I
r
r
1
 (1-f
1*
)
(6.14) 
Kuchlanishni rostlashning bunday usuli «I·r kompensatsiyali proporsional 
rostlash» deyiladi. 
U
1*
 = f (f
1*
) 
bog‘lanish 6.5 - rasmda ko‘rsatilgan (6.14) nisbatga 
asosan kuchlanishni rostlash mexanik xarakteristikalari 6.4 - rasmdagi uzluksiz 
chiziqlar ko‘rinishida bo‘ladi.