O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta ta’lim vazirligi

190. Frensis Bekon Verulamskiyning ilmiy talqinini ko’sating.

1. 
   O’z asarlarida eski cherkov ta’siri ufurib turgan deduktiv bilish o’rniga, tajriba yo’li orqali bilishning induktiv usulidan foydalanishni targ’ib qildi.
   
2. 
   Metallar­ning kalsinatsiyalanishida og’irlashuv sababi havoning quyuqlashib, pechdagi issiqlik ta’sirida kichkina zarrachalar yopishadi
   
3. 
   Kasbdoshi Shtalga metall ohaklarining ayrimlarida "nordon tuz" borligi uchun e’tiroz bildirgan edi
   
4. 
   "Kimyo elementlari" asarida olov, havo, suv va tuproq haqida batafsil to’xtaladi, ammo alkimyogarlarning notog’ri fikrlarini tahlil qiladi, flogiston na­zariyasi haqida hatto eslatib ham o’tmaydi
   

191. Jan Reyning yonish jarayoniga oid izohlarini ko’rsating.

1. 
   Metallar­ning kalsinatsiyalanishida og’irlashuv sababi havoning quyuqlashib, pechdagi issiqlik ta’sirida kichkina zarrachalar yopishadi
   
2. 
   Kasbdoshi Shtalga metall ohaklarining ayrimlarida "nordon tuz" borligi uchun e’tiroz bildirgan edi
   
3. 
   "Kimyo elementlari" asarida olov, havo, suv va tuproq haqida batafsil to’xtaladi, ammo alkimyogarlarning notog’ri fikrlarini tahlil qiladi, flogiston na­zariyasi haqida hatto eslatib ham o’tmaydi
   
4. 
   "Dogmatik va eksperimental kimyo" asarini kim yozib qoldirgan
   

192. Bu olimning fikricha, korpuskulalar (corpuskula - mayda zarracha) ham yaxlit materiyadan iborat iborat bo’lib, ular bo’linishi mumkin. Olimni aniqlang.
A. Rene Dekart B. Tomas Severi C. Pyer Gassendi D. Jan Rey
193. Ushbu olim o’z asarlarida eski cherkov ta’siri ufurib turgan deduktiv bilish o’rniga, tajriba yo’li orqali bilishning induktiv usulidan foydalanishni targ’ib qildi. U kim edi?
A.Frensis Bekon Verulamskiy B. Stiven Geyls C. Georg Ernest Shtal
2. Jozef Blek
194. Kimyogar … metallar­ning kalsinatsiyalashida og’irlashuv sababi havoning quyuqlashib, pechdagi issiqlik ta’sirida kichkina zarrachalar yopishadi deb tushuntiradi, ammo uning bu ilg’or fikri faqat 150 yildan keyingina munosib baholandi.
A. Jan Rey B. F. Gofman C. G. Burgave D. E.F. Joffrua
195. Qaysi olim kasbdoshi Shtalga metall ohaklarining ayrimlarida "nordon tuz" borligi uchun e’tiroz bildirgan edi?
A. F. Gofman B. G. Burgave C. E.F. Joffrua D. T.N. Bergman
196. Muallif "Kimyo elementlari" asarida olov, havo, suv va tuproq haqida batafsil to’xtaladi, ammo alkimyogarlarning notog’ri fikrlarini tahlil qiladi, flogiston na­zariyasi haqida hatto eslatib ham o’tmaydi. Muallifni toping.
A. G. Burgave B. F. Gofman C. E.F. Joffrua D. T.N. Bergman
197. Qaysi olimning "Moyillik jadvali" asari o’zining tuzlar tarkibiga kuchli kislota va asoslar ta’sir etib, kuchsiz kislota va asoslarning siqib chiqarishini kuzatgan eksperimental ishlari asosida yozilgan edi?
A. F. Gofman B. G. Burgave C. E.F. Joffrua D. T.N. Bergman
198. O’zining mashhur tahliliy kimyo tadqiqotlari bilan shuhrat qozonib, sifat tahlilining "ho’l" usulini joriy qilgan va bir qancha xususiy reaksiyalarni yo’lga qo’ygani va tizimli sifat tahlili reaktivlari haqida qo’llanmalar yaratgan olimni ko’rsating.
A. T.N. Bergman B. F. Gofman C. G. Burgave D.E.F. Joffrua
199. Gazlarni hosil qilish va yig’ish imkoniyatini yaratgan pnevmatik vannalar ixtirosidan keyin ularning xossalarini o’rganish osonlashdi. Shunday vannani birinchi yaratgan olimni aniqlang.
A. Stiven Geyls B. Georg Ernest Shtal C. Jozef Blek D. Daniyel Rezerford
200. "Dogmatik va eksperimental kimyo" asarini kim yozib qoldirgan?
1. Georg Ernest Shtal 2. Jozef Blek 3. Daniyel Rezerford 4. Genri Kavendish

GLOSSARIY

Abu Bakr Roziy

- Abu Bakr Muhammad ibn Zakariyo Ar-Roziy, falsafa, matematika, geografiya, astronomiya va kimyo fanlarini o’rgangan olim, moddalarni uch qismga bo’ladi: mineral, o’simlik va hayvonot moddalari. U kimyo fanida birinchi marta kimyoviy jarayonlarni tezlashtirish va reaksiyaga kirishgan moddalarni ularning dastlabki holatiga qaytarish mumkinligini isbotladi, kimyoviy asbob-uskunalar haqida „Alkimyoga oid 12 kitob“ asarida ma’lumot yozib qoldirgan