O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta ta’limi vazirligi urganch davlat universiteti

Maktabgacha ta’lim tashkilotida bolaning rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash va uni amalga oshirish, qo‘shimcha ta’lim xizmatlari, ota-onalar bilan hamkorlik.

Bolaning maktabgacha ta’lim tashkilotidagi rivojlanishini qo‘llab-quvvatlash va uning amalga oshirilishi uchun maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbari javobgar bo‘ladi. Qo‘shimcha ta’lim xizmatlari maktabgacha ta’lim tashkiloti tomonidan imkoniyatlardan kelib chiqqan holda bolalar va aholi ehtiyojlariga mos ravishda tashkil etiladi.Qo‘shimcha ta’lim xizmatlari fakultativ hisoblanadi va ularni tashkil qilishda ko‘ngillilar (volontyorlar), ota-onalar va homiylar ishtirok etishi mumkin. Maktabgacha ta’lim tashkilotida alohida ehtiyojga ega bo‘lgan bolalarni qo‘llab-quvvatlash va uni amalga oshirish uchun maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbari javobgar bo‘ladi. Zarurat tug‘ilganda, pedagoglar tarkibi va maktabgacha ta’lim tashkiloti rahbariyati, tor ixtisoslik mutaxassislarini jalb etgan holda bola (uning rivojlanishi) uchun o‘quv-tarbiyaviy faoliyatning individual rejasini tuzadi.

Bolaning har tomonlama rivojlanishini ta’minlash uchun maktabgacha ta’lim tashkiloti ota-onalar bilan o‘zaro hamkorlikning quyidagi shakllarini tashkil qilishi mumkin:

• 
  ota-onalarning maktabgacha ta’lim tashkiloti borasidagi fikrlarini hisobga olish;
  
• 
  ilk rivojlanish masalalarida ota-onalarga bilim berish;
  
• 
  ota-onalarni o‘quv-tarbiyaviy jarayonda faol qatnashishga jalb etish;
  
• 
  ota-onalarning tashkilot hayotida ishtirok etish borasidagi tashabbuslarini qo‘llab-quvvatlash.
  

O‘zbek oilasining o‘ziga xosligi sharqona odob-axloq, rasm-rusum, urf-odat, milliy qadriyat hamda an’analar, ta’lim-tarbiya, ma’naviy yetuklikka intilish kabilarning barhayotligidadir. Bolalarning ta’lim-tarbiya va bilim olishiga asosiy zamin yaratuvchi maskan oiladir. Farzandlarimiz, avvalambor, oilada, ota-onadan ibrat olgan holda shakllanadi. Ota-ona bolaga boshidan ta’lim-tarbiya, nutq madaniyati, odamiylik xislatlarini qunt bilan singdirib borsa, kelajakda u barkamol, sog‘lom, mustaqil fikrlovchi, eng asosiysi, odobli shaxs bo‘lib yetishadi.
Inson hayotda bilim olishga intilish, Vatanni sevish, ardoqlash, kattalarni hurmat qilish hamda muomala madaniyatini ota-onadan o‘rganadi. Yosh avlodga ma’naviy, axloqiy, madaniy tarbiya berishning usul va vositalari xilma-xil bo‘lib, bular ichida bola nutqi va muomalasi alohida o‘rin tutadi. Farzand − ota-onaning baxti va boyligi. O‘z navbatida u ota-onasini astoydil hurmat qilishi oila ko‘rki sanaladi.
Ota-onaning shaxsiy namunasi bolani tarbiyalashda eng muhim tamoyillardan biridir. Bolalarni yuksak axloqli va odobli qilib tarbiyalash qadim zamonlardanoq barcha xalqlarning orzusi, istagi bo‘lib kelgan. Ota-ona bolasiga mehnatsevarlik, kattalarga hurmat, o‘zidan kichiklarga shafqatli bo‘lish va g‘amxo‘rlik qilish, yovuzlikka nafrat kabi ijobiy xislatlarni shakllantirishga harakat qilgan. Bugungi kunda ham farzandlarining ehtiyoj va intilishlari asosida yuksak darajada ta’lim-tarbiya berayotgan oilalar juda ko‘plab topiladi. Bola har qadamda kattalardan ta’sirlanadi, eshitgan-ko‘rganlariga taqlid qiladi. Ota-onalaridan muloqot madaniyatini o‘rganadi va bu keyinchalik ularning hayot mazmunini begilaydi.
Ota-onalar, avvalambor, bolalarining nutq madaniyatini nazorat qilib borishi, o‘zaro muloqotda nutq madaniyati qoidalariga rioya qilishi, bola nutqini takomillashtirishni to‘g‘riyo‘lgaqo‘yadi.
Har bir oila umumjamiyat talablari asosida shakllanadi. Jamiyat taraqqiyotining rivoji esa unda mavjud bo‘lgan oilalarning ijtimoiy-iqtisodiy va ma’naviy qiyofasining shakllanish darajasiga bevosita bog‘liq. Oilaviy munosabatlar farzandlarning aqliy, ruhiy kamolotini ta’minlabgina qolmay, ota-onalarda o‘ziga xos faollikni ham yuzaga keltiradi. Oilada qaror topgan sog‘lom ma’naviy-ruhiy muhit farzandlarning yetuk, barkamol bo‘lib voyaga yetishishlarida beqiyos ahamiyatga ega.
Oilada uyushtiriladigan suhbatlarning alohida ahamiyati bor. Odob-axloq mavzusidagi bunday muloqotlar farzandlarning til vositalarini mustaqil tarzda qo‘llashiga erishish zarurligini ko‘rsatadi. Bunday oilaviy suhbatlar bolaning kundalik faoliyat hamda sayr-u sayohatlarida samarali natija berishi, shubhasiz.
Hozirgi zamon talablariga muvofiq oilada bolalar ona tilini, adabiy talaffuz me’yorlariga binoan barcha tovush va so‘zlarni aniq va tiniq talaffuz etib, so‘z boyligini rivojlantirmog‘i lozim. Bola shaxsini shakllantirish, nutqini rivojlantirish borasida yo‘l qo‘yiladigan kamchiliklar ko‘p uchrab turadi. Ota-onalarning bolalarga beparvoligi, so‘zlashganda nutq madaniyatiga ahamiyat bermasligi bola nutqining buzilishiga olib kelmoqda.
Oilada bolalar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlar tizimi birgalikda uyushtiriladigan o‘yin, sayrlarda yuqori darajada shakllanadi. Bolalar nutq madaniyatini shakllantirishda oila a’zolari va tengdoshlari bilan bo‘ladigan munosabatlar muhim rol o‘ynaydi.
Tarbiya qanchalik erta boshlansa, hosili ham shuncha barvaqt ko‘zga tashlanadi. Shuning uchun ota-onalar va ta’lim muassasalari tarbiyachilari hamda pedagoglarning vazifasi yosh avlodni aqlan yetuk, jismonan sog‘lom, axloqan pok, barkamol inson qilib tarbiyalashdan iboratdir.
Shuni ta’kidlash joizki, bola tarbiyasi bilan jiddiy shug‘ullangan ota-onalarning farzandlari ta’lim muassasasida o‘z imkoniyatlarini mashg‘ulot jarayonida qiynalmasdan ko‘rsata oladi. Oila va ta’lim muassasaslarining uzluksizligi bolani nafaqat jismoniy va aqliy jihatdan rivojlantiradi, balki uning ma’naviy shakllanishiga ham ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
Maktabgacha ta’lim muassasalarida ota-onalar uchun vaqti-vaqti bilan trening, munozara, test, so‘rovnomalar o‘tkazib turilsa, ayniqsa maktab yoshdagi 6–7 yoshli bolalarni maktabga tayyorgarligini aniqlashda ota-onalar ishtirokida olib boriladigan har bir mashg‘ulot farzandining nimaga qodir ekanini anglashiga yaqindan yordam beradi va bolalarni maktabga tayyorlashda oila a’zolarining mas’uliyati oshadi.
Ta’lim muassasalarida ota-onalar va tarbiyachilar bilan o‘tkaziladigan har bir munozara bolalarni maktabning ilk bosqichiga yengil qadam qo‘yishida hamda sog‘lom bola va sog‘lom muhit sharoitini mustahkam yaratishga imkon beradi. Treninglar maktabgacha ta’lim muassasa uslubchisi, maktabgacha tayyorlov guruhi tarbiyachisi va tarbiyalanuvchilari hamda ularning ota-onalari, boshlang‘ich sinf o‘qituvchilari ishtirokida o‘tkazilishi bola rivojlanishida to‘g‘ri tashxis qo‘yishga yordam beradi.

Ko’rinib turibdiki, farzand nafaqat oila tarbiyasi orqali kamol topadi, balki unga Davlatimiz tomonidan berilgan imkoniyatlar asosida tashkil etilgan MTM orqali ham kamol topadi. Chunki, bo’lajak kattalar ana shu kichiklar negizida tayyor bo’ladi. Bundan tashqari xalqimiz bolaparvar va o’z zurriyodini jonidan ham aziz ko’ruvchi xalq. Ular farzandlarini oilasining quvonchi, ota – onasining mehr nuridan yaralgan, ya’ni Alloh ato etgan oliy ne’mat, jamiyatning hayotbaxsh hamda harakatlantiruvchi kuchi, deb biladilar. Shuningdek, farzand umr mevasi, oila faxri va quvonchi hamda davomchisi bo’lganligi uchun ham u oilaning kelajagi baxtidir.

Biz oilani davlat ichra kichik davlat deb ataymiz. Unda yangi inson, ya’ni davlatning yangi bir vakili dunyoga keladi. Kichik davlat – oila esa bu inson uchun dastlabki hayot dorilfununi bo’ladi. Shu sababli ota – onalar farzandning birinchi o’qituvchisi va tarbiyachisidir.

Farzandni barkamol va ma’naviy yetuk qilib o’stirish uchun, eng avvalo ota – onaning o’zi yuksak axloqiy fazilatlarga ega bo’lishi kerak. Bunday muhim va istiqbolli muammolarni hal qilishda mamlakatimizda ota – onalarga yordam ko’rsatish maqsadida MTM tashkil etilgan. Bu borada MTM bilan ota – onalar hamkorligining ahamiyati katta.

“MTM tarbiyachisi ota – onalar bilan suhbat chog’ida dastur talablariga tayanadi, ota – onalarning pedagogik layoqati va oilaviy tarbiya xususiyatlarini hisobga olgan holda maktabgacha tarbiya haqidagi kitoblarda berilgan maslahatlar, tavsiyalardan ijodiy foydalanadi.

Suhbat bu ikki tomon – tarbiyachi bilan ota – onaning muloqotidir. U fikr almashishga, muhokama qilinayotgan masalalarda o’zaro hamjihatlik o’rnatilishiga yordam berishi kerak. Bunda muhimi, tarbiyachi tomonidan xayrixohlik, erkinlik muhitining yaratilishidir.

Ota – onalarning shakllanib, kamol topib borayotgan farzandga ko’rsatadigan ta’siri juda katta. Ularning bolaga nisbatan beg’araz muhabbati talabchanlik bilan qo’shib olib boradigan g’amxo’rligida namoyon bo’ladi. Muhabbat har qanday yaxshilik, mehribonlik va yorqinlikning ijodkoridir”

Demak, farzand tarbiyasini ota – onalar o’z shaxsiy ishi deb bilmasliklari kerak. Aslida bola tarbiyasi ota – onaning jamiyat oldidagi fuqarolik burchi va davlat oldidagi mas’uliyati hamda qarindosh – urug’lar oldidagi javobgarligi. Shuning uchun ham ota – ona obro’si farzand tarbiyasida ma’naviy ozuqa bo’ladi. Bu ma’naviy ozuqa bola tarbiyasida “ufq” ni ko’zlab ish tutishda mustahkam poydevor hisoblanadi. Bunday tarbiyalash jarayonida mehnat va ijtimoiy faoliyatni oilaviy vazifalar bilan qo’shib olib boradigan farzandlari hayotiga qiziqadigan va ularga oqilona, odilona rahbarlik qiladigan ota – onalar ijobiy o’rnak bo’ladigan kishilardir, ya’ni obro’li ota – onalardir. Bunday odamlar o’z farzandlari tarbiyasiga oilada ham, MTM ham e’tibor beradigan aqlli odamlar, namunali oilalar a’zolari bo’ladi.

Maktabgacha yoshdagi bolalarga ta’lim berishda alohida yondashuv o‘sib borayotgan bola shaxsini hayotga tayyorlash, unda hayotiy muhim masalalarni hal qilish uchun zarur bo‘lgan, axloqiy me’yor va qadriyatlarni o‘zlashtirish, boshqa insonlar bilan muloqot qilish, “Men” obrazini qurish bilan bog‘liq bo‘lgan faoliyat usullarini shakllantirishga tayyorgarlikni nazarda tutadi.

Boshlang‘ich muhim kompetensiyalar bolaning faoliyat va axloq subyekti sifatidagi yaxlit rivojlanishini talab etadi.

Kompetensiya bolaning bilim, ko‘nikma, malaka va qadriyatlari majmuidir. Boshlang‘ich kompetensiyalar, rivojlanish sohasidan qat’i nazar, bola shaxsi shakllanishi uchun asos bo‘lib xizmat qiladi.

MTM va oila uyg’unligida bola tarbiyasi samarali kechadi, agarda, birinchidan, MTM laridagi ta’lim – tarbiya jarayonining optimal variantlari yaratilgan bo’lsa, ikkinchidan, ota – onalar bolalar tarbiyasining quyidagi ma’naviy jihatlariga e’tibor berilsa:

• 
  sog’lom oilaviy muhit;
  
• 
  oila ma’naviyati;
  
• 
  oilada bolaga ma’naviy – immunologik tarbiya berish omillari;
  
• 
  oilada bola tarbiyasiga oid munosabatlar;
  
• 
  oilada bola tarbiyasiga oid salbiy holatlarga qarshi munosabatlar;
  

oilada bolani ma’naviy jihatdan tarbiyalashga bag’ishlangan tadbirlar, marosimlar, urf – odatlar, milliy va oilaviy bayramlar, ODM. Bular to’g’risida mazkur tadqiqotimizning keyingi qismlarida batafsil ma’lumot beriladi.
Bu jihatlardan ota–onalar tashabbuslari bilan MTM da uyushtiriladigan “Ma’naviyat mashg’ulotlari”da foydalangan holda olib borilsa erkin va ijodiy fikrlaydigan faol shaxsini shakllantirishga erishishiladi. Ishonchimiz komilki, ular ma’naviy yetuk, barkamol inson bo’lib shakllanadilar.

Oilani o'rganish, ota-onalarning ta'lim ehtiyojlarini aniqlash, uning a'zolari bilan aloqa o'rnatish, ta'limni muvofiqlashtirishbiz boshlagan bolaga ta'siri   "Bolalar bog'chasi va oila o'rtasidagi hamkorlik" anketasi bilan ishlash. Haqiqiy rasmlarni olishy, to'plangan ma'lumotlarga asoslanib, biz tahlil qildik   har bir bolaning oilaviy rishtalari tuzilishining xususiyatlari, oila va oilaning o'ziga xos xususiyatlarimaktabgacha tarbiyachining ovqatlanishi ishlab chiqilgan   har bir ota-ona bilan aloqa qilish taktikasim. Bu bizga yordam berdi   yaxshiroqhar bir oilaning pedagogik ehtiyojlarini ko'rib chiqing, uning individual xususiyatlarini hisobga oling. Biz ishlab chiqdik   dlmen o'zim qo'ng'iroq qilgan odamman   Ota-onalarni o'quv jarayoniga "jalb qilish". Dastlab, ushbu mezon guruh tadbirlarida ota-onalarning borligini miqdoriy ko'rsatkichlarini aks ettirdi: ota-onalar yig'ilishlarida qatnashish va maslahat berish; bolalar partiyalarida ota-onalarning mavjudligi, ekskursiyalar, tematik mashg'ulotlarni tayyorlash va o'tkazishda ota-onalarning ishtiroki; ko'rgazmalar, vernissajlarda ishtirok etish; "Ochiq eshiklar kuni" ga tashrif buyurish; jihozlashda ota-onalarga yordam berish pedagogik jarayondir.

Maktabgacha tarbiya muassasalari faoliyatining zamonaviy shart-sharoitlari oila bilan o'zaro aloqalarni etakchi o'rinlardan biriga olib chiqdi. Mutaxassislarning fikriga ko'ra, o'qituvchilar va ota-onalar o'rtasidagi muloqot ochiqlik, o'zaro tushunish va ishonch tamoyillariga asoslangan bo'lishi kerak. Ota-onalar bolalar bog'chasining asosiy ijtimoiy mijozlari hisoblanadi, shuning uchun o'qituvchilarning ular bilan o'zaro aloqasi oilaning qiziqishlari va ehtiyojlarini hisobga olmasdan oddiygina mumkin emas. Shu sababli bugungi kunda ko'plab maktabgacha ta'lim muassasalari ota-onalarning haqiqiy ehtiyojlarini hisobga olishga imkon beradigan, faol ota-onalarning pozitsiyasini shakllantirishga yordam beradigan bunday ish shakllari va usullarini izlashda rahbarlik qilmoqdalar.

Bugungi kunda, ota-onalar ko'pincha o'z farzandlari bilan muloqot qilishda qiyinchiliklarga duch kelganda, ota-onalar faqat passiv ishtirokchilar bo'lgan pedagogik bilimlarni targ'ib qilish bilan cheklanib bo'lmaydi. O'qituvchilar tomonidan faqat moliyaviy va iqtisodiy masalalar bo'yicha oila bilan o'zaro aloqalarni boshlashi ta'lim jarayonining barcha ishtirokchilari uchun foydali bo'lgan ko'p qirrali, konstruktiv aloqalarni rivojlantirishga to'sqinlik qiladi. Oila resurslarini kam baholash, ularni malakali ravishda "tasarruf etish" imkoniyati yo'qligi, ham ijtimoiy, ham oilaviy ta'limning bir sifat holatidan ikkinchisiga o'tishiga xalaqit beradi.

Maktabgacha tarbiyachilarning o'qituvchilar va ota-onalar o'rtasidagi aloqa shaklini o'zgartirish istagi, shubhasiz ijobiy tendentsiya. Samarali tashkil etilgan hamkorlik oila bilan o'zaro munosabatlarni sifat jihatidan yangi asosda qurishga turtki berishi mumkin, bu nafaqat bolani tarbiyalashda birgalikdagi ishtirokni, balki umumiy maqsadlar to'g'risida xabardorlikni, ishonchli munosabat va o'zaro tushunishni istashni nazarda tutadi.

Samarali, noan'anaviy narsalardan biri ota-onalar bilan ishlash shakllari mini-uchrashuvlar. Qiziqarli oila ochilib, uning tajribasi o'rganilmoqda. Keyinchalik u ikki yoki uch oilaga o'z mavqeini oilaviy tarbiyalashda bo'lishga chaqiradi. Ichida ota-onalar bilan ishlash Siz pedagogik maslahatlashuvlardan foydalanishingiz mumkin va kerak. Konoyat tarkibiga o'qituvchilar, bosh, asosiy faoliyat boshlig'i o'rinbosari, o'qituvchilar-psixolog, o'qituvchilar nutqini terapevt, katta hamshira, a'zolar kiradi ota-onalar qo'mitasi. Oilaning ta'lim salohiyati, uning moliyaviy ahvoli va oiladagi bolaning holati konsersiysiyada muhokama qilinadi. Hozirgi kunda bunday tobora ko'proq o'sib bormoqda ota-onalar bilan ishlash shakllariTadqiqot va loyiha, rol, simulyatsiya va biznes o'yinlari sifatida. Ushbu o'yinlar davomida ishtirokchilar nafaqat emas "Singdirish" Ba'zi bilimlar va yangi harakatlar, munosabatlar. Muhokama jarayonida mutaxassislar yordamida o'yin ishtirokchilari har tomondan vaziyatni tahlil qilishga va maqbul echimni topishga harakat qilmoqdalar. Bittasi shakl Pedagogik madaniyatni oshirish ota-onalar - bu ota-onalar konferentsiyasi. Ushbu turdagi qiymat tomda ishlaydibu nafaqat ishtirok etadi ota-onalar, balki jamoatchilik. Konferentsiyalarda o'qituvchilar, ishchilar Tuman ta'limi boshqarmasi, tibbiy xizmat, o'qituvchilar, psixologlar, o'qituvchilar va boshqalar. Yana bir bor ota-onalar bilan ishlash shakli - treninglar. O'yinlar o'tkazish mashqlari va vazifalar bola bilan munosabat qilishning turli usullarini baholashga yordam beradi, yanada muvaffaqiyatli tanlang shakllar Unga murojaat qiladi va u bilan aloqa qilish istalmagan konstruktiv o'rnini bosing. Ota-ona O'yin mashg'ulotlarida qatnashgan, bola bilan aloqada bo'lib, yangi haqiqatlarni tushunishni boshlaydi. Bittasi ota-onalar bilan ishlash shakllari Hozirgi bosqichda turli musobaqalar o'tkazish - savol va javoblarning kechasi. Bu sizning pedagogik bilimlaringizni aniqlashtirish, ularni amalda qo'llashingizga, yangi bir narsa haqida ma'lumot oling, bir-biringizning bilimlarini to'ldiring, bolalarni rivojlantirishning ba'zi muammolarini muhokama qiling. Eng muhimlaridan biri shakl Oila va bolalar bog'chasining o'zaro ta'siri individual har bir ota-ona bilan ishlash. Bunday afzallik shakllar Oilaning o'ziga xos xususiyatlarini o'rganish orqali, suhbatlar ota-onalar(Har bir alohida bilan, aloqani kuzatish bilan) ota-onalar Ikkala guruhda ham, uyda ham bolalar bilan o'qituvchilar bola bilan birgalikda hamkorlikning muayyan usullari rejalashtirilgan. Shaxsdagi navbatdagi muhim havolani ish Oilaga tashrif buyurmoqda. Tashrifning asosiy maqsadi bola bilan tanishish va uning unga qo'yishi bilan tanishishdir. Bola bilan o'yinda, yaqinlari bilan suhbatda, siz juda ko'p narsani o'rganishingiz mumkin baby haqida ma'lumot, uning imtiyozlari va manfaatlari va boshqalar. Uyga tashrifni tashkil qilish orqali quyidagilarni kuzatish kerak shartlar: Bu haqida ish shakli hisobot berishi kerak uchrashuvda ota-onalar. Shuni ta'kidlash kerakki, bunday tashrif "jazo" o'lchovi va odatiy va uchun ota-onalar va o'qituvchi uchun o'zaro ta'sirni qabul qilishda. Rozilikka ega bo'lish ota-onalarO'qituvchi tashrifning boshlanish vaqtini belgilaydi va oxirgi vaqtga ishonch hosil qiling. Uchrashuvning davomiyligi bilan birgalikda o'rnatiladi ota-onalar Tashrif shartlari bilan muzokaralar, o'qituvchisi uning kelishining maqsadini xabardor qilishi kerak.

Oila - bolaning birinchi jamoasi, kelajakdagi odamning poydevori qo'yilganligini rivojlantirishning tabiiy muhitidir. Bola o'quv muassasasiga kirgan paytdan boshlab "pedagogik uchburchak" (tarbiyachi - talaba - ota-ona) mavjud. Tarbiyachilar ota-onalari o'rtasidagi munosabatlar bolalarni tarbiyalash va rivojlantirishdagi yutuqlarga qanday bog'liq. Oila nafaqat ob'ekt, balki o'zaro ta'sir doirasida ham bo'ladi. Bu bolalarni o'qitish va o'qitish uchun javobgar bo'lgan u erda oila o'quv jarayonida ijtimoiy-faol ishtirokchi bo'lishi kerak.

Bolalar ota-onalari bilan ishlash muhim faoliyatdir. Faqat ota-onalar bilan yaqin aloqada, ularning pedagogik madaniyatini oshirish, o'qituvchilar erishishi mumkin ijobiy natijalar Bolalarni jamiyatda hayotga tayyorlashda.

Maktabgacha talim muassasalari, shuningdek, oilani bolalarni rivojlantirishga ta'siri asosan erta ta'limning ta'siri bilan bog'liq deb hisoblanmasligi mumkin. Ko'pgina psixologlarning ta'kidlashicha, odamning shaxsiy rivojlanishining poydevori bolalikdan, besh yoshgacha bo'lgan. Shu bilan birga, ota-onalar va oilalarning ta'siri, keyinchalik maktab ta'limi jarayonida hisobga olinmaydigan shaxsni ham hisobga olmaslik kerak.

Ta'lim oilaviy faoliyatida o'z kuchini rivojlantirishga katta ta'sir ko'rsatadi. Gap shundaki, bolalar, bilasizlarki, oilani mustahkamlash, unga baquvvat va sog'lom birdamlik. Bu oila farzandlarni tarbiyalayotgani, ota-onalarga olib borilayotgani va jamiyatda sog'lom ijodni saqlab qolishdan ko'ra, ota-onalarga olib kelinayotgani va jamiyatda sog'lom yaratishga hissa qo'shadigan yaxshiroq narsa, chunki bugungi kunda yosh avlodga asosiy ta'sir ko'rsatishi kerak pedagogik muammolar. Uning echimi ko'p jihatdan maktab bilan ta'minlanadi, ya'ni pedagogik jamoaning faoliyatini faol ravishda tashkil etish, har bir o'qituvchining tayyorligi, bola va ota-onalar bilan ishlashda. Maktab tajribasini tahlil qilish, masalalarga katta e'tibor oilaviy ta'lim O'qituvchini ota-onalar bilan ishlashni yaxshilash zarurligini ko'rsating.

Tarbiyachini ota-onalar bilan ishlash uchun tayyorlash - bu zamonaviy va qiyin vazifadir. Qaror muhim yo'nalishni ta'minlash, pedagogik qobiliyatni o'zlashtirishni, identifikatsiya va jamoani zaruratga erishish uchun yaratadigan barcha omillarni jalb qilishni anglatadi.

Hamkorlik, oila va tarbiyachilarning asosiy masalalari.

O'z pedagogik harakatlarini birlashtirish, tarbiyachilar va ota-onalar muammolarni birgalikda ishlashlari kerak bo'lgan muammolarni yaxshi bilishlari kerak. Ushbu muammolar doirasi juda keng va ko'rib chiqish sharti bilan uchta asosiy guruhga bo'lish mumkin.

Birinchi guruh bog`cha va oilaning o'quv ishlari va o'quv ishlari tarkibi bilan bog'liq muammolarni o'z ichiga olishi kerak.

Ikkinchi guruh oilada bolalarni rag'batlantirish metodologiyasi muammolarini, shaxsiy rivojlanish va shakllantirish bo'yicha ish olib boradi.

Va nihoyat, uchinchi guruh oilaviy ta'lim jarayonida bolalarning yoshi va individik xususiyatlarini hisobga olish muammolarini o'z ichiga oladi. Ushbu muammolarning mohiyati nima va maktab va oilaning birgalikdagi ishi ularni hal qilish uchun nima bo'lishi kerak?

Bolaning shaxsiyati oilada shakllanganligini hisobga olmasdan ta'lim maktabining ishi qurilmasdan qurilmaydi.

Tarbiyachi va oilaning o'zaro ta'sirining asosi shundaki, ikkala tomon ham bolani o'rganishdan, oshkor qilish va undagi eng yaxshi fazilatlar va xususiyatlarni rivojlantirishdan manfaatdor. Ota-onalar bilan ishlash sinf tarbiyachisi ishining ajralmas qismidir. Uning maqomiga binoan, maktabdagi sinf o'qituvchisi talabalar bilan ota-onalar bilan o'quv ishlarining asosiy mavzusidir. Maktab va oilaning asosiy strategiyasi va taktikasini maktab o'quvchilari o'quvchisining ta'limida rivojlantirish; Pedagogika va psixologiya sohasidagi mutaxassis bo'lish, ota-onalarga oilaviy ta'limning ziddiyatlarini oilaviy ta'limning ziddiyatlarini, atrofidagi ijtimoiy muhitning ta'lim ta'sirini o'zgartirishda yordam beradi. Sinf o'qituvchisi maktab tomonidan olib borilayotgan o'quv jarayonining to'g'ridan-to'g'ri o'quv jarayonining to'g'ridan-to'g'ri vakili sifatida maslahatchi sifatida munosabatda bo'lishi kerak.

Maktabgacha ta’lim muassasasi ota-onalar o‘rtasida pedagogik targ‘ibotni amalga oshiradi. Ularni oila va maktabgacha ta’lim muassasasining bolalarga ta’sir ko‘rsatishda hamkorlikni yo‘lga qo‘yish maqsadlarida ta’lim-tarbiyaviy ish mazmuni bilan tanishtiradi. Bolalarni oilada tarbiyalashning i lg‘or usullarini o‘rganadi, umumlashtiradi va tarqatadi. Bu ish izchil tarzda amalga oshiriladi va maktabgacha ta’lim muassasasi mudirasi tomonidan yillik rejada, tarbiyachi tomonidan ham rejalashtiriladi. Ishni tashkil etish usullari quyidagilarni: ota- onalar majlisi, bolani oilasiga borishni, ochiq eshiklar kunini, mashg‘ulotlar o‘kazishni, bolalar ishlari bo‘yicha ko‘rgazmalar tashkil etishni nazarda tutadi.

Bolani jismonan ma`nan, ruhan yetuk inson qilib tarbiyalashda oila va bog`chaning hamkorligi muhim ahamiyati kasb etadi. Shuning uchun xar bir oiladagi pedagogik madaniyatni takomillashtirish zarur. Bog`cha murabbiylari tarbiya borasida ota-onalarga ota-onalarga ham ta`sir o`tkaza olishlari, oila pedagogikasining nozik jihatlarini chuqur bilishlari kerak. Har bir guruh xonalarida ota-onalar sizlar uchun burchak tashkil qilinib, doimiy ravishda har bir oyda guruh bolalari taraqqiyotidagi o`zgarishlar aniq tahlil qilib ko`rsatilishi va shu asosda ota-onalar uchun tegishli maslahatlar, tavsiyalar berish maqsadga muvofiqdir. Ayrim bolalarning ota-onalari bilan alohida suhbatlar o`tkazib, tegishli yo`l-y`oriqlar beriladi. Masalan: nutqida, jismoniy o`sishida, xulqida kamchiligi bo`lgan bolalarni faqat tarbiyachining harakati bilan bartaraf qilish qiyin. Bolaning oiladagi faoliyati ham, bog`chadagi faoliyati ham yagona maqsadga bo`ysundirilgan bo`lishi kerak.

Tarbiyachi tomonidan yuqoridagi jadvallar asosida ota-onalar burchagida qo`yiladi. Har qaysi bolaning kamchiligi xisobga olinib, ota-onaga alohida bartaraf qilish yo`l-yo`riqlari beriladi. Ilk matematik tushunchalar, ruhiy rivojlanishi, tabiat haqidagi tushunchalar, tasvirlash faoliyati bo`yicha ilk ko`nikma va malakalar, badiiy adabiyot, xulq-atvori boyicha ko`rsatkichlari ham xuddi shu tartibda tahlil qilinib tegishli maslahat beriladi.
Bolalar bog`chasida o`tkaziladigan ota-onalar yig`ilishlarini eski tartibda faqat ma`ruzalar o`qish usulidan voz kechgan xolda chaynvord yechish, jumboqli masalalar yechish, anketa savollarga javob olish, ishchanlik o`yinlari o`tkazish kabi noan`naviy uslublardan foydalanish ota0onalarning bevosita bola tarbiyachi bo`yicha pedagogik bilimlarga ega bo`lish istak xoxishini paydo qiladi.

TAQRIZ

__________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________