O‘zbekiston respublikаsi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti samarqand filiali



Yüklə 12,7 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə93/167
tarix24.09.2023
ölçüsü12,7 Mb.
#148001
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   167
Majmua TX 2022

VTP Transparent
Switch(config)#vtp version 2 
Switch(config)#vtp mode transparent
Switch(config)#vtp domain tuit 
Switch(config)#vtp password cisco 
Switch(config)#vlan 10 
Switch(config)#name student 
Switch(config-vlan)#exit 
Switch(config)#vlan 20 
Switch(config)#name kafedra 
Switch(config-vlan)#exit 
Switch(config)#vlan 30 
Switch(config-vlan)#name test 
Switch(config-vlan)#exit 
Switch(config)#interface fastEthernet 0/2 
Switch(config-if-range)#switchport mode trunk 
VTP client
Switch(config)#vtp version 2 
Switch(config)#vtp mode client 
Switch(config)#vtp domain tuit 
Switch(config)#vtp password cisco 
Switch(config)#interface fastEthernet 0/1 
Switch(config-if)#switchport mode access
Switch(config-if)#switchport access vlan 10 
Switch(config-if)#exit 
Switch(config)#interface fastEthernet 0/2 
Switch(config-if)#switchport mode access
Switch(config-if)#switchport access vlan 20 
Switch(config-if)#exit 
Switch(config)#interface fastEthernet 0/4 
Switch(config-if)#switchport mode access
Switch(config-if)#switchport access vlan 30 
Switch(config-if)#exit 


128 
 
Transparent switch natijalari 
 
Client switch natijalari 
 
 
7-Laboratoriya ishi 
Mavzu: Cisco Routerida statik va dinamik marshrutlarini sozlash. 
 
Ishdan maqsad: 
Cisco Packet Tracer dasturida statik mashrutizatorni sozlashni hamda RIP protokolo 
yordamida dinamik mashrutlarni sozlashlarni o‘rganish.
 
Cisco Packet Tracer dasturida grafik interfeys yordamida statik marshrutlashni sozlash mumkin. 
7.1-rasmda ko‘rsatilgan tarmoq sxemasini yarating. 


129 
7.1.Rasm. Tarmoq sxemasi. 
Ushbu diagrammada quyidagi tarkibiy qismlardan iborat korporativ tarmoq ko‘rsatilgan: 
1 Tarmoq – Switch1 birinchi tashkilot tarmog‘ini yopadi (7.1-jadval): 
7.1-jadval. Birinchi tashkilot tarmog‘i. 
kompyuter 
IP manzil 
Funksiyasi 
Comp2 
192.168.1.2/24 
DNS va HTTP serveri 
Comp3 
192.168.1.3/24 
DHCP serveri 
Comp4 
DHCP serveridan qabul 
qilindi 
Mijoz tarmog‘i 
Ushbu tarmoqda, Comp2-da DNS va tashkilotning veb-serveri yuklangan. 
Comp3-ga DHCP-server o‘rnatilgan. Comp4 kompyuteri IP manzilini, provayder serverining 
DNS manzilini (Provayder serveri) va DHCP serveridan shlyuzni oladi. Tarmoqdagi shlyuz 
192.168.1.1/24. 
2-tarmoq - Switch2-da ikkinchi tashkilotning tarmog‘i yopiladi (7.2-jadval): 
7.2-jadval. Ikkinchi tashkilot tarmog‘i. 
Kompyuter 
IP manzil 
Funksiyasi 
Comp5 
10.0.0.5/8 
DNS va HTTP serveri 
Comp6 
10.0.0.6/8 
DHCP serveri 
Comp7 
DHCP serveridan qabul 
qilindi 
Mijoz tarmog‘i 
Ushbu tarmoqda, Comp5-da DNS va tashkilot saytida veb-serveri o‘rnatilgan. 
Comp4-da DHCP-server o‘rnatilgan. Comp7 kompyuteri IP manzilini, provayder serverining 
DNS manzilini (Provayder serveri) va DHCP serveridan shlyuzni oladi. Tarmoqdagi shlyuz 10.0.0.1/8. 
3-tarmoq - Hub1-da, 200.200.200.0/24 shahar tarmog‘i yopiladi. Provayderning DNS-serveri 
tarmoqqa o‘rnatildi (IP-manzili bo‘lgan Provayder kompyuteri -200200.200.10 / 24), unda tarmoqdagi 
barcha saytlar (Comp2, Comp5, Comp8) ma’lumotlari mavjud. 
4-tarmoq - Router3 marshrutizatori shahar tarmog‘ini Internetga Switch3 orqali uzatadi (tarmoq 
210.210.210.0/24). Comp8 (IP-manzili 210.210.210.8/24, shlyuz 210.210.210.3/24.) DNS va sayt bilan 
veb-server o‘rnatilgan. 


130 
Routerlarda ikkita interfeys mavjud: 
Router 1 – 192.168.1.1/24 va 200.200.200.1/24. 
Router 2 – 10.0.0.1/8 va 200.200.200.2/24. 
Router 3 – 210.210.210.3/24 va 200.200.200.3/24. 
Vazifa: 
1 - tashkilotlar tarmoqlarini sozlash
2 - provayderning DNS-serverini sozlash; 
3 - marshrutizatorlarda statik marshrutlash jadvallarini sozlash; 
4 - tarmoqni tekshiring - har bir kompyuterda - Comp4, Comp7 va Comp8. Ularning har biri korporativ 
tarmoqning uchta saytini ochishlari kerak. 
Birinchi routerni sozlang. 
Buni amalga oshirish uchun marshrutizator konfiguratsiyasiga o‘ting va interfeyslarda IP manzilini va 
qism tarmoq maskasini o‘rnating. So‘ngra «МАРШРУТИЗАЦИЯ» bo‘limida « 
СТАТИЧЕСКАЯ» yorlig‘ini oching, ma’lumotlarni kiriting (6.2-rasm) va « ДОБАВИТЬ» tugmasini 
bosing: 
7.2-rasm. 10.0.0.0/8 tarmoq uchun ma’lumotlar. 
Natijada, marshrutlash jadvalida ikkita yozuv bo‘lishi kerak (7.3-rasm): 
7.3-rasm. Statik marshrutlash jadvalini shakllantirish. 


131 
Marshrutizatsiiya jadvalning to‘liq konfiguratsiyasini ko‘rish uchun yon grafik menyusida « 
ПРОВЕРКА » vositasini (kattalashtiruvchi shisha belgisi) tanlang, diagrammadagi router ustiga bosing 
va ochiladigan menyuda « ТАБЛИЦА МАРШРУТИЗАЦИИ » bandini tanlang. 
RIP va EIGRP protokolida dinamik marshrutlash 
Marshrutizatsiya - bu tarmoqdagi paketga etib boradigan eng yaxshi yo‘lni aniqlash jarayoni. Bir 
yoki bir nechta protokollar yordamida dinamik marshrutizatsiyani amalga oshirish mumkin (RIPv2, 
OSPF va boshqalar). 
Dinamik marshrutizatsiya - marshrutlash jadvali bir yoki bir nechta marshrutlash protokollari (RIP, 
OSPF, EIGRP, BGP) yordamida avtomatik ravishda yangilanadigan marshrutlash turi. 
Har bir marshrutlash protokoli o‘z marshrutni baholash tizimidan (metrikadan) foydalanadi. 
Belgilangan tarmoqlarga yo‘nalish quyidagi mezonlarga asoslanadi 
• o‘rni o‘tishlarining soni 
• aloqa o‘tkazish qobiliyati 
• ma’lumot uzatishda kechikishlar 
•va boshq. 
Routerlar bir-birlari bilan marshrutlash ma’lumotlarini UDP orqali paketli paketlardan foydalangan 
holda almashadilar. Bunday ma’lumot almashinuvi tarmoqdagi qo‘shimcha trafikning mavjudligini va 
ushbu tarmoqdagi yukni oshiradi. Shuningdek, marshrutizator ustidagi marshrutlash jadvallarida bir-
biriga mos keladigan vaqt yo‘qligi mumkin, bu esa noto‘g‘ri yo‘llarning paydo bo‘lishiga va 
ma’lumotlarning yo‘qolishiga olib kelishi mumkin. Mashrutlash prokollari 3 turga bo‘linadi: 
• Masofadali Vektor protokollar (RIP) 
• Bog‘lanishni kuzatish protokollari (OSPF) 
• Aralashtirilgan protokollar (

Yüklə 12,7 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   89   90   91   92   93   94   95   96   ...   167




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin