O‘zbekiston respublikаsi raqamli texnologiyalar vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti samarqand filiali

 
29-Laboratoriya ishi 
Mavzu: WEP va WPA protokolini sozlash.
Ishdan maqsad
: Simsiz routerlar WEP, WPA, WPA protokollarini sozlashni o‘rganish. 
Nazariy qism 
Simsiz tarmoq Wi-Fi ulanish nuqtasini himoya qilish muhim hisoblanadi. Sababi xavfsizlik 
ta’minlanmasa, kimdir sizning tarmoqdan axborot almashishda tizimingizni buzishi yoki tarmoq 
orqali noqonuniy harakatlarni amalga oshirishi mumkin. Wi-Fi protokollari - bu Wi-Fi simsiz 
axborot almashinishda xavfsiz kirishni ta’minlash uchun ishlab chiqilgan standartdir. Wi-Fi 
protokollari tarmoq bo‘ylab harakatlanayotganda ma’lumotlarni shifrlaydi. Shifrini ochish kaliti 
bo‘lmagan odam tarmoqqa ulana olmaydi va aloqa ma’lumotlarini o‘qiy olmaydi. 
Wi-Fi tarmog‘ining xavfsizligi: WEP, WPA, WPA2 
WEP (Wired Equivalent Privacy) autentifikatsiya qilingan va eskirgan va xavfsiz usul. Bu 
birinchi va unchalik muvaffaqiyatli bo‘lmagan mudofaa usuli. Hakerlar WEP tomonidan 
himoyalangan simsiz tarmoqlarga osongina kirishlari mumkin. Ushbu rejimni router sozlamalarida 
o‘rnatishingiz shart emas, garchi u mavjud bo‘lsa ham . 
WPA (Wi-Fi Protected Access) - bu ishonchli va zamonaviy xavfsizlik turi. Barcha 
qurilmalar va operatsion tizimlar bilan maksimal muvofiqlik. 
WPA2 - bu WPA ning yangi, takomillashtirilgan va ishonchli versiyasi. AES CCMP 
shifrlash qo‘llab-quvvatlanadi. Hozirgi vaqtda bu Wi-Fi tarmog‘ingizni himoya qilishning eng 
yaxshi usuli.
WPA / WPA2 - Personal (
PSK
) keng tarqalgan autentifikatsiya usuli. Faqat parolni (kalitni) 
o‘rnatib, undan keyin Wi-Fi tarmog‘iga ulanish uchun foydalaning. Bitta parol barcha qurilmalar 
uchun ishlatiladi. Parolning o‘zi qurilmalarda saqlanadi. Ushbu parametrdan foydalanish tavsiya 
etiladi. 
WPA / WPA2 - E
nterprise
- asosan idoralarda va turli muassasalarda simsiz tarmoqlarni 
himoya qilish uchun foydalaniladigan yanada murakkab usul. Sizga yuqori darajadagi himoyani 
taqdim etish imkonini beradi. U faqat RADIUS serveri (parollarni keltirib chiqaradigan) qurilmani 
avtorizatsiya qilish uchun o‘rnatilganida ishlatiladi. 
Amaliy qism. 
Ushbu xavfsizlik sozlamalari TP-LINK marshrutizatorlarida shunday ko‘rinadi. 1.1 Rasm 
1.1.Rasm. TP-LINK marshrutizator sozlash oynasi. 
WPA2 - Personal (AES) eski qurilmalar (Wi-Fi adapterlari, telefonlar, planshetlar va 
boshqalar), ulanish bilan bog‘liq muammolar yuzaga kelganda aralash rejim (Avtomatik) 
o‘rnatilmasligi mumkin. 
Ko‘pincha parolni yoki boshqa himoya sozlamalarini o‘zgartirgandan so‘ng, qurilmalar 
tarmoqqa ulanishni xohlamasligini sezaman. Kompyuterlarda " Parametrы seti, soxranennыe na 
etom kompyutere, ne sootvetstvuyut trebovaniyam etoy seti " degan xato bo‘lishi mumkin. 
Qurilmadagi tarmoqni yo‘q qilishga (unutishga) va qayta ulanishga harakat qiling. 
Parol (kalit) WPA PSK 

---

230 
Xavfsizlik va shifrlash usulining qaysi turini tanlamasangiz ham, siz parolni o‘rnatishingiz 
kerak. Shuningdek, u WPA kaliti, Simsiz parol, Wi-Fi tarmog‘ining xavfsizlik kaliti va boshqalar. 
Parol uzunligi 8 dan 32 belgigacha. Lotin alifbosidagi harflar va raqamlardan 
foydalanishingiz mumkin. Shuningdek, maxsus belgilar: - @ $ #! va hokazo bo‘shliqlarsiz! Parol 
katta-kichik harflarga bog‘liq! Bu shuni anglatadiki, "a" va "A" harflar har xil. (1.2 rasm) 
1.2.Rasm. . TP-LINK marshrutizatorga parol qo‘yish jarayoni.