O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi toshkent tibbiyot akademiyasi

 
Bemorni artib chiqish. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Кerakli jihozlar 
Bajarish algoritmi 
Izoh
1.Zararsizlantiruvchi eritma 
yoki 50 
0
gradusli iliq suv 
2.Sochiqlar katta va kichik. 
3. Кleyonka 
4. Кo`rpa 
5.Suv termometri
1. Bemorning tagiga kleyonka solinadi 
2. Zararsizlantiruvchi eritmalardan biriga (aroq, kamfora spirit, atir)
yoki iliq suvga ho`llangan sochiq bemorning bo`yin qismi ,ko`kragi va qo`li 
artib chiqiladi. 
3. Quruq sochiq bilan ho`llangan joylar quruq qilib artiladi
4. Artilgan joyga sochiq yoki yengil ko`rpa yopiladi 
5. Xuddi shu tariqa bemorning qorin, orqa tarafi va oyoqlari artib chiqiladi 
Muolajaning 
maqsadi va 
o`tkazish 
usullari 
to`grisida 
bemorga 
ma`lumot berib 
uning roziligini 
olish shart .

---

106 
 
 
Tananing orqa yuzasini
artish(2 ta hamshira bajaradi) 
 
 
 
Kerakli 
jihozlar 
Harakatlar algoritmi 
Izoh . 
11.Yopinchiq 
22.Sochiq. 
3.Tog`ora 
4.sovun. 
5.mochalka 
1.Tashqi ko`rinishni tartibga keltirib (tirnoq, soch), muolajani o`tkazish uchun qulay kiyimni 
kiyish 
2.Zarur asbob- anjomlarni mavjudligini tekshirib ularni to`g`ri joylashtirish
3.Muolajaning maqsadi va o`tkazish usullari to`grisida bemorga ma`lumot berib uning 
roziligini olish
4.Karavot atrofini tartibga keltirib,ishlash uchun qulay sharoit yaratish 
5.Bemorni yopinchiq bilan yopintirib sababsiz echintirmasdan , bemor ko`rpasini uning oyoq 
tagiga yig`ib , bemor sog`lom (chap) qo`li bilan yopinchiq chertini so`rash
6.Tungi kiyimdagi tugmalarni yechib, sog`lom (chap)qo`lini yalang`ochlab , bemorni o`ng 
yonboshiga yotqizib uning ostiga kiyimini yig`ib qo`yish 
7.Og`rigan ( o`ng)qo`lini echintirib tungi kiyimlarni butunlay yechib tashlash 
8.Sog`lom (chap) qo`l bilan og`rigan o`ng qo`lni ushlab turib, ularni ko`krak qismida 
ixchamgina yig`ib og`rigan (o`ng) oyoqni sog`lom (chap) oyoq ustiga qo`yib elka bo`g`ini va 
yonbosh suyagi qismidan ushlab bemorni chap yonboshga yotqizish 
9. 9.Sochiq chetini bemor chetiga qistirib qo`yib bemor orqasini sochiq bilan yopish 
10.Issiq suvni (55-60 С) tayyorlab, unda sochiqni (yupqa bo`lsa 2 ta) ho`llab, siqib tananing 
orqa yuzasiga bosib qo`yib, ustidan katta sochiq bilan yopib yaxshilab orqasini isitish 
11.Bulutcha (gubka) ga sovunni surtib ,ko`pik hosil bo`lgandan keyin badanni bir maromda 
katta chiziqlar shaklida arta boshlash 
Muolajaning maqsadi va 
o`tkazish usullari 
tog`risida bemorga 
ma`lumot berib , uning 
roziligini olish shart. 
Muolajani bajarish payti 
hamshira bemor bilan 
muloqat qilib uning 
ahvolini surishtirib turishi 
lozim

---

107 
12.Badanni artish bilan bir paytda muskullar yo`nalishi bo`yicha bosim kuchini asta-sekin 
oshirab massaj qilish
13.Teridagi sovunni toza suvda siqilgan bulutcha bilan yaxshilab yuvib tashlash 
14.Badanning issiqligini yo`qotmaslik uchun o`z vaqtida terini artib tashlash 
15.Bemorni charchatib qo`ymaslik uchun muolajani tezda o`tkazib , tana haroratini saqlashga 
e`tiborini qaratish 
16.Bemorni o`grigan (o`ng) qo`lini ushlab turib tungi kiyimini kiydirib, tungi kiyimining orqa 
chizig`ini umurtqa pag`onasiga to`g`irlab bemor ostiga yig`ib qo`yish 
17.Bemorni chalqancha yotqizib sog`lom (chap) qo`liga tungi kiyimini kiydirib tugmalarini 
qadash
18.Yostiqchadan foydalanib bemorga qulay holatni yaratib berish, tana og`irligini bir sohaga 
tushishini oldini olish 
19.Muolaja tugashi haqida bemorga aytish uning ahvoli yomonlashivi yoki muoilajadan so`ng 
og`riq paydo bo`lganligi haqida so`rash va kuzatish 
20.Muolaja o`tkazish vaqti va mazmuni, bemorning javob reaksiyasi, teridagi reaksiyalar va 
boshqa kuzatuv natijalarini yozib qo`yish

---

108