O’zbеkiston rеspublikasi sog’liqni saqlash vazirligi


«QO‘LDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYASIYALAR»



Yüklə 0,73 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/15
tarix02.01.2022
ölçüsü0,73 Mb.
#45434
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15
3 - mavzu 362714cf8b0d903099e354d4bb8134a5

 

«QO‘LDAGI AMPUTATSIYA VA EKZARTIKULYASIYALAR»  

Amputatsiya  so‘zi lotincha  (amputare)  kesib olib  tashlash,  ekzartikulyasiya  esa 

oyoq-qo‘llarni  bo‘g‘im  satxida  kesib  olib  tashlash  demakdir.  SHunday  kilib, 

amputatsiyani    xar  xil  satxda,  ekzartikulyasiyani  esa  fakatgina  bo‘g‘im  satxida  qilish 

mumkin. 

Amputatsiya  va  ekzartikulyasiya  jaroxatlangan  oyoq  yoki  qo‘lni  saqlab 

qolish  imkoni  bo‘lmaganda  bemor  xayotini  saqlab  kolish  uchun  qilinadi. 

Operatsiya natijasida bemor butun umr davomida nogiron bo‘lib qoladi va uning 

jismoniy  va  ruxiy  xolatlariga  putur  etadi.  SHuning  uchun  bunday  operatsiyani 

bajarganda  oyoq-qo‘lni  iloji  boricha  maksimal  darajada  saklab  va  uni 

funksiyasini etarli darajadp koldirishga xarakat kilish kerak.

Amputatsiya  juda  kadimiy  operatsiyalardandir  Gippokrat  davrida  (eramizdan 



avvalgi IV asr) ulik to‘qimalar chegarasida kilingan operatsiyalar, bizning eramizning 

II asrida Sels tomonidan shunday  

operatsiyalar kilinganligi tugrisida ma’lumotlar bor. Eramizning XVI  

asrida Ambruaz Pare shunday operatsiyani magistral tomirlarni boglash  




bilan olib borish kerakligini uktirdi. 

Oyoq-qo‘l amputatsiyalari muammolarini ishlab chikishda N.I.Pirogovning xizmatlari 

juda  kattadir.  Xarbiy  xarakatlar  maydonida  ukotar  kurollardan  olingan  jaroxatlarda 

N.I.Pirogov  tomonidan  amputatsiya  keng  qo‘llanilgan,  lekin  bu  xolatda  ulim  85-90% 

ni  tashqil  kilgan.  SHuning  uchun  Kavkaz  kompaniyasi  (1847)  davrida  u  bunday 

xollarda kutib turish taktikasini qo‘lay boshlagan. U kech kilingan amputatsiyalarning 

yaxshi  tomonlarini  asoslab  «xamma  kurganlarimdan  shu  narsani  xulosa  kilish 

mumkinki,  kutib  turish  taktikasi  erta  amputatsiya  kilishdan  yaxshi  ekan.  N.I.Pirogov 

tomonidan  boldirning  pastki  1/3  tabiiy  tovon  suyagini  kuyish  (ishlatish)  yuli  bilan 

amalga  oshiriluvchi  amputatsiya  usuli  ishlab  chikildi,  bu  operatsiya  suyak  plastik 

amputatsiyalarning  davrini  ochib  berdi.  N.I.Pirogov  tomonidan  «iloji  boricha 

pastrokdan  amputatsiya  kilish  kerak»  degan  amputatsiyaning  asosiy  prinsipi  ishlab 

chikildiki, bu xozirgacha uzining axamiyatini yukotgani yuk. 

U.V.U.  davrida  son  jaroxatlarinpng  14,2%,  boldir  jaroxatlarining  18,0  %  ida 

amputatsiya kilinib, 4,6% xollarda ulim bilan tugagan. 


Yüklə 0,73 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   15




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin