O`zbеkiston rеspublikasi



Yüklə 0,89 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə29/35
tarix02.01.2022
ölçüsü0,89 Mb.
#40464
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   35
OCHIQ DARS ma'ruza matni Shomirzayevga lotin 2020 222

Tarif  sistemasi  1)  tarif  jadvali  (setkasi),  2)  tarif  stavkasi,  3)  tarif-malaka 

spravochnigini uz ichiga oladi. 



Tarif jadvali (setkasi) ishlarning ogir va yengilligiga hamda malaka talab qilishiga 

qarab  razryadlarga  bo‘lib  boradigan  shakldir.  Tarif  jadvaliga  qarab  ishlab  chiqarish 

tarmoqlarida  ishlarga  xaq  tulash  tabaqalashtiriladi.  Tarif  jadvali  ishlarning  og‘ir  va 

yengilligiga,  mutaxassislikka  qarab  ajratib  turadigan  bir  nechta  tarif  razryadlari  va 

koeffisiyentlardan iborat qilib tuziladi. 



 

20 


Tarif  stavkasi  –  tarif  tizimining  bosh  elementidir.  Bu  ishchining  bir  ish  vaqti 

borligida bajargan ishi uchun tulanishi kerak bulgan xaqning miqdorini kursatadi. 

Tarif  stavkasi  soatlik,  kunlik  va  oylik  buladi.  Xo‘jaliklarda  remont  ustaxonalar, 

qurilishlar  va  aloxida  yordamchi  korxonalarda  soatlik  stavka  asosida  ish  xaqqi 

tulanadi. 

Tarif  malaka  spravochnigi  -  tarif  stavkaning  asosiy  ko‘rsatkichidir.  Bunda  ishlar 

og‘ir va yengilligiga, soxalariga qarab kursatiladi. 

Tarif spravochnigi ishlarning texnologik jarayoniga qarab tuziladi. 

Tarif  klassfikasiyasi  va  spravochnigi  ishlovchilarga  mutaxassislik  razryadlari 

berishda asosiy qullanma bo‘lib ham xisoblanadi. 

Xo‘jaliklarda ishlovchi kupchilik xodimlarga klass darajasi beriladi. 

Barcha  ishlab  chiqarish  korxonalarida  ish  xaqqi  tulashning  ikki  xili:  ishboy  va 

vaqtboy shakli qo‘llaniladi. 

Ishboy xaq tulash mehnatga xaq tulashning eng keng tarkalgan shakli xisoblanadi va 

ishlab chiqarish korxonalarida u 70% tashkil etadi. 

Ishboy  xaq  tulashning  kuyidagi  tartiblari  mavjud:  a)  yakka  ishboy;  b)  brigada 

(gurux)  ishboy;    v)  ishboy-mukofat;    g)  progressiv  –  ishboy;    d)  bilvosita  ishboy  va 

kutara ishboy mukofat. 

Yakka ishboy tartibda xar bir ishchi va xizmatniga uning bajargan ish normasining 

yoki  topshirgan  maxsulotining  miqdori  va  sifatiga  qarab  xaq  tulanadi.  Ish  miqdori 

ishboy  rassenkani  tayyorlangan  (brakdan  tashkari)  umumiy  maxsulot  miqdoriga 

kupaytirish yuli bilan aniqlanadi. 

 


Yüklə 0,89 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   35




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin