O’zbekiston Respublikasi Xalq Ta’lim Vazirligi Samarqand viloyati Samarqand tuman Xalq ta’limi muassasalarini metodik ta’minlash va tashkil etish bo’limiga qarashli

4-“A” sinf I chorak

Mavzu : Undalmali gaplarda tinish belgilari.

Darsning maqsadi: Undalmali gaplar yozuvda kelganda tinish belgilarini to’g’ri ishlata bilishni o’rgatish.

Darsning ta’limiy maqsadi: Yozuvda undalmali gaplar kelganda tinish belgilarini to’g’ri qo’yish.

Darsning tarbiyaviy maqsadi: Tabiatni asrashda nafas oladigan havoning tozaligi haqida ko’nikmalarini rivojlantirib boorish.

Darsning rivojlantiruvchi maqsad: Yozma nutqni va rasmlar asosida kichik matn tuzish malakasini rivojlantirish

Darsning jihozi: Kuzgi barglar, rangli rasmlar, test, tarqatma materiallar, darslik.

Dars turi: Aralash, yangi bilim beruvchi.

Dars metodi: Savol-javob, test, „Aqliy hujum“.

№	Darsning blok chizmasi	Vaqt
1	Tashkiliy qism	2
2	O’tilgan mavzuni takrorlash	10
3	Yangi mavzu bayoni	14
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	15
5	O’quvchilar bilimini baholash	2
6	Uyga vazifa	2

Darsning borishi

Tashkiliy qism: Ona tiliga doir she’r aytiladi. Davlat tilimiz o’zbek tiliga 22 yil to’jgani yuzasidan savollar beriladi. O’tilgan mavzuni tashkiliy qismga bo’lgan holda “Kuz” fasli bo’yicha savollar beriladi. O’tilgan mavzu asosida 4 ta o’quvchilarga test beriladi. 7 o’quvchi doskaga chiqib, “Kuzgi burglar” dan tanlaydi. Undagi savolga javob berib, doskaga yopishtiradi.

1. Undalma deb nimaga aytiladi?

2. Undalmali gap tuzing.

3. Berilgan gapdan undalmani aniqlang.

Doskadagi mavzuning tartibi

Uy ishi 77- mashq o‘quvchilarga o’qitib, undalma aniqlab aytiladi.

Yangi mavzu: Yangi mavzuni tushuntirishdan oldin o’quvchilarni faollashtirish uchun undalmali gap tuzish topshirig’i beriladi.Topshiriqni to’g’ri bajargan o’quvchi doskaga chiqib tushuntiradi.

Gapning boshida

Masalan: Yoshlar, davlatimiz kelajagi qo’lingizda!

Gapning oxirida

Masalan: Mustaqillik muborak, o;quvchilar!

Undalmali gaplar o’g’zaki nutqda undosh ohangi bilan aniqlanadi. Yozuvda undalmali gaplarga vergul yoki undov belgisi qo’yiladi.

78-masgq. Chiziqcha o’rniga mazmuniga mos undalma qo’yib, tinish belgisi qo’ying.

1. O’g’lim, inson bir umr ilmini oshira borishi lozim.

2. O’quvchilar, kitob siz uchun bir umr yagona, sadoqatli do’st bo’lib qoladi.

3. Bolajonlar, o’qing, p’qing, fikr qiling va hammasi o’zingizga foydali.

Darsni mustahkamlash: Yangi mavzuga doir rangli rasmdan foydalanib, rasm bo’yicha matn tuzadi.Tuzgan matinida undalmali gap ishtirok etgan bo’lishi shart.

80- mashq. Undalmani topib, tagiga chizing.

Paxtaoy, hoy paxtaoy,

Dalalarning oq qizi.

Tolalari to’lin oy,

Har chanog’I yulduzi.

So’roq berib tahlil qilamiz.

O’quvchilar bilimini baholash: O’quvchilar javoblari va yozuvlari aniqlanib, baholanib boriladi.

Uyga vazifa: 80-mashq. Undalmani topib, tagiga chizing.

O’qituvchi: Aliyeva Sh

Ilmiy bo’lim mudiri: Ergasheva D

O’zbekiston Respublikasi Xalq Ta’lim Vazirligi

Samarqand viloyati Samarqand tuman Xalq ta’limi muassasalarini metodik ta’minlash va tashkil etish bo’limiga qarashli 2- ixtisoslashtirilgan Davlat umumta’lim maktab Boshlang’ich ta’lim fan o’qituvchisi Shoxsanam Aliyevaning Ona tili fanidan o’zlashtirilishi qiyin bo’lgan mavzu bo’yicha texnologiyalar asosida yozgan dars

SAMARQAND

4-“A” sinf

Mavzu : Otlarni ma’nosiga ko’ra guruhlash.

Darsning maqsadi:. Otlarni ma’nosiga ko’ra so’roqlar berib, guruhlashga doir bilim berish

Darsning ta’limiy maqsadi: O’quvchilarning otlarni ma’nosiga ko’ra so’roqlar yordamida guruhlarga ajratish ko’nikmalarini o’stirish.

Darsning tarbiyaviy maqsadi: O’quvchilarning muomala madaniyatini shakllantirish. Tabiatni asrash ruhida tarbiyalash.

Darsning rivojlantiruvchi maqsad: O’quvchilarning bog’lanishli nutqini rivojlantirish.

Darsning jihozi: Rangli rasmlar, kesma so’zlar, darslik.

Dars turi: Aralash, yangi bilim beruvchi.

Dars metodi: “Topqir”, “So’zlarni so’roqlarga ajrat”.

№	Darsning blok chizmasi	Vaqt
1	Tashkiliy qism	2
2	O’tilgan mavzuni takrorlash	10
3	Yangi mavzu bayoni	14
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	15
5	O’quvchilar bilimini baholash	2
6	Uyga vazifa	2

Darsning borishi

Tashkiliy qism:

O’quvchilar bilan salomlashish, sinf tozaligiga e’tibor berish, o’quvchilar davomatini aniqlash, uyga vazifasini tekshirish.

O’tilagan mazuni takrorlash:

Ot so’z turkumi, savol-javob va tarqatmalar orqali mustahkamlanadi.150-mashq takrorlanadi. Doskaga yozilgan harfdan uy jihozlar nomi topilib, shu so’zlarga so’roq beriladi.

Yangi mavzu:

Ot – shaxs va narsaning nomini bildirib, bir xil so’roqqa javob bo’lgan so’zlarga aytiladi. Yangi mavzumiz Otlarni ma’nosiga ko’ra guruhlash.

O’quvchilarni doskaga chiqarib, otlarni aniqlaymiz.

Shaxs	Narsa	Joy
(kim?)	(nima?)	(qayer?)
Doston	Ko’ylak	Sinfda
O’quvchi	Shim	O’zbekiston
Bola	Etik	Maktabda

Shundan kelib chiqib ,gap holis qilamiz.

“O’quvchi oq ko’ylakda maktabga keladi”.

151- mashq.

Otlarni guruhlarga o’tkazish, matndan so’zlarga to’g’ri javob berib ajratish lozim.Uch o’quvchi chiqib yozadi.

Shaxs	Narsa	Joy
(kim?)	(nima?)	(qayer?)
Mancho	Bahor	Xashova
Javlon	Yer	Qishloq
Dada	Traktor
Oyi	Chigit
O’rtoq	Do’stlik
	O’qish

152-mashq.

Otlarni guruhlarga ajrating.

Shaxs	Narsa	Joy
(kim?)	(nima?)	(qayer?)
Mahmudjon	Anor	Sang’ob qishlog’i
Anima	Uzum
	Non

153-mashq ham shu tarzda bajariladi. So’zlarni to’g’ri ustunchaga ajratish.

Darsni mustahkamlash: so’zlarni ma’nosiga ko’ra guruhlashga 3 guruhga ajratilgan bo’ladi. Qog’ozlarda 3 guruhdan biriga tegishli bo’lgan so’z mavjud. Har bir o’quvchi so’zga to’g’ri so’roqni joylashtirishi kerak.

O’quvchilar bilimini baholash: O’quvchilar javoblari va yozuvlari aniqlanib, baholanib boriladi.

Uyga vazifa: 154-mashq. She’rdan uy hayvonlari va qushlarni alohida –alohida ustun qilib qo’ying.

O’qituvchi: Aliyeva Sh

Ilmiy bo’lim mudiri: Ergasheva D

4- “A ” sinfi

Mavzu: -ch, -zor, -dosh, -kor, -k -q, go’shimchalari

Darsning maqsadi: O’quvchilarza ot vasovchi ma ’lumot berish

Ta’limiv maasad: O’quvchilarsa ot vasovchi -ch, -zor, -dosh.-kor.-k. -a, qo ’shimchalar haqida ma ’lumot berish

Tarbiyaviy ntaqsad: O ’quvchilarsa Vatanni sevish va asrash kabi xislatlarni onsiza sinsdirish

Rivojalntiruvchi maqsad: O’auvchilarm mustaail fikrlashza, tezkorlikka orsatish

Darsning jihozlanish va darsga tayyorgarlik ko’rish:

Mavzusa doir ko ’rzazmalar

Tarqatmalar, savollar vozilsan kartochkalar

Ransli rasmlar, testlar

Dars turi: Interfaol

Dars jarayonida qo’llanuvchi metodlar: “Aqliv huium huium ”, “Bahs- munozara ” savol-iavob, musobaaa,

Darsning blok chizmasi

JVq	Dars bosqichlari	Ajratilgan vaql
1	Tashkiliy qism	3 daqiqa
2	O’tilgan mavzuni takrorlash	5 daqiqa
3	Yangi mavzuni guruhlar bilan ishlash	12 daqiqa
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	18 daqiqa
5	O’quvchilar bilimini baholash	5 daqiqa
6	Uyga vazifa	2 daqiqa

Darsning borishi

Tashkiliy qism:

O’quvchilar bilan salomlashish, sinf sanitariya holatini, o’quvchilar davomatini aniqlash, uyga berilgan vazifalarni tekshirish Dunyoda va O’zbekistonda sodir bo’layotgan yangiliklar bilan tanishtirish

O’rganilgan mavzuni so’rash:

O’quvchilar uch suruhsa bo ’linadilar:

Kelishik qo ’shimchalari mavzusini mustahkamlash maqsadida mustaqil ravishda bittadan gap tuzish va shugaplaridan so’roqlaryordamida kelishik qo’shimchalarini va o’zi bog’langan so’zni topish sharti. “Ungacha Qorbobo yasash ” o ’yinidan foydalanamiz. Savollarga javob berish rerak.

Dam olish daqiqasi

Yangi mavzuni bayoni

Yangi mavzu otyasovchi qoshimchalar -ch, -zor, -dosh,-kor,-k, -q, qo ’shimchalari. otyasovchi qoshimchalaridir

Otyasovchi qoshimchalar so ’zga qoshilib yangi ma ’no. Ot so ’z turkumiga kirubchi so ’z hosil qiladi.

MIjod (nima?) + kor- ijodkor (kim?)

PaxtaJ nima ?) +zor=paxtazor(aaver?)

Teng( nima?)+dosh=tengdosh( kim?)

Qo’sltiaf nima?)+chi= Oo’shia chi(kim?) beza (nima qil?)+k=bezak (nima?)

mashada berilmn so’zlarninz ma’nosisa e’tibor berins-k’ voki-a’ Qoshimcha qo’shib ot hosil bo’lganinifarqlaymiz

Ela-elak, kura-kurak, tila-tilak, beza-bezak, tara-taroq, so \ra-so ’roq, buta-butoq, bo’ya-bo’yoq,

masliq Berilgan otlalardan ma’nodoshlarini tanlabyozamiz- Mustaqilravishda shu so’zlar ishtirokida ikkita gap tuzamiz.

Tilak-istak, bahor-ko’klam,orzu-niyat, odam-kishi, inson, sovg’a-hadya

Yangi mavzuni mustahkamlash

Yangi mavzuni mustahkamlash uchun darslikdagi 261-mashqdan foydalanamiz

O'quvchilar mustaqil fikrlashlari uchun-ch, -zor. -dosh,-kor,-k, -a, qo ’shimchalari bilan ot vasab. ularza so 'roq berib ma ’nosini tushuntirib

berishlari kerak bo ’ladi.

ch, -zor. -dosh test savollar

1. Baliq so ’ziza ot vasovchi qoshimcha to ’2 ’ri aollanilzan so ’zni toping?

a)baliqqa b)baliqkor, d)baliqchi 2 -kor qoshimchasi olsan qatorni belgilans

a) bastakor. surnavchi b)villakor, chamanzor d) binokor, havaskor

30aratqich kelishigi gapda aavsi so ’z turkumi bilan bog ’lanadi? a) sifat b) fe 7 d) ot

Fe 7 so ’z turkumiga ot vasovchi ao ’shimcha ao ’shib ot so ’z turkumi hosil bo ’ladimi? A) vo ’q b) aniq emas d) ha

Tushum kelishigining qoshimchasini anialang? a) -ning b) -da d -ni

Dars yakuni o ’quvchilar bilimini ummumlashtirib reyting balli aniplandi rag ’batlantirildi

Uvua vazifasi 262-mashq Husnixatda kofchirib, ot vasovchi qoshimcha olsan so’zlarnins tasisa chizins