O’zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi abdulla qodiriy nomli jizzax davlat

Termodinamika asoslari

(Ma’ruza 2 soat, amaliy mashg’ulot 2 soat)

1.Ma’ruzani olib borish texnologiyasi

Mashg’ulot shakli	Mavzu bo’yicha ma’ruza
Ma’ruza rejasi	Qaytar va qaytmas jarayonlar. Termodinamikaning birinchi qonuni. Ideal gazning issiqlik sig’imi. Adiabatik jarayonlar. Puasson qonuni. Karlo sikli va uning foydali ish koeffisienti. Termodinamikaning 2-qonuni. Entropiya.
O’quv mashg’ulotining maqsadi	Qaytar va qaytmas jarayonlar. Termodinamika qonunlari, issiqlik sig’imi, foydali ish koeffisienti hamda o’quv kursi bo’yicha umumiy tassavurni berish.
Pedagogik vazifalar:	O’quv faoliyati natijalari:
-qaytar va qaytmas jarayonlar. Termodinamika qonunlari, ideal gazlarning issiqlik sig’imiga oid tushunchalar beriladi. -adiabatik jarayonlar, Puasson qonuni, Karno sikli, foydali ish koeffisienti, entropiyaga oid tushunchalar beriladi.	-qaytar va qaytmas jarayonlar. Termodinamika qonunlari, ideal gazlarning issiqlik sig’imiga oid tushunchalarga ega bo’ladi. -adiabatik jarayonlar, Puasson qonuni, Karno sikli, foydali ish koeffisienti, entropiyaga oid tushunchalarga ega bo’ladi.
O’qitish usullari	Ma’ruza, namoyish, blits - so’rov, bumerang texnologiyasi, BBB texnologiyasi.
O’qitish vositalari	Ma’ruza matni, kompyuter slaydlari, doska, multimedia, proyektor.
O’qitish shakllari	Frontal, kollektiv ish.
O’qitish sharoiti	Kompyuter bilan ta’minlangan auditoriya.
Monitoring va baholash	Kuzatish,og’zaki baholash, savol- javob.

Ish bosqichlari	O’qituvchi faoliyatining mazmuni	Tinglovchi faoliyatining mazmuni
1-bosqich. Mavzuga Kirish (10 daqiqa)	1.1. O’quv mashg’uloti mavzusi, maqsadi va o’quv faoliyati natijalarini aytadi.Baholash mezonlarini aytadi. (29-bet,1-Ilova) 1.2. Bltis- so’rov usulida mavzu bo’yicha ma’lum bo’lgan tushunchalarni faollashtiradi. Blits- so’rov natijasiga ko’ra tinglovchilarning nimalarda adashishlari, qayerda xato qilishlari mumkinligini aytadi. (1-Ilova)	Mavzu nomini yozib oladi
2-bosqich. Asosiy bo’lim (60 daqiqa)	2.1. Guruhlarga ajratadi. 2.2. Rejadagi savollarni har bir guruhga alohida tarqatadi. (Bumerang usuli 2-Ilova ) Har bir guruh a’zolarini 1,2,3 raqamli kartochkalar yordamida yangi guruhlarga ajratadi. 2.3.Yangi guruh a’zolari o’z mavzularini bir-biriga gapirib berishini so’raydi.(10-15 daqiqa)yangi guruh a’zolari rejadagi barcha savollar bilan tanishib olishini ta’minlaydi. 2.4. Har bir guruhdan bitta talabaga baholash varag’ini beradi va shu talaba talabalar faolligiga qarab, jadvalni to’ldirib boradi.(3-Ilova) 2.5. Yangi guruh a’zolari o’z guruhlariga qaytariladi va guruhlar bir –biriga mavzu bo’yicha savollar tayyorlashadi. 2.6. Baholash varag’ini yig’ib oladi.	Mavzu rejasini yozib oladi. Tinglaydi. Guruhga ajraladi. Mavzularni bir-biriga gapirib beradi. Baholash varag’ini to’ldiradi. O’z guruhlariga qaytadi, savollar beradi. Baholash varag’ini topshiradi.
3 – bosqich. Yakunlovchi (10 daqiqa)	3.1. Mavzu bo’yicha yakunlovchi xulosalar qiladi. Mavzu bo’yicha olingan bilimlarni qayerda ishlatish mumkinligini ma’lum qiladi. 3.2. Mavzu maqsadiga erishishdagi tinglovchilar faoliyati tahlil qilinadi va baholanadi. 3.3. Mavzu bo’yicha mustaqil o’rganish uchun topshiriqlar beradi.(4-Ilova) 3.4. Mustaqil tayyorlanib kelish uchun keyingi mazvuni tarqatadi va (BBB (ZXU) jadvalida to’ldirib kelishni so’raydi. (6-Ilova)	Savollar beradi. Tinglaydi. Yozib oladi. Tinglaydi, yozib oladi.

1(7.1)-Ilova

Blits-so’rov

Savol	Javob

2(7.1)-Ilova

Bumerang texnologiyasini qo’llash qoidalari

Guruhlarga ajratadi. Rejadagi savollarni har bir guruhga alohida tarqatadi. Har bir garuh a’zolarini 1,2,3 raqamli kartochkalar yordamida yangi guruhlarga ajratadi. .Yangi guruh a’zolari o’z mavzularini bir-biriga gapirib berishini so’raydi.(10-15 daqiqa) Yangi guruh a’zolari rejadagi barcha savollar bilan tanishib olishini ta’minlaydi. Har bir guruhdan bitta talabaga baholash varag’ini beradi va shu talaba jadvalni to’ldirib boradi. Yangi guruh a’zolari o’z guruhlariga qaytariladi va guruhlar bir –biriga mavzu bo’yicha savollar tayyorlashadi. Baholash varag’ini yig’ib oladi.

	Guruh bahosi	O’qituvchi bahosi
Savolarga to’liq javob berish
Savollarga qo’shimcha kiritish
Savolning to’g’ri qo’yilishi
Jami

7-Mavzu. Termodinamika asoslari Ma’ruza rejasi: Qaytar va qaytmas jarayonlar. Termodinamika qonunlari. Gaz bajaradigan ishlar. Ideal gaz issiqlik sig‘imi. Adaibatik jarayonlar. Puasson qonuni. Karno sikli va uning foydali ish koeffisiyenti 7.Entropiya.

1-slayd

Ma’ruzaning mazmuni bo’yicha ko’rgazmali slaydlar

Termodinamikaning 1 – qonuni Sistemaga atrofdagi jismlar bergan issiqlik miqdori sistema ichki energiyasini o’zgartirishga va sistemaning tashqi jismlar ustida ish bajarishiga sarflanadi.

2 -slayd

Termodinamikaning 2 – qonuni Issiqlik miqdori o’z – o’ziga kamroq isigan jismdan ko’proq isigan jismga o’ta olmaydi. .

3- slayd

Karno siklining foydali ish koeffisienti Ideal gaz uchun Karno sikli bo’yicha ishlaydigan issiqlik mashinaning foydali ish koeffisienti faqat isitkich va sovitkich temperaturalarining qiymatlari bilan aniqlanadi.

4 -slayd

6(7.1)-Ilova

BBB (ZXU) jadvali

№	Mavzu savoli	Bilaman	Bilishni hohlayman	Bildim
1
2
3
4

2.