O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi toshkent shahar xalq ta’limi

unlilar e i o` a u undoshlar jarangli jarangsiz r n l ng y m z d j k t q s She’riy parchadagi tekshirilishi kerak bo`lgan so`zlarni topib, tekshiruvchi shaklini yozish kerak. O`quvchi ozod, kitob, oftobso`zlarini tanlaganlarida shu so`zlar alohida ajraladi. Tekshiruvchi so`zni yonidagi unli harfla ryoziladi. Ozod-ozoda, kitob- kitobi, oftob-oftobi .She’riy parchadagi ajratilgan so`zlarni bo`g`inga ajratadilar.Bo`g`inga ajratish uchun berilgan chiziqchadan foydalanib, ajratilgan so`zlar bo`g`inga quyidagicha bo`linsa to`g`ri bo`ladi. Er-kin-lik-ning, mil-li-on-lar, mu-jas-sam

O`quvchilarning darsga tayyorgarligi kuzatiladi va husnixat daqiqasi o`tkaziladi.

Husnixatdaqiqasi:



III. Yangi mavzuni tushuntirish.

Darslik bilan ishlash. 58-mashq asosida mavzu tushuntiriladi. O`quvchilarga tarqatmada berilgan so`zlardagi nuqtalar o`rniga d va t undoshlardan mosini qo`yishi hamda qaysi tovush tushirilganiga ko`ra ikki ustunga ajratish topshirig`i beriladi. So`zlarning talaffuzi va yozilishidagi farqni aniqlaydilar. Shu so`zlar ishtirokida gaplar tuzdiriladi.

d	t
Samarqan*	Toshken*
payvan*	darax*
balan*	g`ish*
dilban*	sus*
	do`s*
	poytax*

Ushbu mashq multimedia ilovasi orqali quyidagicha bajariladi.

2-topshiriq (o`yin)da berilgan topishmoqning javobini topishmoq matni atrofidag iharflar asosida topishmoq matn iostidagi 4 katakka joylab topishlari kerak. Quyidagi harflar beriladi: t, e, g, y, a, r, u, m, sh, k.Topishmoqni javobi topilgach, qarsak chalinadi va navbatdagi topshiriq beriladi. Otdan baland, itdan past. (egar) Quyidagi topshiriq beriladi: -Topishmoqdagi qaysi so`zlarning oxiridagi undosh tovush talaffuz qilinmayapti? O`quvchila rbaland, past so`zlarini belgilaganlarida so`z oxiridagi d, t harflari harakatlanadi va darslikdagi qoida tanishtiriladi. Ayrim so`zlar oxirida kelgan d va t undoshlari aytilmay qoladi, lekin yoziladi. -Nuqtalar o`rniga d va t undoshidan mosini qo`ying. Toshken. (t), Samarqan. (d), do`s.(t), poytax.(t), g`ish.(t), xursan.(d), payvan.(d), dilban.(d), farzan.(d), juf.(t), to`r.(t).

IV.Yangi mavzuni mustahkamlash.

59-mashq o`qitiladi qaysi so`zlarning oxiridagi undosh tovush talaffuz qilinmayapti deb savol beriladi, mashq ko`chirtiriladi, oxirgi undoshi aytilmay qoladigan so`zlarning tagiga chiziladi.

Farzand bo`lib maqtayman,

Xursand bo`lib maqtayman.

Shu o hlka suvin ichdim,

Dilband bo hlib maqtayman.

Onajon O`zbekiston,

Mehribon O`zbekiston. Poʻlat Mo hmin
Talaffuzda Yozuvda

-

Lug`at ishi oliyjanob–yuqoridarajadaodobli,xulq-atvori,odamgarchiligijudabaland dilband –dilni tortuvchi, ko`ngilni bog`lovchi, maftun etuvchi payvand– qo`shish, bog`lash

O`qituvchi „Sinkveyn“ metodini qo`llaydi. haqiqat,farzand so`ziga sinkveyn usuli qo`llab ishlatiladi.

1.Nima? –haqiqat

2.Qanday? to`g`ri, rost.

3.Nima qiladi?–so`zlaydi,ulug`likka ko`taradi,hurmatga sazovor qiladi.

4.Gap. Boshingga qilich kelsa ham, rost so`zla.

5.Mahnodosh so`z.Chin.

1.Kim?: Farzand

2. Qanday?–aqlli,odobli.

3.Nima qiladi?– ulug`likka ko`taradi,rahmat olib keladi, xushnud etadi.

4.Gap. Farzand ota-onaning yuzi hisoblanadi.

5.Ma’nodosh so`z.Zurriyod,bola, dilband.

60- mashq mantiqiy mashq hisoblanib, bu mashq topshirig`iga ko`ra og`zaki bajariladi. O`quvchilarning diqqati juft, to`rt so`zlarining talaffuzi va imlosiga qaratiladi. Bu so`zlar o`quvchilarga takror-takror talaffuz qildiriladi. Talaffuzda to`rt emas to`r eshitilayotgani, bu ikki so`z o`z mahnosiga egaligi, xato yozilsa gap mazmuni o`zgarishi misollarni taqqoslash usulida tushuntiriladi.
V. Darsga yakun yasash va baholash.

Dars yakunlanadi va o`quvchilar bilimi baholanib, baholar izohlanadi.

VI . Uyga vazifa berish.

61- mashqdagi katakchalarga mos so`zlarni topib yozishlari aytiladi.

Shu so`zlarning talaffuzi va yozilishini qiyoslaydilar.

1.Do`st.2.Toshkent.3. Mard.4.Qand.