79
Hozirgi fan-texnikaning rivoji bir tomondan axborotlar, ma‘lumotlar
olishni
kupaytirsa,
osonlashtirsa,
ikkinchi
tomondan
yoshlarda
biror
mutaxassislikka intilish, mutaxassislikka oid bilimlarga barkaror intilish –
kizikishning pasayishiga, xatto yukolishiga olib kelmokda, chunki kat‘iylik, ijodiy
izlanish, irodaviy zur berish urnini lokaydlik, faoliyatsizlik egallamokda.
Boshqacha aytganda, ular «tayyor axborotlarning kuli» ga aylanib xam
kelmokdalar. Turmushda kompьyuter, dipley, EXM, kalьkulyatorlar inson aqliy
mexnatni engillashtiradi, ularni aqliy zur berishdan xalos qiladi. Lekin bu
kulayliklardan foydalana bilish, yangiroklarini yarata bilish kerak-ku! Bu
yordamchi vositalarning tugri, anik ishlayotganiga kim kafolat beradi, ularni kim
kanday tekshirish kerak. Albatta, buni bugungi ukuvchi, talaba qilishi kerak-ku!
Talabaning maktab ukuvchisidan muxim farki shundaki, ufakat tinglovchi-
ukuvchigina emas, mustaqil ilm, xunar oluvchidirm (student–lotincha «mustaqil
shugullanuvchi degan ma‘noni anglatadi).
Talabalarga mustaqil bilim olish, o‘z faoliyatini o‘zi tashqil qilish, o‘z–
o‘zini boshqarish, yangi goyalarni ishlab chikish va xokazolarni urgatishdir. Bu
vazifalarni amalga oshirishning asosiy omili – monologik ma‘ruzadan dialogik
ma‘ruzaga–mulokotga utishdir.
Psixologlarning tadkikotlari shaxs xayot tajribasini egallashda unda
o‘zligini anglash vujudga keladi, jumladan, shaxsiy xayotining mazmunini anglashi,
anik turmush rejalarini to‘zishi, kelajak xayot yo‘lini belgilashi va xokazolar
amalga oshishini kursatadi. Talaba asta-sekin mikroguruxning notanish
sharoitlariga kunikib boradi, o‘zining xak-xukuklari va majburiyatlarini bila
boshlaydi.
Dostları ilə paylaş: