O‘zbekiston tarixi (IV asrdan XVI asrgacha)

Umaviylarning ag‘darilishi.
 
747-yilda Abu Muslim
aho 
li 
ni umaviylarga qarshi kurashga da’vat etadi. Tez orada 
Abu Muslim
Xurosonning poytaxti 
Marv
shahrini egallaydi. 
Xalifa 
Marvon
o‘z ixtiyoridagi barcha harbiy kuchlarni qo‘z-
g‘olonchilarga qar shi safarbar qilsa-da, ammo umaviylar hoki-
miyatini saqlab qola olmaydi.
749-yil
da 
Abu Muslim
boshliq qo‘zg‘olonchilar xalifa-
likning markaziy viloyatlari tomon yo‘l oladilar. Xalifalikning 
poytaxti 
Damashq
shahri qo‘lga kiritilib, xalifa 
Marvon II 
taxtdan ag‘ dariladi. Uning o‘rniga abbosiylar xonadonidan bo‘l-
gan 
Abul Abbos Saffoh 
(750–754) xalifalik taxtiga ko‘tariladi. 
Joylarda uma 
viylar xonadonining vakillari va yaqinlari qirib 

---

39
tashlanadi. Shun day qilib, Arab xalifaligida davlat hokimiyati 
abbosiylar 
qo‘liga o‘tadi.
Abbosiylar davrida Movarounnahr.
 
Abbosiylarning
xa li fa lik taxtiga chiqishi mehnatkash aholiga hech qanday 
yen gillik keltirmagan. 
Abu Muslim
vositasida abbosiylar to-
mo 
nidan xalq ommasiga berilgan va’dalardan birortasi ham 
amalga oshmadi. 
Abu Muslim
Bag‘dodda davlat va harbiy 
kuchlarning yuqori lavozimiga tayinlanadi. Biroq abbosiylar 
uning xalq orasidagi obro‘yining tobora ortib borishiga xayrixoh 
emas edilar. Oqibat 
Abu Muslim
poytaxtdan uzoqlashtirilib, 
Xuroson va Mova roun nahrga noib qilib yuboriladi.
Mehnatkash aholi o‘rtasida abbosiylarga qarshi qo‘zg‘olon 
ko‘tarish kayfiyati paydo bo‘ladi. Bunday qo‘zg‘olonlardan 
biri