Mamlakatimizda iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida energetikani rivojlanish istiqbollari

Oriental Renaissance: Innovative, 
educational, natural and social sciences 
 
VOLUME 1 | ISSUE 10 
ISSN 2181-1784 
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423 
681 
w
www.oriens.uz
November 
2021
 
chetdan turib joriy etishga qaratilgan urunishlardan bozor iqtisodiyoti o‘zini o‘zi 
tartibga soladi, degan o‘tgan kun va aldamchi tasavvurlardan voz kechildi. 
O‘zbekiston o‘zining ishonchli va to‘lov kobilyatiga ega hamkor ekanini 
mamlakatimizda chet el sarmoyasini sarf etishi har tomonlama kulay shart-sharoitlar 
yaratilganini amalda isbotlamokda.
Aholining ish haqi va daromadlarini izchil va oldindan oshirib borish hamda 
istemol bozorida narxlar inflatsiyasining asossiz tarzda o‘sishini oldini olishga doir 
chora tadbirlar hamda izchillik bilan amalga oshirilmoqda bu yurtimizning 
farovonligini yuksaltirishi, aholining xarid kobilyatini oshirishni ko‘zda tutgan eng 
muhim ustivor maqsadlarimizga to‘la mos keladi. Buning tasdiqini tashqi dunyo bilan 
aloqalarimiz tobora kengayib boroyotganida taraqqiy topgan yetakchi davlatlar 
ko‘magida iqtisodiyot taraqqiyotlarni rivojlantirish modirnizatsiya, kilish texnik va 
texnalogik kayta jixozlash buyicha dasturlarning amalga oshirilayotganida, 
O‘zbekistonning xalqaro savdo tizimiga intigratsiyalashuvida, mahsulot va tavarlar 
import va ekisportining o‘sib borishida va boshqa misralarda yaqqol ko’rishimiz 
mumkin. Shu bois global molyaviy inqiroz va birinchi navbatda uning oqibatlari 
iqtisodiyotimizning rivojlanishi va samaradorlik holatlariga ta’sir etayotganidan ko‘z 
yumib bo‘lmaydi. Jahon bozorida talabning pasayib borishi oqibatida O‘zbekiston 
eksport kildigan qimmatbaho va rangli metallar, paxta, uran, neft mahsulotlari 
mineral o’g‘itlar va boshqa ma’lumotlarning narxi tushib bormoqda. Bu esa o’z 
navbatida, xo‘jalik yurutuvchi sube’ktlar va investorlarning ekisportdan olingan 
tushimlari kamayishiga olib keladi. Ularning foyda ko‘rishga va ishlab chiqarishi 
rentabelligiga oxir - oqibatda esa mikro iqtisodiy ko‘rsatgichlarimizning o‘sish 
suratlari va iqtisodiyotimizning boshqa tomonlariga salbiy ta’sir etadi.
O‘zbekiston energetikasi xalq xo‘jaligining asosiy sohasi bo‘lib, respublikada 
iqtisodiy va texnika taraqqiyotining mustahkam poydevoridir. Elektr energiyasini 
sanoat, transport va qishloq xo‘jaligida aholining maishiy hamda madaniy maqsadlari 
uchun qo‘llanilishi elektrlashtirish deyiladi. U mamlakat hayotida eng muhim 
ahamiyatga ega. Elektrlashtirish xalq xo‘jaligining barcha sohalarini rivojlantirish, 
xozirgi zamon taraqqiyotini amalga oshirish uchun yetakchi omil hisoblanadi. 
Hozirgi paytda dunyo oqimining energiyasidan foydalanuvchi gidravlik elektr 
stansiyalari (GES) Amaliy ahamiyatga ega. Dunyoda ishlab chiqarilgan elektr 
energiyasining taxminan 10 % (GES) to‘g‘ri keladi. 
Dunyoda elektr energiyasining taxminan 90% organik yoqilg‘i hisobiga ishlab 
chiqariladi. Agar istemol qilishning bu surati saqlanib qolsa, taxminan 80-yildan 
keyin yoqilg‘ining sarfi 90 mlrd t ga yetadi va aniqlangan zahiralarning 75% 

---